معاد نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

معاد - نسخه متنی

مرتضی مطهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

 مي گويند در واقع در عالم هم هيچ كار باطلي وجود ندارد . همه كارهاي لغو و باطلي كه ما در دنيا مي گوييم ، لغو و باطلهاي نسبي است ، و اين يك حقيقتي است . بعضي از افراد عادت دارند با تسبيح بازي كنند . اگر از خود آنها بپرسيد شما چرا اين تسبيح را مي گردانيد ، فايده اين كار چيست ؟

 مي گويند هيچ . اين راست است ولي آن طور هم كه خودشان مي گويند بي فايده نيست ، يعني اگر بگوييم آيا شما بر اساس منطق اين كار را مي كنيد ، از نظر اينكه شما يك مرد صاحب عقل و منطقي هستيد ، فكري كرده ايد و اثري بر اين كار فرض مي كنيد ؟ مي گويند نه . پس اين كار بيهوده است

. اما اين كار را كه عقل و منطق آنها نمي كند ، يك عادتي در دستشان هست و آسايش آنها به اين است كه اين كار را بكنند . از نظر آن قوه اي كه آسايشش در اين كار تأمين مي شود ، اين كار لغو نيست ، از نظر آن قوه اي لغو است كه فعاليتي در اينجا نداشته است .

 خدا مي گويد كار ما بازي نيست ، يعني ما نخواستيم خودمان را سرگرم كنيم ، خوش باشيم بدون اينكه بر عمل و فعل ما اثري بار باشد و حقيقتي در آن باشد . خلقت مثل كار بچه نيست كه اثرش فقط سرگرمي خودش است ، تفنن خودش است ، تفريح خودش است ، بدون آنكه بر كارش اثري بار باشد

. پس اين هم يك منطقي است در قرآن كه مي گويد اگر قيامتي نباشد معنايش اين است كه اين خلقت لغو باشد ، با اين تفاوت كه در اينجا مي گويد خلقت آسمانها و زمين و هر چه در وسط است بايد لغو باشد ، در آنجا [ سوره مؤمنون ] راجع به خصوص بني آدم بود كه بايد خلقت بني آدم عبث باشد . در سوره جاثيه مي فرمايد : " ام حسب الذين اجترحوا السيئات ان نجعلهم كالذين امنوا و عملوا الصالحات سواء محياهم و مماتهم ساء ما يحكمون "

آيا اين گناهكاران خيال كرده اند كه ما آنها را در رديف مؤمنين و صالحان قرار مي دهيم ، زندگي اينها با آنها و مردن اينها با آنها يك جور خواهد بود ؟ يعني براي عمل نيك و بد هيچ تفاوتي در مقياس ما نيست ؟ خيلي بد حكم و قضاوت كردند ، غلط فكر كردند . " و خلق الله السموات و الارض بالحق " خدا آسمانها و زمين را به حق آفريد . يعني اين فكري كه اينها مي كنند كه خوب و بد ، ايمان و عمل صالح با بي ايماني و بدكرداري نتيجه اش مساوي است ، معنايش اين است كه خلقت آسمان و زمين بر حق نباشد ، به باطل باشد ، نه ، خدا به
حق آفريده است . " و لتجزي كل نفس بما كسبت و هم لا يظلمون " ( 1 ) و اين خلقت براي اين است اينجا غايت ذكر مي كند كه هر نفسي به آنچه كه كسب كرده است برسد ، و در اين رسيدن حتي به آن بدها هم قهرا ظلم نمي شود . در سوره ص مي فرمايد : " ان الذين يضلون عن سبيل الله لهم عذاب شديد بما نسوا يوم الحساب " فراموش كرده اند

 و روز قيامت را " و ما خلقنا السماء و الارض و ما بينهما باطلا " ما آسمان و زمين و هر چه در اين وسط است باطل نيافريديم " ذلك ظن الذين كفروا " اين است گمان كافران ، آنها اين طور خيال مي كنند " فويل للذين كفروا من النار " واي بر حال آنها از آتشي كه بر آنها خواهد رسيد "

 ام نجعل الذين امنوا و عملوا الصالحات كالمفسدين في الارض ام نجعل المتقين كالفجار " ( 2 ) آيا قيامتي نباشد و در نتيجه مؤمنين و عاملين صالحات را مثل مفسدين در زمين قرار دهيم ؟ آيا ما متقين را مانند فجار قرار دهيم ؟ [ آيات ] يك سوره ديگر باقي مانده ، براي اينكه همه آيات را استقصاء كرده و خوانده باشيم .

در سوره انبياء مي فرمايد : " و ما خلقنا السماء و الارض و ما بينهما لاعبين 0 لو اردنا ان نتخذ لهوا لاتخذناه من لدنا ان كنا فاعلين " ما اين آسمان و زمين ، اين مخلوقات و مشهوداتي را كه شما داريد مي بينيد خلق نكرديم كه بخواهيم بازي كرده باشيم ( مفهوم بازي را عرض كردم ) . قرآن مي گويد

 اگر ما مي خواستيم چيزي را بازي قرار دهيم ، شما بشر و اين عالم محسوس شما را نمي آفريديم ، مي توانستيم در عالم ملا اعلي كه همان فرشتگان هستند يك كار بازي براي خودمان بر قرار كنيم و لزومي نداشت كه ما بياييم اين عالم و شما را خلق كنيم كه هزار شك و ترديد هم در كار ما داشته باشيد : "

 لو اردنا ان نتخذ لهوا لاتخذناه من لدنا ان كنا فاعلين " اگر مي خواستيم اين كار را بكنيم مي كرديم " بل نقذف بالحق علي الباطل فيدمغه فاذا هو زاهق و لكم الويل مما تصفون " ( 3 ) بلكه ما حق را بر باطل مي كوبيم ، پس حق باطل را از بين مي برد ، و واي بر شما از آن توصيفهايي كه درباره خدا كرديد و نسبت لعب و لهو و اين جور چيزها به خداوند داديد .

. 1 جاثيه / 21 و . 22

. 2 ص / 26 - . 28

. 3 انبياء / 16 - . 18

/ 110