حکمت اسلام نسخه متنی

به عمر خودم قسم كه او تير وعيد براى شما در كمان جفا نهاد و آن كمان گوش تا گوش كشيد، بر شما شصت جفا گشاد و شما را از راه نزديك هدف سهام بلا ساخت و با خداى- عز و علا- گفت: رب بما اغويتنى لازينن نهم فى الارض و لاغوينهم اجمعين. [ آيه ى 39 سوره ى حجر. ] پروردگار من! به جاى اينكه گمراه كردى مرا مزين گردانم دنيا و نعيم اين سرا را در نظر ايشان يعنى بنى آدم و گمراه گردانمشان بالتمام.

سخنى انداخت از روى تخمين، بى دانش و سداد و گمانى كرد رجما بالغيب بيرون از صواب. دعوى او را درست كردند زادگان حميت و برادران عصبيت و گمان
ناصواب او راست گردانيدند سواران كبر و جاهليت، تا آنكه سركشان شما منقاد او شدند و طمع او در خود قوى كردند و سر پنهان عيان گرديد و كار پوشيده به ظهور كشيد. سلطان شيطان بر شما قوت يافت و با لشكر و حشر بر سر شما تاخت. شما را هرگونه خوارى و نكال چشانيد و زخمهاى كارى و عقوبتهاى سخت رسانيد و مهار در بينى شما كرده سوى آتش دوزخ كشانيد. ضرر او بر شما از همه ى دشمنان كه گمان داريد در جهان سخت تر است و آسيب او در دين و دنياى شما از همه ى بدخواهان بدتر. پس شما چاره ى او كنيد و ديگر كارها يكسو كنيد. هيچ دشمن با شما آن نكند كه او كرد و هيچ عدو هزار يك آن نكند كه او كند.

به بقاى خدا قسم كه او بر اصل شما فخر كرد و در حسب شما طعن كرد و همه ى نسب شما منع كرد و سواران به قصد شما از هر جا گرد آورد و پيادگان بر سر راه شما بگماشت تا شما را به هر جا يابند در دام بلا كشند و انگشتانتان قلم كنند. به هيچ حيله از او خلاصى نداريد و به هيچ عزيمت او را دفع نتوانيد. پس خاموش كنيد اين آتش عصبيت و كينه هاى جاهليت كه در دلهاى شما افروخته است كه اين حميت در مسلمانان اثر خطرات شيطان و نخوات و نزغات و نفثات اوست. فروتنى و تواضع بر سر نهيد و تكبر از سر نهيد و سر گردنكشى زير قدمها افكنيد و تكبر از گردنها بيندازيد و افتادگى را سلاح خود سازيد و لشكر ابليس را به آن از خود برانيد كه شيطان را در ميان هر جماعت لشكريان و اعوان و پيادگان و سواران است و همچو آن شخص "يعنى قابيل" مباشيد كه بر پسر مادر خود تكبر مى كرد بى فضلى كه خداى در او نهاده بود غير آنكه خودبينى و تكبر آتش عداوت و حسد در دل او انداخته بود و او را هيمه ى تنور آتش غضب ساخته و شيطان در دماغش باد كبر دميده و او را رسواى دو جهان و كور و پشيمان گردانيد. چون از تعصب و تكبر برادر خود هابيل را به قتل آورد خداى عز و جل گناه همه ى قاتلان تا روز قيامت همه
در گردن او كرد كه اين سنت بنهاد و راه اين ظلم و جفا بگشاد، همچو شيطان كه سنت عصيان نهاد.