بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
ركون (خود ميل) «1».و همچنين آن روايتى كه طبرى و ابن مردويه از ابن عباس آوردهاند كه قبيله ثقيف به رسول خدا (ص) گفتند: يك سال به ما مهلت بده تا از قربانىهايى كه براى خدايان ما مىآورند استفاده كنيم، بعد از آنكه آنها را به چنگ آورديم آن گاه مسلمان مىشويم، و خدايان خود را خرد مىكنيم، رسول خدا (ص) هم تصميم گرفت چنين مهلتى به آنان بدهد، در نتيجه اين آيه نازل شد «2».و همچنين روايتى كه در تفسير عياشى از ابى يعقوب از امام صادق (ع) در تفسير آيه آمده كه فرمود: وقتى روز فتح مكه فرا رسيد رسول خدا (ص) بتهايى را از مسجد بيرون ريخت كه يكى از آنها بت بالاى مروه بود، قريش پيغام دادند كه آن بت را نشكند، رسول خدا (ص) كه بسيار با حيا و نرمخو بود زمانى دچار شرم گشته بعدا دستور داد شكستند، و آيه شريفه در اين مورد نازل شد «3».و نظير آن دو روايت اخبار ديگرى است قريب به همان معنا كه هيچيك با ظاهر آيه سازگار نيست، آرى از مقام رسول خدا (ص) به دور است كه تصميم به چنين بدعتهايى بگيرد با اينكه پروردگارش او را از نزديك شدن به ركون و ميل مختصر نهى كرده بود، تا چه رسد به اينكه تصميم بگيرد.علاوه بر اين، اين قضايا و حوادث- اگر واقع شده باشد- بعد از هجرت و در فتح مكه واقع شده، و حال آنكه آيه مورد بحث مكى است.و در عيون به سند خود از على بن محمد بن جهم از ابى الحسن رضا (ع) در ضمن سؤالات مامون روايت كرده كه پرسيد: معناى" عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ" چيست؟ فرمود: اين آيه از باب كنايه است خداوند به پيغمبرش خطاب كرده، و ليكن منظور امت او است، و همچنين آيه" لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ" و آيه" لَوْ لا أَنْ ثَبَّتْناكَ لَقَدْ كِدْتَ تَرْكَنُ إِلَيْهِمْ شَيْئاً قَلِيلًا" مامون گفت درست مىفرمايى يا بن رسول اللَّه (ص)«4».و در مجمع از ابن عباس روايت كرده كه در ذيل آيه" إِذاً لَأَذَقْناكَ" گفته است:وقتى اين آيه نازل شد رسول خدا (ص) عرض كرد: پروردگارا حتى يك چشم(1، 2) الدر المنثور، ج 4، ص 194.(3) تفسير عياشى، ج 2، ص 306، ح 132.(4) عيون الأخبار، ج 1، ص 202، باب 15 در ذيل حديثى طولانى.
لطفا منتظر باشید ...
