لطفا منتظر باشید ...
گياهان صحرايى
ياقوت حموى، در معجم البلدان از عرّام نقل كرده كهاو گفته است:هيچ گياهى جز درخت بادام تلخ، 1 يَز، 2 اراك 3 و اِستَبْرَق 4 در آن نيست.
مسجد
گفتهاند كه در غدير خم، بر قدمگاه پيامبر خدامسجدى ساختند، همان جا كه نماز گزارْد و سخنرانى
كرد و على عليه السلام را به خلافت و ولايت مسلمانان نصب
كرد. مكان اين مسجد را ميان گودال و چشمه آب
گفتهاند. بكرى، در معجمش مىگويد:ميان گودال و چشمه آب، مسجد پيامبر صلي الله عليه و آله است. 5 در معجم البلدان آمده كه صاحب المشارق گفته
است:خُم، جايى است كه به آن، چشمه آبى مىريزد. آن، ميان گودال و چشمه آب، واقع است و ميان اين دو، مسجد پيامبر خداست. 6
ظاهرا اين مسجد، از ميان رفته و در زمان شهيد اوّل
[م 786 ق] جز ديوارهايش چيزى از آن باقى نبوده است،
چنان كه صاحب جواهر در كتاب جواهر الكلام از كتاب
الدروس فى الفقه الإماميةى شهيد اوّل، 7
نقل مىكند:
1 - در متن عربى، «مرخ» آمده كه ممكن است
«بارهنگ» باشد؛ گياهى از تيره بارهنگها و نزديك به تيره زيتونيان.
(ر.ك: فرهنگ فارسى معين: ذيل واژه «بارهنگ»)2 - يَز، گياهى
خاردار است كه بر اطراف خيمه مىنهند تا مردم و جانوران نتوانند داخل
شوند. به آن «يزبُن» هم گفته مىشود (ر.ك: لغتنامه دهخدا: ذيل مدخل
«يز»).3 - اراك، درختچهاى از تيره اراكىهاست و از ريشه آن،
مسواك تهيّه مىكنند. اين گياه، خواصّ دارويى دارد و اُشتران از برگش
تغذيه مىكنند. (فرهنگ فارسى معين: ذيل واژه «اراك»)4 -
استبرق، درختچهاى از تيره كاكتوسهاست كه در نقاط گرمسيرى
مىرويد و از گياهان كائوچويى به شمار مىآيد (ر.ك: فرهنگ فارسى معين:
ذيل واژه «استبرق»).5 - معجم ما استعجم: 2 / 368.6 - معجم البلدان: 2
/ 389.7 - الدروس: 156.
