لطفا منتظر باشید ...
كار مشروع براى زن يك وظيفه دينى است
كار مشروع براى زن يك وظيفه اى دينى است
1 - مرحوم حرّ عاملى، در كتاب شريف وسائل الشّيعه فرموده اند: «مستحب است زن به كار بافندگى و ريسندگى مشغول باشد» و براى اين مسأله بابى را قرار داده اند.(1)2 - قالَ اَميرُ الْمُؤْمِنينَ(ع): قالَ رَسُولُ الله(ص) فى كَلامٍ كَثيرٍ: وَ نِعْمَ الّلْهوُ الْمِغْزَلُ لِلْمَرأَه الصّالِحَه.(2)
حضرت اميرالمؤمنين(ع) فرمود: پيامبر اكرم(ص) بارها مى فرمود: بافندگى و ريسندگى براى زنِ صالح و شايسته سرگرمى خوبى است. (يعنى هم كار توليدى است، و هم در اختيار، و هم سبك و هم مناسب با ذوق و سليقه خانم هاست، كه مى تواند به خوبى ساعات فراغت آنها را به طور سالم پر نموده و در آمدزا نيز باشد.)3 - العياشى (فى تفسيره) عن محمد بن خالد قال: مَرّ ابراهيم النخعى على امراه و هى جالسه على باب دارها بكره، و كان يقال لها: ام بكر و فى يدها مغزل تغزل به، فقال لها: يا ام بكر أما كبرت أماانَ لك ان تضعى هذا المغزل؟ فقالت: و كيف اَضعه وَ قَد سَمِعْتُ عَلِىّ بْنِ اَبى طالِبٍ(ع) يَقُولُ: هُوَ مِنْ طَيّباتِ الْكَسْبِ.(3)در كتاب تفسير شريف عياشى نقل شده است كه شخصى به نام ابراهيم نخعى، پيرزنى را مشاهده كرد كه مشغول بافندگى و ريسندگى بود. با تعجّب به او گفت: آيا زمان آن نرسيده است كه كار را كنار بگذارى؟! او در جواب گفت: چگونه اين كار را بكنم و حال آن كه از على بن ابى طالب(ع) شنيدم كه فرمود: اين عمل از شغل هاى پاك (و پسنديده) است.
قالَ رَسُولُ الله (ص): ثَلثٌ تَخْرُقُ الْحُجُبَ وَ تَنْتَهى اِلى ما بَيْنَ يَدَىِ الله : صَريرُ اَقْلامِ الْعُلَمأِ، وَ وَطْىُ اَقْدامِ الْمُجاهِدينَ، وَ صَوْتُ مَغازِلِ الْمُحْصِناتِ.(4)
پيامبر اكرم(ص) فرمود: سه چيز است كه حجاب ها را پاره مى كند و به پيشگاه عظمت خدا مى رسد: صداى گردش قلم هاى دانشمندان به هنگام نوشتن؛ و صداى قدم هاى مجاهدان در ميدان جهاد؛ و صداى چرخ نخ ريسى زنانِ پاكدامن (يعنى جامعه اى درحال پيشرفت است كه هميشه علما و دانشمندانشان در حال نوشتن و رشد دادن علم باشند، و رزمندگان آن هميشه در حال تمرين و يا پيشروى باشند و حتّى زنان داخل منزل هم كار توليدى داشته باشند). چند نكته درمشروع بودن كار و شغل بانوان
الف) اصل شغل خلاف شرع نباشدخوانندگى كردن زن اگر غنا باشد حرام است و درآمد آن هم حرام مى باشد.(5)ب) رعايت حقوق دگران بشودسؤال: دخترى هستم كه علاقه دارم به خاطر خدمت به انقلاب در سپاه پاسداران وارد شوم ولى پدرم موافقت نمى كند، خواهشمندم حكم شرعى را بيان فرماييد؟جواب: پاسدار شدن خواهران هم با مراعات وظايف شرعيه مانع ندارد، ولى شما مراعات رضايت پدرتان را بكنيد.(6)سؤال: رفتن دختران امدادگر كه وجودشان در جبهه جنگ مفيد است اگر پدر و مادر راضى نباشند چه حكمى دارد؟جواب: اگر موجب اذيّت پدر و مادر است رضايت ايشان را تحصيل كنند.(7)سؤال: زنى با تحصيلات عاليه و تخصّص در امور مختلف، مى خواهد در ادارات يا كارخانه ها مشغول به كار شود و از تخصّص خود استفاده كند؛ امّا شوهرِ او مخالفت مى كند. آيا منع شوهر جايز است؟ آيا زن مديون هزينه هايى كه از بيت المال، خرج تحصيل او شده نيست؟جواب: چون اشتغال نوعاً ملازم با خروج از منزل و صرف ساعاتى از وقت مى باشد، لذا شوهر مى تواند منع كند، دراين صورت زن مديون نيست؛ زيرا تعهّدى نسبت به اشتغال ندارد.(8)سؤال: مردى كارمند با زنِ كارمندى ازدواج مى كند؛ پس از ازدواج، شوهر رضايت به ادامه كارمندى همسرش نمى دهد، با توجّه به اين كه زن در زمان ازدواج كارمند بوده، آيا شوهر حقّى دارد يا نه؟ جواب: در فرض سؤال چنان چه زوج مى دانسته كه زوجه اجير است و با اين حال اقدام به ازدواج كرده، حقّ ممانعت از ادامه كارِ او را ندارد.(9)سؤال: زنى در يكى از ادارات شغلى دارد، به شرط ادامه شغل، با مردى ازدواج كرده و زوج هم اين شرط را پذيرفته است، آيا بعد از ازدواج، زوج مى تواند از ادامه شغلِ زوجه ممانعت كند يا نه؟ و اگر قبل از ازدواج، شاغل نباشد، ولى بعد از ازدواج، شغلى اختيار كند و زوج هم مانع نشود، آيا بعد از مدّتى مى تواند مانع از ادامه شغل زوجه شود يا نه؟جواب: در فرض سؤال اوّل، زوج نمى تواند مانعِ ادامه شغل زوجه خود شود و همچنين در فرض دوم كه زوج متوجّه بوده و مانع نشده، تا مدّت قرار داد تمام نشود، زوج نمى تواند مانع از ادامه شغل او بشود.(10)سؤال: در صورتى كه مرد با رفتن زنش به دانشگاه، اداره و هر محيط ديگرى مخالف باشد زن شرعاً چه وظيفه اى دارد؟جواب: بايد رضايت شوهر را جلب كند؛ مگر اين كه در عقد ازدواج شرط كرده باشد.(11)سؤال: اگر شوهر اجازه اتخاذ شغلى را به همسر خود دهد آيا بعد از طى مراحل خاص و اشتغال، شوهر مى تواند بگويد: «اجازه ادامه كار را نمى دهم» و يا اجازه اوّل التزام به تمام لوازم آن مى باشد؟ در اين مورد آيا تفاوتى بين كار موقت و دايم هست؟ جواب: هرگاه زن قراردادى با اجازه شوهر نسبت به مدتى با اداره يا مؤسسه اى بسته است آن قرارداد لازم الاجراست و شوهر حق ممانعت ندارد و اين در صورتى است كه هنگام عقد، اجازه كار بيرون زن شرط نشده باشد و الا احتياجى به اجازه شوهر در عقد قرارداد نيست؛ ولى در هر حال بايد شؤون شوهر و خانواده را رعايت كند.(12)1 - وسائل الشيعه، ج 12، ص 174.2 - همان.3 - همان، ص 174.4 - يكصد و پنجاه درس زندگى، آيه الله مكارم شيرازى، ص 20، درس دهم.5 - تحريرالوسيله، ج 1، مكاسب محرّمه.6 - استفتاآت امام، ج 1، ص 503، سؤال 37.7 - همان، ص 499، سؤال 26.8 - جامع المسائل حضرت آيه الله فاضل، ج 1، ص 262، سؤال 1627.9 - جامع المسائل حضرت آيه الله فاضل، ج 1، ص 463، سؤال 1629.10 - همان، سؤال 1631.11 - استفتائات جديد حضرت آيه الله مكارم، ج 2، ص 335، سؤال 966.12 - همان، ص 336، سؤال 968.
