دو. تداوم جهالت - دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ جلد 6

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ - جلد 6

مؤلفان: محمد محمدی ری شهری، محمدکاظم طباطبایی، محمود طباطبائی نژاد؛ مترجمان: عبدالهادی مسعودی، مهدی مهریزی، ابوالقاسم حسینی، جواد محدثی، محمدعلی سلطانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

ما عَمِلَ؛ فَإِنَّهُ غَيرُ مَقبولٍ: إذَا استَكثَرَ عَمَلَهُ، ونَسِيَ ذَنبَهُ، ودَخَلَهُ
العُجبُ. 1

شيطان ملعون به سپاهش گفت: اگر بتوانم سه چيز را در بنى‏آدم ايجاد كنم،
باكى ندارم كه چه كار خواهد كرد؛ چون هر كارى از او نامقبول خواهد گشت:
كردارش را فزونى دهد، گناهش را فراموش كند و مغرور گردد.

در واقع، بيمارى عُجْب از يك سو مانع بهره‏مند شدن انسان از بركات
شايسته اعمال نيكوست و از سوى ديگر، موجب انواع انحراف‏هاى
اخلاقى وعملى. چنين است كه بايد تأكيد كنيم كه ساير آثار تعمّق ـ كه
پس از اين بدانها اشاره خواهيم كرد، از همين رذيله سرچشمه
مى‏گيرند.

دو. تداوم جهالت

يكى ديگر از آثار تعمّق، تداوم جهالت است. تداوم جهالت، به
نوعى ريشه در عُجْب دارد. وقتى كسى در عمل افراط مى‏كند و بدون
خِردورزى از سر افراط مى‏كوشد و خود را يك سر و گردن از ديگران
برتر مى‏بيند، هرگز به بازنگرى انديشه و كار خود نمى‏پردازد و
بدين‏سان، در جهالت مى‏كوشد و بر آن پاى مى‏فشارد و همچنان در
كمند آن مى‏ماند.

چنين است كه حضرت هادى عليه السلام مى‏فرمايد:

العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ، داعٍ إلَى التَّخَبُّطِ فِي الجَهلِ. 2غرور، بازدارنده از
جستجوى دانش و موجب فرو رفتن در نادانى است.

در حقيقت، بيمارى عُجب، انسان را در جهل مركّب وا مى‏نهد. فردِ
متعمّق، بدان گونه كه آورديم، آنچه را انجام مى‏دهد، «برترين» مى‏داند.
ديگر چه جاى بازنگرى و تأمل در آن؟! قرآن كريم به گونه‏اى بس
عبرت‏آموز از اين گونه كسان سخن


1 -  الخصال: 112/86، روضة الواعظين: 418، بحارالأنوار: 72/315/15.

2 - نزهة الناظر:
140/16، بحارالأنوار: 72/199/27. نيز، ر. ك: الدرّة الباهرة: 42.

/ 439