(حقيقت، سرايى است آراسته
هوا و هوس گرد برخاسته)
هوا و هوس گرد برخاسته)
هوا و هوس گرد برخاسته)
سه قسم معلومات بشرى و سه طريقه حصول علم براى انسان، در آيات قرآنى
و بيانات قرآن در نشر معارف دينى و تعليم علم نافع به مردم همين روش را پيش گرفته، يعنى سه طريقه سابق الذكر را رعايت نموده، سه طريقهاى كه خودش رعايت نموده و هم براى رسيدن انسان به معلومات سودمند آن طريقهها را معين فرموده آنچه از معلومات جزئى كه مربوط به خواص اشياء است و به وسيله احساس درك مىشود، قرآن كريم آنها را به حواس بشر حوالت داده، و مىفرمايد:" أَ لَمْ تَرَ"- مگر نديدى" أَ فَلا يَرَوْنَ"- پس چرا نمىبينند"" أَ فَرَأَيْتُمْ"- آيا شما اينطور ديديد" أَ فَلا تُبْصِرُونَ"- چرا پس نمىبينيد" و از اين قبيل تعبيرهاى ديگر، و آنچه از معلومات كه از سنخ كليات عقلى و مربوط به امور كلى مادى و يا ما وراى ماده است، در آن موارد عقل را يك معيارى جازم دانسته است، هر چند كه آن امور غايب از حواس ظاهرى و خارج از محيط ماده و ماديات است، نظير غالب آيات راجع به مبدأ و معاد، كه مشتمل است بر تعبيراتى نظير" لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ"." لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ"" لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ"" يَفْقَهُونَ" و امثال اينها، و آنچه از قضايا كه مربوط به عمل است و مساسى با خير و شر و نافع و ضار و تقوا و فجور دارد، درك آنها را به الهامى الهى حوالت داده، مطالبى ايراد مىكند، تا به وسيله آن بشر را متوجه الهامهاى باطنى خود كند، نظير آياتى كه مشتمل است بر تعبيرى نظير:" ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ" «1» و يا" فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ" «2» يا" فِيهِما إِثْمٌ" «3» يا" وَ الْإِثْمَ وَ الْبَغْيَ بِغَيْرِ الْحَقِّ" «4» يا(1) اين براى شما بهتر است.(2) چنين كسى دلش منحرف و بيمار است.(3) در شراب و قمار گناه هست.(4) خدا از گناه و ستمگرى بدون حق نهى كرده.