اشاره به چند نكته و خصوصيت در باره قيامت‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 13

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 13

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

نمى‏كردند- به صف واحد عرضه مى‏شوند، به طورى كه هيچ يك بر ديگرى برترى نداشته باشد. آرى آن روز نه حسب و نسب مايه برترى است، و نه مال و نه جاه دنيوى، در آن روز عرضه مى‏شوند تا ميان همه داورى شود، در اين حال همه به رأى العين مى‏بينند و مى‏فهمند كه خدا يگانه حق مبين بوده بتها و هر چيزى ديگر كه مى‏پرستيدند تنها اوهام و خرافاتى بوده كه حتى به قدر سر سوزنى خدايى نداشته و از خدا بى‏نيازشان نمى‏كرده‏اند. نه نفسشان آن استقلالى را كه برايش مى‏پنداشته‏اند، داشته و نه اسباب ظاهرى كه در دستشان بوده و دلهايشان را مسخر خود كرده بود.

آرى، آن روز مى‏فهمند كه در اين پندارها به خطا رفته‏اند و راهى كه رفتند- يعنى دل بستگيشان به دنيا و اعراضشان از راه پروردگار و عمل نكردن بر طبق دستورات وى- راهى خطا بوده، بلكه همين وضع آن روزشان كه عرضه بر پروردگار مى‏شوند نيز از خود ايشان بوده است، چون ايشان بودند كه توهم كرده بودند كه چنين موقفى ندارند، و روزى به حسابشان رسيدگى نمى‏شود.

اشاره به چند نكته و خصوصيت در باره قيامت‏

از اين بيان روشن مى‏گردد كه جملات چهارگانه آيه، يعنى جمله:" وَ عُرِضُوا ..." و جمله" لَقَدْ جِئْتُمُونا ..." و جمله" بَلْ زَعَمْتُمْ" و جمله" وَ وُضِعَ الْكِتابُ ..." چهار نكته اساسى را افاده مى‏كنند كه از تفصيل جريانات روز قيامت خلاصه‏گيرى شده، و اجمال آنچه را كه بين آنان و پروردگارشان از هنگام خروج از قبر تا فيصله يافتن حساب رخ مى‏دهد ذكر مى‏فرمايد: و اگر به ذكر اجمال آن اكتفاء نموده براى اين است كه همين اجمال كفايت مى‏كرد، و غرض حاصل مى‏شد.

پس جمله" وَ عُرِضُوا عَلى‏ رَبِّكَ صَفًّا" اشاره به سه نكته است، اول اينكه خلائق ناگزير از حشر به سوى پروردگار خويشند، و به حكم اجبار، بدون اينكه خود اختيارى داشته باشند عرضه بر پروردگار خود مى‏شوند. و ثانيا اينكه كفار در آن روز و در آن لقاء كرامت و حرمتى نخواهند داشت كه تعبير جمله" عَلى‏ رَبِّكَ" نيز اشعار به اين معنا دارد، و گرنه مى‏فرمود:" على ربهم" هم چنان كه در باره مؤمنين فرموده:" جَزاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ" «1» و نيز فرموده:" إِنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ" «2» و يا سياق سابق را كه سياق تكلم بود رعايت مى‏كرد و مى‏فرمود" عرضوا علينا".

(1) پاداش ايشان نزد پروردگار جنت‏هاى عدن است. سوره بينه، آيه 8.

(2) ايشان ديدار خواهند كرد پروردگار خويش را. سوره هود، آيه 29.

/ 558