حديث غدير - آشنایی با متون حدیث و نهج البلاغه نسخه متنی

روايات

در احاديث پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم شواهد بسيارى بر حجيت سنت ائمه عليهم السلام وجود دارد كه به برخى از آنها اشاره مى شود:

حديث غدير

حدثنا عبدالله حدثنى ابى ثنا ابوالنضر محمد بن طلحه عن الاعمش عن عطيه
العوفى عن ابى سعيد الخدرى عن النبى صلى الله عليه و آله و سلم قال: انى اوشك ان ادعى فاجيب و انى تارك فيكم الثقلين كتاب الله عز و جل و عترتى كتاب الله حبل ممدود من السماء الى الارض و عترتى اهل بيتى و ان اللطيف الخبير اخبرنى انهما لن يفترقا حتى يردا على الحوض فانظرونى بم تخلفونى فيهما.[ مسند احمد، ج 3، ص 17 و 14 و ج 4، ص 371 و 367، السنن الكبرى، ج 2، ص 148 و ج 7، ص 30 و ج 10، ص 114، المستدرك، ج 3، ص 148، كنزالعمال، ج 1، ص 185-188، ش 943-955 و ص 172-173، ش 870-876. ]

'پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: به زودى از سوى حق دعوت خواهم شد و اجابت مى كنم، من در ميان شما دو گوهر گرانبها بر جاى مى گذارم، كتاب خدا و عترت خويش، كتاب خدا ريسمانى كشيده از آسمان به زمين است. و عترتم اهل بيت من است.

خداى لطيف و دانا به من خبر داد كه اين دو، تا كنار حوض از يكديگر جدا نمى شوند، بنگريد با آنها چگونه رفتار مى كنيد'.
در برخى منابع اهل سنت 'كتاب الله و سنتى' آمده است. در كنزالعمال 20 حديث به اين مضمون نقل شده [ كنزالعمال، ج 1، ص 185-188، ش 943-955 و ص 172-173، ش 870-876 آن چهار حديث عبارتند از: ح 875 و 876 و 954 و 955. ] كه از ميان آنها چهار حديث 'سنتى' يا 'سنه نبيه' دارد. سه حديث را ابوهريره نقل كرده كه در يك مورد گفته:"ابونصر السجزى فى الابانه و قال غريب جدا عن ابى هريره". و حديث چهارم از ابن عباس نقل شده است.

ليكن اين دو طايفه تعارضى ندارند، پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم كتاب خدا و عترت و سنت خود را به يادگار گذاشت و مردم را به حفظ و نگهدارى از آنها توصيه نمود.
به تعبير عالمان اصول، اينها دو مضمون مثبت هستند كه در كنار يكديگر قابل جمع اند.
نحوه ى استدلال به اين حديث شريف آن است كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم عترت و اهل بيت
خود را همتاى قرآن قرار داد. و فرمود آنها از يكديگر جدا نمى شوند و راه نجات مسلمانان در تمسك جستن به اين دو گوهر گرانبها است.

همه مى دانند كه قرآن داراى اوصافى از قبيل: نور، شفاء، رحمت، تبيان، بيان، فصل الخطاب، موعظه، هدايت و... مى باشد، اگر همتا و قرين قرآن داراى اين ويژگيها نباشد چگونه معقول و روا است كه عدل قرآن قرار گيرد و راه نجات شود ؟! مگر نور با ظلمت مى توانند صراط حق شوند ؟ مگر تبيان و بيان و قرينى كه چنين نيست توان هدايت دارند ؟ مگر هادى و مضل مى توانند هدايت كنند ؟

بنابراين از اين قرين قرار دادن استفاده مى شود كه: همانگونه كه كتاب الهى حجت بر خلق است، عترت و اهل بيت رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم نيز حجت بر خلق مى باشند و كلام و فعل آنان دليل و سند براى مسلمين است.

به طور يقين از مصاديق اهل بيت در اين حديث شريف، حضرت على عليه السلام است كه در واقعه غدير به مقام خلافت و ولايت منصوب شد. و اگر حجيت فعل و سخن يك امام و پيشوا ثابت شد، حجيت سنت ديگر پيشوايان را مى توان از گفته هاى او ثابت كرد. گرچه در سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم نام ديگر امامان عليهم السلام نيز آمده است.

اين فراز از حديث از جهت محتوا و دلالت مانند اين حديث شريف پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم است كه: اخبرنا محمد بن عبدالله الحفيد ثنا احمد بن محمد بن نصر ثنا عمرو بن طلحه القناد الثقه المامون ثنا على بن هاشم بن البريد عن ابيه قال حدثنى ابوسعيد التميمى عن ابى ثابت مولى ابى ذر قال كنت مع على عليه السلام.... قال صلى الله عليه و آله و سلم: على مع القرآن و القرآن مع على لن يفترقا حتى يردا على الحوض.[ المستدرك، ج 3، ص 124. ] قال الحاكم: هذا صحيح الاسناد.

'پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: على عليه السلام همراه قرآن است و قرآن با على عليه السلام است، اين دو، تا كنار حوض از يكديگر جدا نمى شوند '.