بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید صفحهى 520 نمىدهد، براى اينكه دعا خود عبادت است، و خداى عز و جل مىفرمايد:" إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِينَ" و نيز فرموده:" ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ" «1». مؤلف: اينكه امام فرمود" دعا خود عبادت است" و به آيه شريفه استشهاد كرد، در حقيقت احتجاجى است كه بر فرمايش قبلش كرده كه فرمود" دعا كن" و اما استشهادش به آيه" ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ" احتجاج به آن گفتار دومش است كه فرمود" مگو چنين و چنان" و به همين جهت در بيان خود، ذيل آيه را بر صدرش مقدم آورد. و در كتاب خصال از معاوية بن عمار، از امام صادق (ع) روايت آورده كه فرمود: اى معاويه به كسى كه سه چيز داده شده باشد از سه چيز محروم نمىشود: كسى كه توفيق و حال دعايش داده باشند، از اجابت محرومش نمىكنند، و كسى كه توفيق شكر نعمتش داده باشند، از زياد كردن نعمتش دريغ نمىكنند، و كسى كه توكلش داده باشند، از كفايت امور او مضايقه نمىكنند. چون خداى عز و جل در كتاب عزيزش مىفرمايد:" وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ- كسى كه بر خدا توكل كند او كفايت كننده امور وى است" و نيز مىفرمايد:" لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ- اگر شكر بگذاريد نعمتتان را زيادت كنم"، و نيز فرموده:" ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ- مرا بخوانيد تا اجابتتان كنم" «2». و در كتاب توحيد به سندى كه به امام موسى بن جعفر (ع) دارد از آن جناب روايت كرده كه فرمود: جمعى به امام صادق (ع) گفتند: چرا ما خدا را مىخوانيم ولى دعايمان مستجاب نمىشود؟ فرمود: براى اينكه كسى را مىخوانيد كه نمىشناسيدش «3». مؤلف: ما در ذيل آيه" أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ" «4»، در جلد دوم اين كتاب تعدادى از روايات دعا را ايراد كرديم. _______________ (1) كافى، ج 2، ص 466، ح 3. (2) خصال (صدوق)، ص 101، ح 56. (3) توحيد (صدوق)، ص (4) سوره بقره، آيه 186.