بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
و جمله" وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ" حجت سوم است، و حاصلش اين است كه در باب ولايت، واجب است ولى قدرت بر ولايت و عهدهدارى اشخاص را داشته باشد، و بتواند امور آنان را اداره كند، و آن كسى كه بر هر چيز قادر است خداى سبحان است و بس. و غير خدا هيچ كس قدرتى ندارد مگر به همان اندازه كه خدا به او داده، و تنها كسى كه مالك هر چيز است خداست، و غير او مالكى نيست مگر تنها آن مقدارى را كه خدا تمليكش كرده، تازه آن مقدار قدرت كه به او داده خودش نسبت به آن نيز قدرت دارد، و هر چه را تمليك كرده باز خودش مالك آن چيز هست، پس يگانه ولى، خداست و غير او كسى ولى نيست." وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ" - اين جمله حجت چهارم بر انحصار ولايت در خداست. و اصولا بايد دانست كه حكم حاكم در بين دو نفرى كه با هم اختلاف دارند، به معناى آن است كه حكم را محكم، و حق را كه در بين آن دو نفر كه به خاطر اختلافشان در نفى و اثبات مضطرب شده تثبيت كند. و اختلاف، گاهى در عقيده پيدا مىشود، مثل اينكه يكى بگويد: خدا واحد است، ديگرى بگويد بسيار است، و گاهى اختلاف در عمل و يا چيزى كه مربوط به عمل است پيدا مىشود، مثل اختلاف در امور زندگى و شؤون حيات. و بنا بر اين، حكم از نظر مصداق با قضاء يكى مىشود، اگر چه از نظر مفهوم مخالف يكديگرند.و اين حكم و قضاء وقتى تمام مىشود كه حاكم به نوعى از ملكيت، مالك حكم و ولايت باشد، هر چند كه دو طرف اختلاف اين ملكيت را به او داده باشند، مثل اينكه دو نفر كه با هم نزاع دارند به شخص ثالث بگويند: تو بيا و در بين ما داورى كن. و در بين خود قرار بگذارند كه هر چه آن شخص گفت تسليم شوند. در اين مثال دو نفر طرف نزاع، شخص ثالث را مالك حكم كردهاند و از جانب خود تسليم و قبول حكم را به او واگذاردهاند تا آزادانه طبق آنچه به نظرش مىرسد حكم كند. پس آن شخص ثالث ولى آن دو نفر در اين حكم مىشود.و خداى سبحان مالك تمامى عالم است، و به جز او مالكى نيست، چون هر موجودى خودش و آثارش قائم به خداى تعالى است، و در نتيجه او مالك حكم و قضاء به حق است، هم چنان كه خودش مىفرمايد: " كُلُّ شَيْءٍ هالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ لَهُ الْحُكْمُ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ" «1» و نيز فرموده:" إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ ما يُرِيدُ" «2» و نيز فرموده:" الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ" «3».(1) هر موجودى كه فرض شود هالك و فانى است، مگر ظهور او. حكم تنها او را است، و به سويش برمىگرديد. سوره قصص، آيه 88.(2) خدا هر حكمى اراده كند مىراند. سوره مائده، آيه 1.(3) حق از ناحيه پروردگار تو است. سوره آل عمران، آيه 60.
لطفا منتظر باشید ...
