بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
ما سَرور خزرج، سعد بن عباده، را كشتيم./دو تير به سوى او پرتاب كرديم و قلبش هدف قرار گرفت.گروهى مىگويند: امير شام در آن زمان، كسى را در كمين او گمارد و چون شبهنگام به سوى صحرا بيرون آمد، دو تير به سوى او پرتاب كرد و وى را كشت؛ زيرا از اطاعت خليفه سر باز زده بود و برخى از متأخّران، در اين باره چنين سرودهاند:*مىگويند جنّيان قلب سعد را شكافتند. * هان كه گاهى فرمانت را با نيرنگ، كامل مىكنى!*و گناه سعد، اين نبود كه ايستاده بول كرد؛ * بلكه سعد، با ابو بكر بيعت نكرد.*و برخى جانها بر از دست رفتن زندگى شكيبايند؛ * امّا بر از دست دادن فرمانروايى نه. 1 953 .شرح نهج البلاغة: شيطانِ طاق 2 به كسى كه پرسيده بود «چه چيزى على عليه السلام را از اين كه با ابو بكر درباره خلافت درگير شود، باز داشت؟»، گفت: اى پسر برادرم! ترسيد كه جنّيان، او را بكشند.من (ابن ابى الحديد) اعتقاد ندارم كه جنّيان، سعد را كشته باشند و اين شعر از آنان باشد. شك ندارم كه آدميان، او را كشتند و اين شعر هم شعر آدميان است؛ امّا برايم ثابت نشد كه ابو بكر به خالد، [چنين [فرمان داده است و بعيد نمىدانم كه خالد، خودسرانه اين كار را كرده باشد تا بدين وسيله ابو بكر را خشنود سازد و ساحت ابو بكر، از اين، دور است. پس، گناهش بر گردن خالد است و ابوبكر، از اين گناه، مبرّاست و اين گونه كارها از خالد، بعيد نيست. 3
1 - شرح نهج البلاغة: 10/111، الصراط المستقيم: 3/109، الدرجات الرفيعة: 334 . 2 - منظور، مؤمنِ طاق يا همان محمّد بن على بن نعمان احول است. (م)3 - شرح نهج البلاغة: 17/223 .