بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
كنيد.به راستى ما نفهميديم در روز عرفه اين خطر چطور ناديده گرفته شد و چه كسى مىتواند كه با نزول آيه:" الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ ..." در روزى كه ديگر هيچ كافرى در آن سر زمين نبود منافقين (كه در حقيقت همان كفار بودند) خفه شدند؟ و جمعيتشان خود به خود متلاشى شد و كيدشان باطل گرديد، اگر باطل شد آخر چگونه و به چه طريق؟ و اگر خفه نشدند و جمعيتشان هم چنان باقى بود و هم چنان سرگرم توطئه عليه اسلام و مسلمين بودند، پس چگونه خداى تعالى بر مسلمانان منت نهاده كه ظاهر دينشان را كامل كرد؟ و نعمت را بر آنان تمام نموده؟ و آيا مىتوان گفت: كه خداى تعالى به همين ظاهر تهى از محتوى راضى شده كه فرموده:" وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً"، مگر اين خود خداى تعالى نيست كه رسول گرامى خود را مخاطب قرار داده مىفرمايد:" هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ". «1»آيا كسى مىتواند به خود جرأت دهد و بگويد: خداى تعالى به كمال ظاهرى دينى كه چنين باطنى دارد منت نهاده و يا نعمت خود را با اينكه آميخته با خون دلهايى است كه از ناحيه منافقين ايجاد مىشود، تمام بخواند؟ و بفرمايد: نعمتم را بر شما تمام كردم؟ و يا از رضايتش به صورت بىمحتوايى از دين خبر دهد؟ با اينكه در آيات كريمهاش از اينگونه مسلمانان بى محتوى (يعنى از اين منافقين) بيزارى جسته و فرموده:" وَ ما كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُداً" «2».و در باره منافقين فرموده: (و مىدانم كه منظورش جز دين آنان نيست)،" فَإِنْ تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يَرْضى عَنِ الْقَوْمِ الْفاسِقِينَ" «3» و بعد از همه اين اشكالها و ناسازگارىها، آيه شريفه از نظر عبارت مطلق است و مساله اكمال و اتمام و رضايت به هيچ قيدى مقيد نشده و همچنين كلمات دين و اسلام و نعمت به هيچ جهتى دون جهتى مقيد نشده، پس به چه دليل گفتهاند: منظور از اكمال دين چنين و چنان است؟حال اگر بگويى بين منافقين و كفار در اينجا فرق هست، زيرا همانطور كه قبلا اشاره شد آيه مورد بحث خواسته است وعدهاى را كه خداى تعالى قبلا داده بود به انجاز برساند كه فرموده است:(1) دشمن واقعى تو و دين تو اين منافقين هستند از آنان بر حذر باش." سوره منافقون، آيه 4".(2) من هرگز گمراه كنندگان راى ياور خود نمىگيرم." سوره كهف، آيه 51".(3) و به فرضى كه شما از منافقين (يعنى از دين آنان) خوشتان بيايد خداى تعالى هرگز از مردم تبهكار راضى نيست." سوره برائت، آيه 96"