معاد نسخه متنی

 كه اگر عمر ابد هم پيدا كند بدي كند . او عذابش اين طور است ، براي اينكه اصلا كأنه قصد و فكر و روحش نقش ابديت خورده كه براي ابد اينچنين باشد و به همين دليل آنچه كه براي ابد مي خواهد ، به آن براي ابد رسيده ، او براي ابد گناه را پسنديده و براي ابد هم با گناه خودش محشور خواهد بود ، و او براي ابد خير را پسنديده و براي ابد هم با خير محشور خواهد بود . يك نكته اضافه كنم و آن اين است كه خلود جهنم حتي راجع به همان قتل نفس هم كه در نص قرآن آمده [ به معناي ابديت نيست ] ، چون ما در قرآن راجع به غفران هم آيه داريم ، يعني يك اصلي داريم به نام اصل مغفرت كه اگر به خدا نسبت دهيم مغفرت است

 و اگر به وساطت انبياء نسبت دهيم شفاعت است . شفاعت انبياء همان مغفرت الهي است و چيز ديگري نيست . خود جناب عالي ( 1 ) در كتاب مطهرات در اسلام بياني كرده بوديد كه در عالم اصل شستشو هست . همين طوري كه ما در اين دنيا يك اصل شستشويي مي بينيم ، يعني اصل بر طهارت و بر سلامت است ، اصل خلقت هم بر سلامت است . اگر بچه اي ناسالم به دنيا بيايد ، اين [ ناشي از ] يك عامل خارجي است . قانون اصلي سلامت است . آقايان پزشكان اگر ببينند

 يك بچه سالم به دنيا آمده ، ديگر دنبال اين نمي روند كه ببينند چه عاملي از خارج سبب شده سالم به دنيا بيايد . اگر ديدند او فلج به دنيا آمد ، مي گويند ببينيم چه عاملي از خارج دخالت كرده است . اصل ، رحمت و مغفرت است و [ عذاب ] بر خلاف مسير اصلي است . از آيات قرآن استفاده مي شود

 كه بالاخره عده اي براي هميشه باقي مي مانند ، اما آن عده چقدرند ؟ الان نمي توانيم بگوييم . اينكه اكثريت مردم مي روند جهنم ، گويا از آيات مي شود استنباط كرد كه چنين چيزي هست ولي اكثريت اكثريتشان مغفرت الهي شامل حالشان مي شود ، يعني تا حدي كه در وجود كسي كوچكترين مايه اي باشد براي اين كه مغفرت شامل حالش شود [ شامل خواهد شد ]

 مثل اينكه براي بعضي جهنم حكم تصفيه خانه را دارد كه در آنجا تصفيه مي شوند و آن ماده اصلي رحمت كه در آنها هست بالاخره آنها را بيرون مي آورد ، لذا قرآن در اينجا مي فرمايد : " لا بثين فيها احقابا " . همان كه در جاي ديگر " خالدين " مي گويد ، [ در اينجا ] " احقاب " مي گويد . " احقاب " ظاهرا جمع " حقب " است كه مدت خيلي زياد را مي گويند ( چند هزار سال ) ،

. 1 [ منظور آقاي مهندس بازرگان است ] .