وجوه عديده‏اى كه در ذيل جمله:" وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي" گفته‏اند - ترجمه تفسیر المیزان جلد 14

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 14

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

كرد، با اينكه قبلا در جمله" فاعبدنى" عبادت را به طور عموم ذكر كرده بود، و خلاصه اگر بعد از آن عام، خصوص اين خاص را ذكر كرد، بدين جهت بود كه هم اهميت نماز را برساند، و هم بفهماند كه نماز از هر عملى كه خضوع عبوديت را ممثل كند، و ذكر خداى را به قالب در آورد، آن چنان كه روح در كالبد قرار مى‏گيرد، بهتر است. و بنا بر اين معنا، كلمه" لذكرى" از باب اضافه مصدر به مفعول خودش است، و لام آن براى تعليل است، و اين جار و مجرور متعلق به كلمه" اقم" مى‏باشد و حاصل معنايش اين است كه: عبادت و يادآوريت از من را با عمل نماز تحقق بده، هم چنان كه مى‏گويند:" بخور براى اينكه سير شوى، و بنوش براى اينكه سيراب گردى" اين آن معنايى است كه از مثل سياق مورد بحث به ذهن تبادر مى‏كند.

وجوه عديده‏اى كه در ذيل جمله:" وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي" گفته‏اند

در معناى جمله" لذكرى" اقوال بسيارى است، بعضى «1» گفته‏اند: جار و مجرورى است متعلق به كلمه" اقم"، كه ما نيز همين را گفتيم. بعضى «2» ديگر گفته‏اند: متعلق است به كلمه" صلاة" بعضى «3» ديگر گفته‏اند: متعلق است به جمله" فاعبدنى".

و نيز در باره" لام" آن، بعضى «4» گفته‏اند: لام تعليل است. بعضى «5» آن را لام توقيت دانسته‏اند، كه معنايش" نماز بخوان هنگام ذكر من" و يا" نماز بخوان هنگامى كه آن را فراموش كردى، يا از تو فوت شد، و سپس به يادت آمد"، بنا بر اين نظير" لام" در جمله" أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ" «6» مى‏باشد.

و نيز در معناى" ذكر"، بعضى «7» گفته‏اند: مراد از آن، ذكر لفظى است كه نماز هم مشتمل بر آن است. بعضى «8» ديگر گفته‏اند: مراد از آن ذكر قلبى است كه مقارن نماز است، و با نماز تحقق يافته، يا مترتب بر آن مى‏شود، همانطور كه مسبب از سبب پديد مى‏آيد. بعضى «9» ديگر احتمال داده‏اند كه مراد از آن، ذكر قبل از نماز باشد. بعضى ديگر گفته‏اند: مراد از آن اعم از ذكر قلبى و قالبى است.

اختلاف ديگرى در اضافه ذكر به ياى متكلم دارند كه چه نحوه اضافه‏اى است؟

بعضى «10» گفته‏اند: اضافه مصدر به مفعول خودش است. بعضى «11» ديگر گفته‏اند: اضافه مصدر به‏

(1) مجمع البيان، ج 7، ص 5.

(2، 3، 4، 5) روح المعانى، ج 16، ص 172 و 173.

(6) نماز بخوان هنگام ظهر. سوره اسرى، آيه 78.

(7، 8، 9، 10، 11) تفسير فخر رازى، ج 22، ص 19 الى 21.

/ 585