پيشگفتار
اللهم اجعل محياى محيا محمد و آل محمدسپاس بيكران خداوند متعال را كه به ما امكان حركت در جهت نشر و پراكنده نمودن آثار اسلامى در ميان ملت عزيز ايران داده و با انتشار كتاب روز شمار انقلاب اسلامى ايران "در رابطه با حوادث قبل و بعد از انقلاب اسلامى" اولين گام را براى اين منظور برداشته و اكنون با انتشار كتاب دانستنيهاى نهج البلاغه گام ديگرى در جهت تحقق اهداف انقلاب اسلامى برمى داريم.
اين كتاب كه شامل دانستنيهاى لازم براى شناخت اوليه نهج البلاغه مى باشد زمينه اى است براى آشنائى با كتابى كه بعد از قرآن در دل تمام مسلمانان جاى دارد و دستورالعمل زندگى آنان مى باشد.
اميد است كه اين تلاش در پيشگاه خداوند منان مورد قبول واقع گردد.
مجيد محسنى
مقدمه
حضرت على "ع" فرزند ابوطالب مى باشد كه نام اصلى ابوطالب، عبدمناف است و ايشان فرزند عبدالمطلب بوده كه نام اصلى او شيبه است و او پسر هاشم مى باشد كه نام اصلى او عمرو بوده و او پسر عبدمناف و عبدمناف پسر قصى است.كنيه اى كه بيشتر بر امام على "ع" اطلاق شده ابوالحسن است. زيرا امام حسن "ع" و امام حسين "ع" در زمان حيات رسول خدا "ص" پدر خود را با اين كنيه مى خواندند و به پيامبر "ص" پدر خطاب مى كردند و چون پيامبر "ص" رحلت فرمود، آن دو على "ع" را با عنوان پدر خطاب مى كردند.
پيامبر "ص" به على "ع" كنيه ابوتراب دادند و چنين بود كه روزى على "ع" را ديدند كه بر روى خاك خوابيده و بدنش خاك آلود شده است. سپس رسول خدا "ص" آمدند و كنار سر او نشستند و او را از خواب بيدار كردند و خاك را از پشت او زدودند و فرمود: بنشين كه تو ابوترابى. و اين كنيه در نظر على "ع " محبوبترين كنيه هاى او بود و هرگاه او را با آن فرامى خواندند شاد مى شد.
بنى اميه خطيبان و سخنگويان خود را ترغيب مى كردند كه با ذكر اين كنيه بر منابر به على "ع" دشنام دهند و به گمان خود اين كنيه
را براى او مايه ننگ و نقصان مى دانستند در حاليكه همانگونه كه حسن بصرى گفته است، به اين وسيله بر آن حضرت زيور مى پوشاندند. فاطمه بنت اسد مادر گرامى على "ع" او را حيدر نام نهاده بود كه به معنى اسد "شير" است. او فرزندش را به نام پدر خويش اسد بن هاشم نامگذارى كرد. ولى ابوطالب آن نام را تغيير داد و او را على نام نهاد.
پس از رحلت پيامبر "ص" على "ع" به عنوان وصى رسول الله خوانده مى شد.
از ويژگيهاى منحصر به فرد آن حضرت اين است كه ايشان در خانه خدا "كعبه" متولد شدند.