احکام روابط زن و مرد نسخه متنی

چند استفتا

سؤال: آيا صله رحم با خويشاوندى كه كافر يا مرتد محسوب مى شود نيز واجب است؟

جواب: صله رحم مطلقاً واجب است.(4)

سؤال: آيا انسان مى تواند از نظر شرعى با خويشاوندانى كه بى تقوا و بى نماز و ضد انقلابند از قبيل پدر، مادر، خواهر و غيره قطع رحم نمايد؟

جواب: قطع رحم جايز نيست؛ ولى بايد آنها را با مراعات موازين، امر به معروف و نهى از منكر نمايند.(5)

سؤال: اگر ارحامِ انسان مرتكبِ فسق علنى شوند به طورى كه معاشرت با آنها انسان را نيز در معرض گناه قرار دهد، آيا بازهم معاشرت با آنان واجب است؟

جواب: بايد سعى كند در گناه واقع نشود؛ بلكه آنان را ارشاد نمايد.(6)

سؤال: اين جانب پدرى دارم كه خوش اخلاق نيست و مغرور و خودپرور مى باشد و درحقّ خانواده خود ظلم روا مى دارد و من از وقتى كه به تكليف رسيده ام درحال مبارزه با پدرم هستم، اگر جوابش را همان موقع در حضور ديگران بدهم كه كار نادرست و ناشايست انجام داده ام و اگر تنها با پدرم صحبت نمايم حرفم را قبول نمى كند و مى گويد در مقابل پدرت درشتى نكن، خلاصه نمى دانم چه كنم؟ آيا شما صلاح مى دانيد كه من اين صحبت ها را بنمايم يا نه؟

جواب: حفظ احترام والدين و مراعات ادب در صحبت با آنان لازم است و درموارد لزوم امر به معروف و نهى از منكر، اگر مأيوس از تأثير باشيد، تكليف ساقط است.(7)

سؤال: آيا قطع رابطه با ارحامى كه تجاهر به گناهان مى كنند جايز است يا نه؟

جواب: اگر قطع مراوده، موجب تنبّه و ارتداعِ آنها از معصيت باشد، لازم است قطع مراوده شود.(8)

سؤال: شخصى يكى از اقوامش علاوه بر تارك الصّلاه بودن، به بعضى از مقدسات بى احترامى مى كند و او براى احترام پدر و مادر حرفى به او نمى زند؛ ولى قلباً از او ناراضى و ناراحت است آيا همين مقدار در نهى از منكر كافى است؟

جواب: اگر مى توانيد او را نصيحت كنيد و امر به معروف و نهى از منكر نماييد، ناراحت شدن پدر و مادر مُسقِطِ تكليف نمى شود، و اگر رفت و آمد با چنين افرادى تأييد آنان باشد ترك كنيد.(9)

سؤال: رفت و آمد با اقوامى كه مقيد به قوانين اسلامى نيستند (براى مثال بى حجاب در جلو ما ظاهر مى شوند) با توجه به واجب بودن صله رحم چه حكمى دارد؟

جواب: اگر اين رفت و آمد مايه نهى از منكر مى شود مانعى ندارد و در غير اين صورت ترك كنيد.(10)

سؤال: هرگاه كسى در صله رحم نسبت به بعضى از ارحامش به اين نتيجه برسد كه او نه تنها از ديدنش خوشحال نشده، بلكه ناراحت هم مى شود آيا با اين شرايط بازهم صله رحم واجب است، با اين كه ممكن است به تحقيرشدن انسان بينجامد؟

جواب: با چنين شرايطى صله رحم واجب نيست.البته در صورتى كه راه ديگرى براى صله رحم وجود نداشته باشد.(11)

سؤال: با وجود اين كه احسان به والدين واجب است، اگر شوهر اجازه رفتن به منزل آنها را ندهد آيا مى شود بدون اذن او به منزل والدين رفت؟

جواب: شوهر مى تواند زن را از خارج شدن از خانه منع كند؛ اما نمى تواند از احسان به والدين منع نمايد، چون احسان اعم از رفتن به خانه آنهاست.(12)

سؤال: چنان چه در امور عادى و مباح نظر پدر دختر و شوهر متفاوت باشد، ترجيح با كدام است؟

جواب: در فرض مسأله، اطاعت هيچ كدام لازم نيست؛ مگر اين كه مايه اذيت و آزار پدر گردد، كه در اين صورت اطاعت او واجب است.(13)

1 - اطائب الكلم فى بيان صله الرحم، مرحوم كركى، ص 33.

2 - همان، ص 34.

3 - بحارالانوار، ج 74، ص 111.

4 - استفتاآت امام، ج 1، ص 487، سؤال 17.

5 - همان، ص 488، سؤال 18.

6 - همان، سؤال 19.

7 - همان، سؤال 20.

8 - جامع المسائل آيه الله فاضل، ج 1، ص 243، سؤال 941.

9 - جامع المسائل آيه الله فاضل، ج 1، ص 245، سؤال 950.

10 - استفتائات جديد حضرت آيه الله مكارم، ج 1، ص 527، سؤال 1734.

11 - صراط النجاه، ج 3، ص 295، سؤال 905.

12 - جامع المسائل آيه الله فاضل، ج 1، ص 496، سؤال 1623؛ صراط النجاه، ج 1، ص 534، سؤال 1482.

13 - استفتائات جديد حضرت آيه الله مكارم، ج 2، ص 337، سؤال 970.