گردآورى مجموعه هاى حديثى - آشنایی با متون حدیث و نهج البلاغه نسخه متنی

گردآورى مجموعه هاى حديثى

در اين دوره ى تلاش شد كتب حديثى پيشينيان، كه به صورت جزوه و اصل و به گونه اى پراكنده در دسترس بود و بيم نابودى و زوال آنها مى رفت، در مجموعه هاى مفصل گرد آيد. روشن است كه از بين رفتن جزوه اى كم حجم، بسيار آسان تر است از نابودى يك مجموعه بزرگ چند ده جلدى.

از اين رو مجموعه هاى متعددى با سبك و روشهاى خاص عرضه شد. نخست، آنچه از اين مجموعه ها تا كنون به چاپ رسيده را به ترتيب زمان، معرفى كرده و سپس اشاره اى به مجموعه هايى كه هنوز به زيور طبع آراسته نگشته، خواهيم داشت.

الوافى

اين اثر تاليف ملا محمد محسن فيض كاشانى "م 1091 ق" مى باشد. در اين كتاب تنها روايات كتب اربعه گرد آمده، با حذف احاديث مكرر و توضيحاتى روشنگر از سوى مولف. اين مجموعه در چهارده جز يا چهارده كتاب تنظيم شده كه عناوين آن عبارت است از:

1- كتاب العقل و العلم و التوحيد

2- كتاب الحجه

3- كتاب الايمان و الكفر

4- كتاب الطهاره و التزين

5- كتاب الصلاه و الدعاء و القرآن

6- كتاب الزكاه و الخمس و الميراث

7- كتاب الصيام و الاعتكاف و المعاهدات

8- كتاب الحج و العمره و الزيارات

9- كتاب الحسبه و الاحكام و الشهادات

10- كتاب المعايش و المكاسب و المعاهدات

11- كتاب المطاعم و المشارب و التجملات

12- كتاب النكاح و الطلاق و الولايات

13- كتاب الجنائز و الفرائض و الوصيات

14- كتاب الروضه الجاعه للمتفرقات.

اين كتاب يك بار در سه جلد با قطع رحلى چاپ سنگى شد و به تازگى با تحقيق ضياءالدين حسينى اصفهانى از سوى مكتبه الامام اميرالمومنين در اصفهان به چاپ رسيده است.

در اين تحقيق حواشى مولى رفيع الدين نائينى، علامه مجلسى، ملا صالح مازندرانى، مولى خليل قزوينى و شعرانى ضميمه شده است.
بر اين كتاب حواشى و شروحى نوشته شده كه تا كنون به طبع نرسيده.[ الذريعه الى تصانيف الشيعه، ج 6، ص 230-229 و ج 14، ص 165. در مجموع دوازده حاشيه و شرح بر آن ذكر شده است. ]

فيض كاشانى به جز وافى چند كتاب حديثى ديگر دارد كه تعدادى از آنها به چاپ رسيده است:

1- النوادر فى جمع الاحاديث "مطبعه الشهيد، قم، 1404 ق" 267 ص.
اين اثر از سوى انتشارات علمى فرهنگى نيز به طبع رسيده و نويسنده آن را به عنوان تكميل شافى نوشته و روايتهايى را در آن آورده كه در كتب اربعه موجود نيست.
اين اثر داراى 7 كتاب و 105 باب مى باشد. و طبق گفته مولف روايات محكم، غيرمتعارض و خالى از شك در آن گرد آمده.

2- معادن الحكمه فى مكاتيب الائمه، 2 ج، تعليق: على الاحمدى الميانجى،"موسسه النشر الاسلامى، قم، 1409" و تحقيق: على اكبر الغفارى "كتابخانه وزيرى
تهران، 1388 ق".
در مجموع 214 نامه از ائمه عليهم السلام به ترتيب زمانى گردآورده است.