بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
لا أَنْ يَكُونَ النَّاسُ أُمَّةً واحِدَةً لَجَعَلْنا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفاً مِنْ فِضَّةٍ وَ مَعارِجَ عَلَيْها يَظْهَرُونَ وَ لِبُيُوتِهِمْ أَبْواباً وَ سُرُراً عَلَيْها يَتَّكِؤُنَ وَ زُخْرُفاً وَ إِنْ كُلُّ ذلِكَ لَمَّا مَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا" «1» يعنى اگر نبود يك نواخت زندگى كردن مردم، و اينكه همه محكوم به قانون اسباب و عللند، و در اين قانون فرقى ميان مؤمن و كافر نيست و هر يك از اين دو فريق به عوامل غنى و ثروت مصادف شود ثروتمند گشته و هر يك به عوامل مخالف آن برخورد كند فقير مىشود، چه مؤمن و چه كافر، ما كفار را به مزيد نعمتهاى دنيوى اختصاص مىداديم، چون نعمتهاى دنيوى در نزد ما و در بازار آخرت ارج و قيمتى ندارد.اين بود معنايى كه ما براى" اراده عاجله" كرديم، بعضى ديگر «2» گفتهاند: مقصود از خواستن عاجله، اين است كه انسان هر چه مىكند مقصودش طلب دنيا باشد نه آخرت، چنين كسى در آخرت از پاداش نيك اعمالش بىبهره است، و ليكن اين قيدى است كه آيه را بدون دليل، مقيد بدان كردهاند و بعيد نيست اين معنى را از آيه:" مَنْ كانَ يُرِيدُ الْحَياةَ الدُّنْيا وَ زِينَتَها نُوَفِّ إِلَيْهِمْ أَعْمالَهُمْ فِيها وَ هُمْ فِيها لا يُبْخَسُونَ أُولئِكَ الَّذِينَ لَيْسَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ إِلَّا النَّارُ" «3» گرفته باشد، غافل از اينكه اين آيه با آيه مورد بحث، دو غرض مختلف را دنبال مىكنند، به اين صورت كه آيه مورد بحث در مقام بيان اين معنا است كه" طالب دنيا از سعى و كوشش جز همان دنيا بهره نمىبرد" و آيه سوره هود در اين مقام است كه بفهماند" انسان جز عملش بهره ديگرى ندارد"، يعنى اگر طالب دنيا باشد همان دنيا را به او مىرسانند، و فرق ميان اين دو غرض روشن و واضح است (دقت بفرمائيد).و معناى جمله" ثُمَّ جَعَلْنا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلاها مَذْمُوماً مَدْحُوراً" اين است كه ما جهنم را جزاى او در آخرت قرار داديم تا حرارت آن را بچشد آنهم در حالى كه مذموم و دور از رحمت باشد، و اين دو قيد، يعنى قيد مذموم و دورى از رحمت مىفهماند كه وى" مخصوص به جهنم" و" محروم از مغفرت و رحمت" است.(1) و اگر نه اين بود كه مردم همه نوع و يك امتند ما آنان كه كافر به خدا مىشوند (به مال فراوان) سقف خانههايشان را از نقره خام قرار مىداديم و (چندين طبقه كه بر سقف با) نردبان بالا روند و نيز بر منزلهايشان (از بزرگى و وسعت) درهاى بسيار و تختهاى زرنگار كه بر آن تكيه زنند قرار مىداديم و (عماراتشان را) به زر و زيور مىآراستيم و اينها همه متاع (پست فانى) دنياست. سوره زخرف، آيه 33- 35.(2) روح المعانى، ج 15، ص 46.(3) كسانى كه طالب تعيش مادى و زينت و شهوات دنيوى هستند، ما مزد سعى آنها را در كار دنيا، كاملا مىدهيم و هيچ از اجر عملشان كم نخواهد شد. (ولى) هم اينان هستند كه ديگر در آخرت نصيبى جز آتش دوزخ ندارند. سوره هود، آيه 15 و 16.
لطفا منتظر باشید ...
