2. دلالت حديث - دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ جلد 2

و در آن، تصريح پيامبر صلي الله عليه و آله به ولايت على عليه السلام را با صد و پنجاه طريق، روايت كرده است ¹. ²
ابن عساكر نيز در موارد متعددى از اثر عظيمش، از
اين حديث ياد نموده و فقط در يك مورد، نود طريق آن
را ياد كرده است ³ و چنين
است يادكرد بسيارى ديگر از محدّثان و مفسّران و
عالمان.

با اين همه، اگر كسى يا كسانى، در صدور حديث و يا
چگونگى نقل آن ترديد روا دارند، بى‏گمان از سَرِ استكبار
و رويارويى با حق است و نه چيز ديگر.

2. دلالت حديث

از آنچه در آغاز سخن آورديم و پس از اين نيز
گسترده‏تر بدان خواهيم پرداخت و نيز با ديدن متون
(نصوص) بسيار آن، روشن مى‏شود كه در آن روز، كسى
ترديد نكرد كه جمله: «هر كه من مولاى اويم، پس على
مولاى اوست»، سرپرستى، توليت امور، امامت و
پيشوايى را مى‏رسانَد.

البتّه روشن است كه واژه «مولا» بار معنايى گسترده‏اى
دارد؛ ⁴ امّا از معانى مختلف آن، جز آنچه را ياد شد،
نمى‏توان در اين مورد، مراد دانست.

واژه «مولا» در ادبيات عرب

پژوهش در متون كهن ادبى، لغوى و تفسيرى،
نشانگر آن است كه از معانى روشن «مولا»: سرپرست،
شايسته‏تر براى تصرّف در امور، و اولى در زعامت و

1 -  إقبال الأعمال: 2 /
240.

2 -  ر.ك: الغدير فى التراث الإسلامى: 45، كه در آن از اهميّت
كتاب ابن عقده و تأثير آن در آثار بعدى به دقّت، سخن رفته است.

3 -  ر.ك: تاريخ دمشق: 42 / 204.

4 -  ر.ك: الغدير: 1 / 641 كه معانى مختلف را برشمرده است.