مدینه فاضله در متون اسلامی نسخه متنی

در كتاب سير حكمت در اروپا، علت بدبينى شوپنهاور را مسائل شخصى او دانسته به نحوى كه اين بدبينى در همه افكار او سايه افكنده است؛ جدا شدن او از خانواده اش، عدم موفقيت در حرفه معلمى، بى اعتنايى جامعه نسبت به كتاب او، بى مهرى دانشمندان معاصرش با او و پرخاشگرى هاى وسيع او به آنها را علل سوءظن و عصبانيت مزاجى شوپنهاور برشمرده است.در فلسفه كانت، ماوراءالطبيعه بر پايه اخلاق قرار گرفته، يعنى درست بر خلاف آنچه ساير فلاسفه اخلاق گفته اند. او خير را فرع بر تكليف دانسته است، نه اين كه اوّلْ خير معيّن شود و سپس مردمْ مكلف به انجام آن باشند. كانت هرگونه عاطفه و احساس رغبت را به عنوان مهيّج ارتكاب كار خير ناديده گرفته و اخلاق را جنبه عقلانى محض داده است، غافل از اين كه كار اخلاقى بايد مورد رغبت و محبوبيّت قرار گيرد، تا از فاعل آن صادر شود.

شيلر با انتقادى طعن آميز به كانت مى گويد:

من به دوستانم خدمت مى كنم، اما افسوس كه از اين خدمت لذت مى برم. نگران آنم كه چون خدمت من برايم لذيذ است، فضيلت نباشد. به نفس خود مى گويم: راه ديگرى نيست، آنچه تكليف به تو دستور مى دهد - هر چند با نفرت (!) - انجام بده.شايد عكس العمل طبيعى فلسفه اخلاق كانت و عقل گرايى شديد او و نفى عواطف در اين مورد، باعث بروز عاطفه گرايى شد، يعنى افراطى در مقابل تفريط؛ به ويژه كه شوپنهاور و كانت، هر دو داراى مليت آلمانى بوده و به فاصله حدود نيم قرن، نظرهاى متباين آن دو در يك كشور عرضه شد و اگوست كنت هم در همان عصر، در فرانسه، معتقد به عاطفه گرايى در اخلاق بوده است.