اشكال ديگر به آيات مربوط به احتجاجات ابراهيم (ع) و در آتش انداختن آن حضرت‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 7

اسماعيل و تشريع دين حنيف در سوره‏هاى مكى نيامده، جوابش آيات سوره ابراهيم (ع) است كه در مكه نازل شده و خداوند در آن، دعاى ابراهيم (ع) را چنين حكايت نموده:" وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ"- تا آنجا كه مى‏فرمايد-" رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ"- تا آنجا كه مى‏فرمايد-" الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى الْكِبَرِ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ الدُّعاءِ" «1».

هم چنان كه نظير اين آيات در سوره صافات كه آن نيز مكى است و اشاره به داستان ذبح دارد آمده و ما در چند صفحه قبل آن را ايراد نموديم.

و اما اينكه گفتند: محمد (ص) بدين وسيله خود را از شر يهوديان معاصرش حفظ كرد و شجره خود را متصل به يهوديت ابراهيم (ع) نمود، جوابش آيه" يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تُحَاجُّونَ فِي إِبْراهِيمَ وَ ما أُنْزِلَتِ التَّوْراةُ وَ الْإِنْجِيلُ إِلَّا مِنْ بَعْدِهِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ- تا آنجا كه مى‏فرمايد-" ما كانَ إِبْراهِيمُ يَهُودِيًّا وَ لا نَصْرانِيًّا وَ لكِنْ كانَ حَنِيفاً مُسْلِماً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ" «2» است كه صراحتا مى‏فرمايد ابراهيم (ع) يهودى نبوده است.

اشكال ديگر به آيات مربوط به احتجاجات ابراهيم (ع) و در آتش انداختن آن حضرت‏

اشكال دوم اين است كه: ستاره‏پرستانى كه قرآن، احتجاج ابراهيم (ع) را عليه الوهيت آنها با جمله" فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ" متعرض شده در شهر" حران" كه ابراهيم (ع) از" بابل" يا" اور" بدانجا مهاجرت كرد، مى‏زيستند، و لازمه اين معنا اين است‏

(1) ياد آر وقتى كه ابراهيم عرض كرد: پروردگارا! اين شهر (مكه) را مكان امن و امان قرار ده و من و فرزندانم را از پرستش بتان دور بدار ... پروردگارا! من ذريه و فرزندان خود را در وادى بى كشت و زرعى نزد بيت الحرام تو براى بر پا داشتن نماز مسكن دادم، بار خدايا! تو دلهاى مردم را به سوى آنها مايل گردان و به انواع ثمرات آنها را روزى ده باشد كه شكر تو را به جاى آرند ... ستايش خداى را كه به من در پيرى دو فرزندم اسماعيل و اسحاق را عطا فرمود كه پروردگار من البته دعاى بندگان را خواهد شنيد. سوره ابراهيم آيه 35- 39

(2) اى اهل كتاب! چرا در آيين ابراهيم با يكديگر مجادله مى‏كنيد كه هر يك به خود نسبت مى‏دهيد او را، و حال اينكه فرستاده نشد تورات و انجيل مگر بعد از ابراهيم به قرن‏ها فاصله، آيا تعقل نمى‏كنيد ... ابراهيم نه يهودى بود و نه نصرانى، ليكن به دين حنيف توحيد و اسلام بود، و هرگز از مشركين نبود. سوره آل عمران آيه 64- 67