اين مكتب كه پيشرفت عملى و تحوّلات پديد آمده در تمدن امريكايى، موجب تحكيم و توسعه آن شد، تجربه در مفهوم وسيع آن را اساس جهان شناسى خود مى داند و به ادراكات حسى بسنده نمى كند. طبق اين مكتب، اشياى خارجى آن گونه كه هستند در ذهن ما منعكس نمى شوند، بلكه تحت تأثير تجربيات قبلى و هدف ها و آنچه براى ما با ارزش است، تأثّرات حسى را به صورت خاص در مى آورند.برخلاف رئاليست ها كه اشياى خارجى را به طور مستقل از تجربه ما موجود مى دانستند، پراگماتيست ها معتقدند كه آنچه واقعيت دارد، تجربه ماست و علت اين كه جهان در طول زمان به صورت هاى گوناگون مطرح شده است، تأثير تجربه در معرفى جهان است. به عقيده آنان، با توجه به تئورى تحوّل انواع، واقعيت، امرى ثابت و سكونى نيست، بلكه جريانى است متحوّل و در حال گسترش. «جيمز» و «ديويى» از طرفداران پراگماتيسم هستند.
4 . مكتب تجديد بناى اجتماعى
به نظر «تئودور براملد»، بنيانگذار اين مكتب، تعليم و تربيت پس از جنگ دوم جهانى به اين طرف، در امريكا و قسمت اعظم جهان، شكست خورده، بلكه سير قهقرايى داشته و پراگماتيسم فقط ربع اول قرن بيستم، كارايى داشته است؛ در حالى كه شرايط دگرگون شده و مسائلى مثل نيروى اتمى و تهديدها و بحران هاى حاصل از آن، تجديد نظر در تعليم و تربيت را لازم كرده است. او براى اين كار، استفاده از همه علوم بشرى حتى فيزيك و زيست شناسى و هنر را توصيه مى كند و يك حكومت جهانى را پيشنهاد مى نمايد. وقتى ديگران اين پيشنهاد را مخالف آزادى و استقلال فردى انسان ها دانسته و به او اشكال مى گيرند، مى گويد: اگر طرح، توسط «تمام انسان ها» تهيه گردد، تضادّى ميان نقشه جمعى و دموكراسى نخواهد بود. «براملد» در علت لزوم اين تجديد نظر مى گويد:با وجود افزايش بودجه تعليم و تربيت و نيز فعاليت هاى يونسكو، جهل و بى تفاوتى ميليون ها افراد به اصطلاح تربيت شده نسبت به مسائل سياسى و ديگر مسائل مهم، و ناراحتى ناشى از جنگ سرد و پرهيز از رويه عقلانى در تحليل منطقى مشكلات، گسترش يافته است.
لطفا منتظر باشید ...
