احکام روابط زن و مرد نسخه متنی

د) وظيفه مستحاضه كثيره

.1 پيش از هر نماز بايد غسل كند، ولى با يك غسل براى نماز ظهر، مى تواند نماز عصر را هم بخواند؛ به شرطى كه ميان آن دو فاصله نيفتد. همچنين است نماز مغرب وعشا و چنان چه فاصله افتاد، براى نماز عصر يا عشا دوباره بايد غسل كند البته با غسلى كه براى نماز واجب كرده است، مى تواند نمازهاى نافله را نيز بخواند؛ ولى بايد پيش از هركدام يك وضو بگيرد و حضرت آيه الله سيستانى فرموده اند: در استحاضه كثيره بايد -بنابراحتياط واجب - زن براى هر نماز پنبه و دستمال را عوض كند يا آب بكشد و لازم است يك غسل براى نماز صبح و يكى براى نماز ظهر و عصر و يكى براى نماز مغرب و عشا به جا آورد، و بين نماز ظهر و عصر فاصله نيندازد و اگر فاصله بيندازد بايد براى نماز عصر دوباره غسل كند و نيز اگر بين نماز مغرب و عشا فاصله بيندازد بايد براى نماز عشا دوباره غسل نمايد. اين ها همه در صورتى است كه خون پى درپى از پنبه به دستمال برسد، اما چنان چه رسيدن خون از پنبه به دستمال با قدرى فاصله باشد كه زن بتواند در آن فاصله يك نماز يا بيشتر بخواند احتياط لازم آن است كه هرگاه خون از پنبه به دستمال برسد پنبه و دستمال را عوض كرده و يا آب بكشد و غسل نمايد؛ بنابراين اگر زن غسل كرد و نماز ظهر را مثلاً خواند ولى قبل از نماز عصر يا در ميان آن، خون دوباره از پنبه به دستمال رسيد بايد براى نماز عصر نيز غسل نمايد، ولى چنان چه فاصله به مقدارى باشد كه زن بتواند در آن ميان، دو نماز يا بيشتر بخواند مثل اين كه بتواند نماز مغرب و عشا را نيز قبل از آن كه خون دوباره به دستمال برسد بخواند، ظاهر آن است كه براى آن نمازها لازم نيست غسل ديگرى بكند، و در هر صورت اظهر اين است كه در استحاضه كثيره غسل از وضو كفايت مى كند.(8)

.2 مستحاضه كثيره پيش از هر نماز بايد وظيفه قليله را نيز انجام دهد؛ بدين جهت فرموده اند: حتى اگر بخواهد نماز ظهر و عصر و يا مغرب و عشا را با يك غسل بخواند بايد براى نماز عصر و عشا وضو بگيرد ولى بعضى از فقها مانند حضرت آيه الله گلپايگانى(ره) فرموده اند: واجب بودن وضو در مستحاضه كثيره (به طور كلّى) محلّ تأمّل است مگر آن كه قبل از غسل رجأً (به اميد ثواب) انجام شود نه به قصد اين كه در دين وارد شده است. و اما وضو ميان نماز ظهر و عصر و يا مغرب و عشا در صورتى كه بخواهد آنها را با يك غسل پشت سرهم بخواند، خلاف احتياط است. مگر آن كه در حالى كه مشغول گفتن اقامه نماز است، وضو بگيرد و نظر حضرت آيه الله سيستانى در شماره (1) بيان گرديد.(9)

ه'') وظايفِ مشترك مستحاضه متوسّطه و كثيره

.1 اگر خونِ استحاضه زن جريان داشته باشد و قطع نشود، چنان چه براى او ضرر ندارد، بايد پيش از غسل و بعد از آن به وسيله پنبه از بيرون آمدن خون جلوگيرى كند؛ ولى اگر هميشه جريان ندارد، فقط بايد بعد از وضو و غسل، از بيرون آمدن خون جلوگيرى نمايد و چنان چه كوتاهى كند و خون بيرون بيايد، بايد دوباره غسل كند و وضو هم بگيرد و اگر نماز خوانده، دوباره بخواند، ولى حضرت آيه الله سيستانى فرموده اند: بنابر احتياط مستحب دوباره غسل كند و حضرت آيه الله مكارم فرموده اند: هرگاه خون به بيرون جريان دارد چنان چه براى او ضرر نداشته باشد بايد پيش از غسل و بعد از آن به وسيله پنبه و مانند آن از بيرون آمدن خون جلوگيرى كند ولى اگر اين كار مشقت زياد دارد، لازم نيست.(10)

.2 (غسل را پس از داخل شدن وقت نماز بايد انجام داد؛ بنابراين) اگر مستحاضه كثيره يا متوسّطه، پيش از وقت نماز، براى نماز غسل كند، غسل باطل است؛ بلكه اگر نزديك اذان صبح، براى نماز شب غسل كند و نماز شب بگزارد، احتياط واجب آن است كه پس از داخل شدن صبح دوباره غسل و وضو را به جا آورد.(11)

.3 پس از وضو و غسل بايد فورى مشغول نماز شود و اگر نماز را تأخير بيندازد چند صورت دارد كه در زير بيان مى شود:

اوّل: خون قطع شده است و مى داند دوباره خون نمى بيند: مى تواند نماز را تأخير بيندازد.

دوم: مى داند تا مدّتى خون بند است: تا همان مدّت مى تواند نماز را تاخير بيندازد.

سوم: خون قطع نشده است و احتمال قوى دارد پيش از نماز يا در ميان نماز خارج شود: بايد بى درنگ نماز بخواند كه اگر پس از وضو و غسل، نماز را تأخير بيندازد، نماز باطل است؛ مگر آن كه يقين كند از وقتى وضو گرفته، خون خارج نشده و در فضاى فرج نيز خون وجود ندارد، و اين مسأله (شتاب در انجام نماز) منافاتى با انجام مستحبّات ندارد. (پس اگر مستحاضه براى نماز اذان و اقامه بگويد و باقى مستحبّات را انجام دهد اشكال ندارد.)(12)

يادسپارى

بعضى از فقها مانند حضرت آيه الله مكارم(ره) فرموده اند: استحاضه فقط دو قسم است: «قليله» و «كثيره»: استحاضه قليله آن است كه هرگاه زن پنبه را داخل كند، خون، آن را آلوده نمايد ولى از طرف ديگر خارج نشود، خواه خون در پنبه فرو رود يا نه، (كه در نتيجه استحاضه متوسّطه هم يكى از مصاديق استحاضه قليله خواهد بود) و استحاضه كثيره آن است كه خون، در پنبه فرو رود و از آن بگذرد وجارى شود. و از نظر احكام هم فرموده اند: استحاضه قليله غسل ندارد و استحاضه كثيره سه غسل دارد، اگر بين نمازهاى ظهر و عصر و همچنين مغرب و عشا را جمع نمايد.(13)

1 - العروه الوثقى، ج 1، فى الاستحاضه، مسأله 4.

2 - همان؛ توضيح المسائل مراجع، مسأله 406.

3 - العروه الوثقى، ج 1، فى الاستحاضه، مسأله 4؛ توضيح المسائل مراجع، مسأله 405.

4 - العروه الوثقى، ج 1، فى الاستحاضه، مسأله 1؛ توضيح المسائل مراجع، مسأله 394.

5 - العروه الوثقى، ج 1، فى الاستحاضه، مسأله 17.

6 - همان، مسأله 1 و 2 و 8.

7 - همان، مسأله 1 و 2.

8 - و .2 همان، مسأله 1.

9 - و .2 همان، مسأله 1.

10 - توضيح المسائل مراجع، مسأله 415؛ العروه الوثقى، ج 1، فى الاستحاضه، مسأله 9.

11 - توضيح المسائل مراجع، مسأله 401.

12 - العروه الوثقى، ج 1، فى الاستحاضه، مسأله 8 ؛ تحريرالوسيله، ج 1، فى الاستحاضه، مسأله 3.

13 - توضيح المسائل مراجع، مسأله 393؛ توضيح المسائل آيه الله مكارم، مسأله 404 و 405.