نسبت دادن «فال بد زدن» به امام - دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ جلد 4

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ - جلد 4

مؤلفان: محمد محمدی ری شهری، محمدکاظم طباطبایی، محمود طباطبائی نژاد؛ مترجمان: عبدالهادی مسعودی، مهدی مهریزی، ابوالقاسم حسینی، جواد محدثی، محمدعلی سلطانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

نسبت دادن «فال بد زدن» به امام

براساس آنچه گذشت، طلحه، نخستين كسى بود كه با على عليه السلام بيعت كرد.
دست طلحه، ناقص بود. از اين روى، فال بد زدند كه اين بيعت، دوام نخواهد
داشت. در اين‏كه تفأّلِ بد را چه كسى بر زبان‏ها انداخت، منابع، يكْ‏داستان
نيستند. برخى آن را به شخصى به نام حبيب بن ذؤيب نسبت داده‏اند و بعضى
آورده‏اند كه مردى از بنى‏اسد، فال بد زد و گفت:

أوَّلُ مَن بَدَأَ بِالبَيعَةِ يَدٌ شَلاّءُ. لايَتِمُّ هذَا الأَمرُ؛ 1
نخستين كسى كه بيعت را آغاز كرد، دستى ناقص است. اين كار، به سامان نرسد.

امّا رواياتى هم اين «تطيّر» را به امام على عليه السلام نسبت داده و نوشته‏اند كه آن
بزرگوار، به هنگام بيعت او فرمود:

ما أخلَقَها أن تَنكُثَ! 2
چه‏قدر سزاوار است كه [اين بيعت] شكسته شود!

امّا به نظر مى‏رسد كه اين نسبت، استوار نباشد و بر نااستوارى آن، به عقل و
نقل مى‏توان استناد كرد.

بى‏گمانْ عقل، در هنگامه‏اى آن‏چنان، كه مردمانْ يكسر بر پيمانى گرد آمده‏اند،
تفأّل به ناكامى را روا نمى‏دارد و از اين روى، هيچ خردمندى چنين نمى‏كند.
چگونه على عليه السلام ، آن خردمند بى‏بديل، در نخستين روز بيعت، در ميان مردمْ
نقضِ بيعت يكى از برجسته‏ترين چهره‏هاى سياسى را مطرح مى‏سازد، آن‏هم‏با
استناد به‏تطيّر و تفأّل؟!

اين‏گونه سخن راندن، از يك سو جوّ شايعه را براى سست كردن پايه‏هاى
حكومت، دامن مى‏زند و از سوى ديگر، نوعى ترغيب براى شكستن پيمان
است و


1 -  ر.ك: ص 110، ح 1297.

2 -  ر.ك: ص 111، ح 1298، 1299 و 1300.

/ 369