بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
با اينكه قبل از قرآن كتاب موسى بود كه راهبر و رحمت بود و اين قرآن مصدق تورات است، لسانى است عربى تا كسانى را كه ستم كردند انذار كرده نيكوكاران را بشارت باشد (12).به راستى آنان كه گفتند پروردگار ما اللَّه است و در پاى اين گفته خود استقامت ورزيدند نه ترسى دارند و نه اندوهگين مىشوند (13).آنان اهل بهشتند كه در آن جاودانهاند بخاطر آن اعمال نيكى كه مىكردند (14).
بيان آيات
غرض و مفاد كلى سوره مباركه احقاف
غرض اين سوره انذار مشركينى است كه دعوت به ايمان به خدا و رسول و معاد را رد مىكردند. و اين انذار مشتمل است بر عذاب اليم براى كسانى كه آن را انكار نموده، از آن اعراض كنند، و به همين جهت اين سوره با اثبات معاد آغاز شده، مىفرمايد:" ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلَّا بِالْحَقِّ" و تا آخر سوره همين مطلب را مكررا خاطرنشان ساخته، يك جا مىفرمايد" وَ إِذا حُشِرَ النَّاسُ ..." جاى ديگر مىفرمايد" وَ الَّذِي قالَ لِوالِدَيْهِ أُفٍّ لَكُما أَ تَعِدانِنِي أَنْ أُخْرَجَ ..." و باز جاى ديگر مىفرمايد" وَ يَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَيِّباتِكُمْ ..." و نيز مىفرمايد" وَ يَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَ لَيْسَ هذا بِالْحَقِّ ..." و در آخر سوره مىفرمايد:" كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ ...".و در اين آيات احتجاج بر يگانگى خدا و بر نبوت نيز شده، و اشارهاى هم به هلاكت قوم هود و قريههاى پيرامون مكه رفته است، و به اين وسيله مردم را انذار مىكند. و نيز از آمدن چند نفر از طائفه جن نزد رسول خدا (ص) خبر مىدهد كه بعد از شنيدن آياتى از قرآن به آن جناب ايمان آورده، به نزد قوم خود بازگشتند، تا ايشان را انذار كنند.و تمام اين سوره- به جز دو آيه- در مكه نازل شده و در آن دو آيه اختلاف كردهاند كه- ان شاء اللَّه- به زودى در بحث روايتى به آن اختلاف اشاره خواهيم كرد، و آن دو آيه عبارت است از آيه" أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ ..."، و آيه" قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ كانَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ..."." حم- تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ" تفسير اين آيه گذشت." ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلَّا بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّى ..."