پيشگفتار - نماز جمعه نسخه متنی

پيشگفتار

بسم الله الرحمن الرحيم

انسان موجودى اجتماعى است، خداوند اجتماعى بودن و با ديگران زيستن را، در فطرت آدميان، به وديعت نهاده، تا با كمك و يارى هم نوعان خود، زندگى كنند. اسلام براى تأمين و پاسخ گويى به اين نياز فطرى بشر، قوانين را در سه بخش: 1 ـ عبادات 2 ـ معاملات 3 ـ احكام، ارائه داده كه عمل به آن ها با ويژگى هاى خاصّ هر يك، مى تواند سعادت و خوشبختى آدميان را تضمين، و آنان را براى حضور در عرصه هاى مختلف اجتماع آماده و مهيا سازد.

عبادات در اسلام دو دسته اند

1 ـ عبادات فردى، مانند كمك به فقرا و نيازمندان كه بهتر آن است بصورت مخفى و پنهانى انجام شود تا آبرو و عزّت نفسآنان در معرض خطر قرار نگيرد. 2 ـ عبادات اجتماعى، مانند نمازجماعت، نماز جمعه، انجام فريضه حج و... نماز اين فريضه بزرگ عبادى نيز به دو صورت برگزار مى شود:

الف به تنهايى و در محيطى خلوت.

ب: در مسجد و با حضور ديگر مسلمانان.

به تنهايى و فرادى نماز خواندن، ثوابى محدود و مشخص دارد، ليكن اگر همان نماز، به جماعت خوانده شود ثواب آن مضاعف، و به گونه اى خواهد شد كه جنّ و انس از نوشتن پاداش يك ركعت آن، ناتوان مى گردند. ابى سعيد خدرى گفت: رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمود: جبرئيل با هفتاد هزار فرشته، پس از نماز ظهر نزد من آمد و گفت: اى محمّد(صلى الله عليه وآله) پروردگارت به تو سلام رسانده، دو هديه كه آنها را به هيچيك از پيامبران قبل از تو نداده، براى شما فرستاده است. پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: آن دو هديه چيست ؟ جبرئيل گفت: سه ركعت وتر در نمازشب⁽¹⁾ و نمازهاى پنج گانه را به جماعت خواندن. پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: اى جبرئيل خداوند براى امّت من چه پاداشى در نماز جماعت قرار داده است؟ جبرئيل گفت

إذا كانا اثنينِ كَتبَ اللهُ لكلِّ واحد بكلِّ رَكعة مِائةً وخمسينَ صلاةً، وإذا كانوا ثلاثةً كتبَ اللهُ لِكلٍّ منهم بكلِّ ستَّمائةِ صلاة، وإذا كانوا أربعةً كتبَ اللهُ لكلِّ واحد بكلِّ ركعة ألفاً و مائتي صلاة، وإذا كانوا خمسةً كتبَ اللهُ لكلِّ واحد بكلِّ ركعة ألفينِ وأربعَمائةِ صلاة، وإذا كانوا ستّةً كتبَ اللهُ لكلَّواحد منهم بكلِّ ركعة أَربعةَ آلاف وثمانَمائةِ صلاة، وإذا كانوا سبعةً كتبَ اللهُ لكلِّ واحد منهم بكلِّ ركعة تسعةَ آلاف وستمائةِ صلاة، وإذا كانوا ثمانيةً كتبَ اللهُ لكلِّ واحد منهم بكلِّ ركعة تسعةَ عشرَ ألفاً ومائتي صلاة، وإذا كانوا تسعةً كتبَ اللهُ تعالى لكلِّ واحد منهم بكلِّ ركعة ستَّةً وثلاثين ألفاً وأربعَمائةِ صلاة، وإذا كانوا عَشَرَةً كتب اللهُ تعالى لكلِّ واحد بكلِّ ركعة سبعين ألفاً وألفينِ وثمانَمائةِ صلاة، فإن زادوا على العَشَرَةِ فلوصَارتْ بحارُ السماواتِ والأرضِ كُلُّها مِداداً، والأشجارُ أقلاماً، والثَّقَلانِ مع الملائكةِ كُتّاباً، لم يَقْدِرُوا أنْ يَكتُبوا ثوابَ رَكْعَة واحدة. اگر در نماز جماعت، نمازگزاران دو نفر باشند خداوند براى هر كدام از آنان در هر ركعت ثواب يكصد و پنجاه نماز مى نويسد، اگر سه نفر بودند براى هر ركعت ششصد نماز، و اگر چهار نفر بودند يك هزار و دويست نماز، و اگر پنج نفر بودند دو هزار و چهارصد نماز، و اگر شش نفر بودند چهار هزار و ششصد و اگر هفت نفر بودند نه هزار و ششصد نماز، و اگر هشت نفر بودند نوزده هزار و دويست، و اگر نه نفر بودند سى و شش هزار و چهارصد، و اگر ده نفر بودند پاداش هفتاد و دو هزار و هشتصد نماز «در نامه عمل آنان» نوشته و ثبت مى كند. از اين روايت و ديگر رواياتى كه در فضيلت نماز جماعت بيان گرديده، به خوبى مى توان فهميد كه اسلام براى حضور مردم در عرصه هاى اجتماعى ارزشى فوق العاده قائل است. اجتماعات دينى و اسلامى نيز به چند دسته تقسيم مى شوند:

1 ـ اجتماع روزانه

اجتماعات روزانه عبارتند از: نماز هاى جماعت صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا. هر مسلمانى در شبانه روز، سه يا پنج نوبت در كنار ديگر برادران و خواهران ايمانى خود حضور يافته، با آنان مأنوس شده، نشست و برخاست كند، به يقين و در كوتاه ترين زمان، از مشكلات و درد و رنج مسلمانان باخبر شده، مى تواند در حلّ مشكلات آنان را يارى دهد و يا از آنها كمك بگيرد.

2 ـ اجتماع هفتگى

مسلمانان روزهاى جمعه در هر هفته، در محدوده اى وسيع تر و با جمعيتى بيشتر در مساجد جامع و يا مصلاّهاى نماز جمعه حضور يافته، در نماز پرشكوه عبادى سياسى جمعه شركت مى كنند و اگر كسى در محدوده يك فرسخى بخواهد نماز جمعه ديگرى اقامه نمايد نماز او باطل است.

3 ـ اجتماع سالانه

همه ساله در موسم حج، مسلمانان از گوشه و كنار جهان در كنار خانه خدا اجتماعى بزرگ و شكوهمند برگزار مى كنند تا ضمن انجام مناسك حج، با هم آشنا شده، در رابطه با مسائل و مشكلات گوناگون جهان اسلام بحث و تبادل نظر نموده، در حلّ آنها با يكديگر تشريك مساعى كنند.