بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
و نيز اگر كسانى كه با رسول خدا (ص) بودند در آغاز ايمان آوردند، ولى بعدا به شرك و كفر گرائيدند، آنان نيز مغفرت و اجر عظيم ندارند، هم چنان كه آيه شريفه" إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَلى أَدْبارِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى ... وَ لَوْ نَشاءُ لَأَرَيْناكَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُمْ بِسِيماهُمْ" «1» از وجود آنان خبر مىدهد.و نيز اگر كسى از اصحاب رسول خدا (ص) ايمان آورد- و واقعا هم ايمان آورد- و به سوى كفر و شرك برنگشت، ولى عمل صالح هم نكرد، او نيز مغفرت و اجر عظيم ندارد. هم چنان كه از آيات افك هم اين معنا استفاده مىشود، چون بعضى از كسانى كه در اين واقعه دست داشتند صحابى بودند، بدرى هم بودند، و در عين حال خداى تعالى در بارهشان مىفرمايد:" إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ الْمُؤْمِناتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ" «2» با اين حال آنهايى كه نسبت زنا به عايشه دادند، جزء مؤمنين بودند ولى در عين حال، مغفرت و اجر عظيم ندارند. و نيز از آيه" إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا- اگر فاسقى برايتان خبرى آورد تحقيق كنيد" كه در باره وليد بن عقبه است برمىآيد كه در عين اينكه صحابى بود و جزء مؤمنين به شمار مىرفت ولى فاسق شده، و به حكم آيه" فَإِنَّ اللَّهَ لا يَرْضى عَنِ الْقَوْمِ الْفاسِقِينَ" «3» خدا از مردم فاسق راضى نمىشود.و نظير اين اشتراط، يعنى شرط ايمان واقعى و عمل صالح، اشتراط وفاء است، كه در آيه شريفه" إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً" گذشت. و ابن عباس هم در روايتى كه آن نيز گذشت از آيه" فَعَلِمَ ما فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ" اين طور فهميد و گفت:سكينت بر كسى نازل مىشود كه خدا در دل او وفايى سراغ داشته باشد. «4»باز نظير آيه مورد بحث در اشتراط، شرايط مذكور در آيه" وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ ... وَ مَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ" «5» است كه مىفرمايد" خداى تعالى به كسانى كه ايمان آورده، و عمل صالح كردند، وعده داده كه ايشان را در زمين جانشين كند ... و هر كس بعد از ايمان آوردن كفر بورزد، آنان فاسقانند".(1) بدرستى، كسانى كه مرتد شدند و به سوى شرك و كفر قبلى خود برگشتند، بعد از آنكه هدايت برايشان روشن گرديد ... و اگر مىخواستيم آنان را معرفى مىكرديم، ولى تو خودت ايشان را با سيمايشان شناختى. سوره محمد، آيه 30.(2) كسانى كه زنان بى گناه و بى خيال از گناه را نسبت زنا مىدهند، در دنيا و آخرت لعنت شده و عذابى عظيم دارند. سوره نور، آيه 23.(3) سوره توبه، آيه 96.(4) الدر المنثور، ج 6، ص 74.(5) سوره نور، آيه 55.
لطفا منتظر باشید ...
