بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
و همچنين به حسب هدف و نتيجه هم مختلف نمىشود، براى اينكه هدف تمامى احكام و معارف گوناگون اعتقادى و اخلاقى و عملى اديان يكى است، و آنهم توحيد است، هم چنان كه فرموده:" إِنَّ هذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ أَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ" «1».از آنچه گذشت معناى جمله" وَ هَدَيْناهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ" نيز معلوم شد، در اين جمله بر خلاف جمله" اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ" «2» لفظ" صراط" بطور نكره (بدون الف و لام عهد) ذكر شده، تا ذهن به وصف آن كه همان" استقامت" است متوجه شود، و چون استقامت در هر چيزى عبارت از اين است كه صفات و خصوصياتش به يك صورت باشد، بنا بر اين صراطى كه انبيا (ع) بدان هدايت شدهاند صراطى است كه در هيچ جهتى از جهات و در هيچ حالى از احوال مختلف نمىشود، چون پايه و اساس آن بر فطرت است، و معلوم است كه فطرت انسانيت كه همان نحوه خاص خلقت او است هرگز در افراد مختلف نمىشود. لذا مىبينيم كه فطرت او در به دست آوردن مقاصد تكوينى خود نيز مختلف نيست.پس معناى جمله فوق اين شد كه: هدايت يافتگان به اين هدايت و يا به عبارتى ديگر كسانى كه صراط مستقيم را يافتهاند در مسير زندگى از لغزش و انحراف از راه ايمنند، براى اينكه راهى كه اينان طى مىكنند راهى است كه بيراهه ندارد، و هدايتى كه اينان يافتهاند هدايتى است كه ديگر خطر ضلالت در آن متصور نيست. خلاصه راه حقى است كه در آن راه باطلى نبوده، و سعادتى است كه احتمال شقاوت در آن راه ندارد، راهى است كه هر جزء آن با جزء ديگر ائتلاف داشته، حالات آن با هم برابر است، از حق آغاز شده و به حق منتهى مىگردد، راهى است كه راهروان خود را به حيرت دچار ننموده و به ظلم و شقاوت و معصيت مبتلا نمىكند، هم چنان كه فرمود:" الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ" «3»." ذلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ ..."در اين جمله اين معنا را بيان مىكند كه آن چه را كه خداوند سابقا در باره هدايت انبيا (ع) بيان مىداشت معرف هدايت خاص او بود، همان هدايتى كه غير انبياء(1) اين آئين شما است كه آئين واحدى است، و من پروردگار شمايم پس مرا عبادت كنيد. سوره انبيا آيه 91(2) سوره حمد آيه 6(3) آنان كه ايمان به خدا آورده و ايمان خود را به ظلم و ستم نيالودند، ايمنى از آن آنها است و آنها به حقيقت هدايت يافتهاند. سوره انعام آيه 82
لطفا منتظر باشید ...
