شرايط خون قاعدگى (شرايط تحقّق حيض) - احکام روابط زن و مرد نسخه متنی

شرايط خون قاعدگى (شرايط تحقّق حيض)

خونى كه زن مى بيند به فتواى بعضى از فقها با هفت شرط خون حيض است كه اگر يكى از هفت شرط را نداشته باشد، خون حيض نيست ؛ ولى بعضى از فقها كمتر از هفت شرط قائل شده اند كه در زير شرطهاى مورد اتّفاق و اختلاف را بيان مى داريم:

شرايط مورد اتّفاق در خون قاعدگى

1 . بلوغ

خونى كه دختر مى بيند، در صورتى خون حيض است كه بالغ باشد. اما خونى كه پيش از رسيدن به حدّ بلوغ مى بيند (اگرچه صفات و علايم خونِ حيض را نيز داشته باشد) حيض نيست.(3)

مسأله: منظور از نُه سال، تمام شدن نُه سال و وارد شدن به ده سالگى است، نه داخل شدن به نه سالگى(4)

2 . خون ديدن پيش از سنّ يائسگى

خونى كه زن بعد از پايان يائسگى مى بيند، حيض نخواهد بود، و استحاضه مى باشد.(5)

چند نكته

* معناى يائسه: يائسه از يأس؛ به معنى نااميدى است و زنِ يائسه از خون ديدن و آوردن فرزند نااميد است.

* زمان پايان حيض و شروع يائسگى: خونى كه زن پس از گذشتن شصت سالِ قمرى مى بيند به اتّفاقِ همه فقها حيض نيست، اگرچه شرايط و صفات حيض را هم دارا باشد. و خونى كه قبل از تمام شدنِ پنجاه سال قمرى مى بيند اگر شرايط و علايم حيض را دارا باشد به اتّفاقِ همه فقها حيض است؛ و اما حكم خون هايى كه پس از تمام شدن پنجاه سال قمرى تا شصت سال مى بيند:

1 - زن هاى سيّده، بعد از تمام شدن شصت سال (قمرى) يائسه مى شوند؛ يعنى خونِ حيض نمى بينند و زن هايى كه سيّده نيستند، بعد از تمام شدنِ پنجاه سال (قمرى) يائسه مى شوند، و اين نظر حضرت امام (ره) و حضرت آيه الله اراكى(ره) و حضرت آيه الله گلپايگانى(ره) و حضرت آيه الله فاضل لنكرانى است.

2 - زن هايى كه سيّده نيستند بعد از تمام شدن پنجاه سال يائسه مى شوند و زن هاى سيّده بعد از تمام شدن پنجاه سال تا تمام شدن شصت سال چنان چه با نشانه هاى حيض يا در روزهاى عادتِ خود خون ببينند بنابراحتياط واجب بين تروك حائض و اعمال مستحاضه جمع نمايند. (احتياط كنند) و اين نظر حضرت آيه الله خوئى(ره) مى باشد.

3 - زن هاى سيّده و غير سيّده مطلقاً در سن شصت سالگى يائسه مى شوند و احتياط مستحب آن است كه زن هايى كه قرشيّه نيستند بعد از تمام شدنِ پنجاه سال تا تمام شدنِ شصت سال چنان چه خون را طورى ببينند كه اگر پيش از پنجاه سال مى ديدند قطعاً حكم حيض را داشت ميان كارهاى مستحاضه و تروك حائض جمع نمايند و اين نظر حضرت آيه الله سيستانى است.

4 - زنان سيّده و غير سيّده هر دو بعد از تمام شدن پنجاه سال يائسه مى شوند، يعنى اگر خونى ببينند خونِ حيض نيست، مگر زنانى كه از قبيله «قريش» محسوب مى شوند كه آن ها بعد از تمام شدن شصت سال يائسه مى شوند و اين نظر حضرت آيه الله مكارم است.(6)

مسأله: شصت سال قمرى معادل 58 سال شمسى و 77 روز و 12 ساعت مى شود. و پنجاه سال قمرى معادل 48 سال شمسى و 179 روز مى باشد.(7)

مسأله: زنى كه شك دارد يائسه است يا نه خود را يائسه به حساب نياورد.(8)

3 . از سه روز كمتر نباشد

چنان چه خونى كمتر از سه روز ديده شود، اگر چه «يك ساعت» كم باشد حيض نيست ولى لازم نيست از اوّل روز ببيند، بلكه اگر روز اوّل، از وسطِ روز شروع شود و تا وسطِ روز چهارم خون ديدنِ او ادامه يابد كافى است. و آيا معيار سه «روز» است، يا سه «شبانه روز»، (كه اگر سه روز و دوشب ببيند كافى نباشد.)؟ بعضى از فقها سه شبانه روز معتبر دانسته اند مانند حضرت آيه الله زنجانى و بقيه سه روز و دو شب را كافى مى دانند.(9)

4 . از ده روز بيشتر نباشد

اگر زنى بيشتر از ده روز خون ببيند به مقدار عادتش حيض، و بقيه استحاضه است.(10)

5 . استمرار آمدنِ خون در هر سه روز

ديدنِ خون بايد در سه روز استمرار داشته باشد؛ ولى لازم نيست در تمام سه روز، خون بيرون بيايد، بلكه وجود خون در فرج كافى است، و چنان چه در ميان سه روز مختصرى پاك شود و مدّت پاك شدن به قدرى كم باشد كه بگويند در تمام سه روز در فرج خون بوده به فتواى بيشتر فقهاباز هم حيض است. و به فتواى حضرت آيه الله گلپايگانى(ره) بنابراحتياط لازم بايد بين تروك حائض و اعمال مستحاضه جمع كند.(11)