با مال و جان و زبان، در راه خدا جهاد كنيد
« الله الله فى الجهاد باموالكم و انفسكم و السنتكم!فانما يجاهد رجلان: امام هدى، او مطيع له، مقتد بهداه. »
شما را درباره جهاد با مال و جان و زبان، سفارش مى كنم.
فقط دو گروهند كه- به راستى- جهاد مى كنند: امامى كه هدايتگر است و كسى كه فرمان از امام مى برد و به هدايت او اقتدا مى كند.
جهاد از ريشه جهد است كه اصل اين لغت يعنى مشقت و سختى. به اين ترتيب هرگونه تلاش- كه توام با سختى است- اگر موجب خشنودى خدا باشد، جهاد در راه اوست. در ذيل برخى امور را كه از آنها با عنوان 'جهاد' نام برده اند، ذكر مى كنيم:
پيامبر خدا فرمود:
»» صبر در طاعت خدا، جهاد است. [ و الصبر على الطاعه جهاد. "بحارالانوار 16:73". ]
»» روزه در گرماى سخت، جهاد است. [ الصوم فى الحر جهاد. "بحارالانوار 257:93". ]
»» مبارزه با نفس جهاد اكبر است. [ قيل يا رسول الله ما الجهاد الاكبر ؟ قال: جهاد النفس. "بحارالانوار 182:19"]
حضرت على عليه السلام فرمود:
»» گفتگو و مباحثه ى علمى جهاد است. [ والعمل به "العلم" جهاد. "بحارالانوار 171:1". ]
»» عمل به آنچه مى دانيم جهاد است.
»» همسردارى نيكو براى زن جهاد اوست. [ جهاد المراه حسن التبعل. "بحارالانوار 99:10". ]
امام صادق عليه السلام فرمود:
»» پوشاندن سر امامان جهاد است. [ و كتمان سرنا جهاد فى سبيل الله. "بحارالانوار 64:2". ]
»» حج همان جهاد ضعيفان است. [ الحج جهاد الضعفاء و نحن الضعفاء. "بحارالانوار 12:96". ]
و بالاخره امام باقر عليه السلام فرمود:
»» كدام جهاد بالاتر و برتر از پاكدامنى و پاكيزه خورى است؟ [ و اى جهاد افضل من عفه بطن و فرج. "بحارالانوار 12:96". ]
در بيان اهميت جهاد، نخست به ذكر چند آيه مى پردازيم:
يا ايها الذين آمنوا هل ادلكم على تجاره تنجيكم من عذاب اليم
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد! آيا شما را به تجارتى دلالت كنم كه شما را از عذابى دردناك نجات مى دهد؟