مَن يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ؛ 1 تو نمىتوانى
مردگان را شنوا سازى و آوازِ خويش را به گوشِ كرانى كه از تو روى
مىگردانند، برسانى. تو نمىتوانى كوران را از گمراهىشان راه نمايى.
آواز خود را تنها به گوشِ كسانى توانى رساند كه به آيات ما ايمان
آوردهاند و مسلمان هستند».سپس على عليه السلام به ياران خويش رو كرد و گفت: «مبادا اينان با
پافشارى بر گمراهى خويش، سزاوارتر از شما در پافشارى بر حقّتان و
بندگىِ پروردگارتان باشند!». 2
7 / 10
درنگ و مدارا، به اميدِ هدايت پذيرى
2463.شرح نهج البلاغة: امير مؤمنان در صِفّين بر آب تسلّطيافت و آنگاه با اهل شام مدارا ورزيد؛ يعنى در آب، شريك و
سهيمشان ساخت، بدان اميد كه به وى بگرايند و نيز از آن رو كه
دلهاشان را به دست آورَد و دادگرى و نيكْسيرتى را به ايشان نشان
دهد. از آن پس، چند روز درنگ ورزيد، بى آن كه وى پيك نزد معاويه
فرستد يا معاويه نزد او پيك روانه كند.عراقيان در اذن طلبيدن از على عليه السلام براى نبرد، شتاب مىورزيدند و
مىگفتند: اى امير مؤمنان! ما كودكان و فرزندانمان را در كوفه بر جاى
نهاده و به پيرامون شام آمدهايم تا در آن وطن گزينيم؟ به ما اذن نبرد بده،
كه سپاهيان به بهتانزنى درافتادهاند.على عليه السلام به ايشان گفت: «چه بهتانى زدهاند؟».يكى از آنان گفت: آنها مىپندارند تو از بيمِ مرگ، جنگ را خوش
نمىدارى.
1 - نمل، آيه 80 و 81.2 - تاريخ الطبرى: 5/7، البداية والنهاية: 7/259، وقعة
صفّين: 200.