اخلاق کارگزاران نسخه متنی

گذشت و عفو در برابر بدى و آزار جاهلان، اصلى از مكارم اخلاقى است و بزرگوارى شخص را در حال قدرت مندى نشان مى دهد.و لى خوبى كردن در برابر خوبى ديدن، سلام گفتن در مقابل سلام شنيدن و مانند اين موارد، اخلاق است و اخلاق اجتماعى.

قرآن كريم، سيماى بهره جستگان از مكارم اخلاقى را - كه هدف بعثت برشمرده شده - چنين ترسيم مى كند: عباد الرحمن الذين يمشون على الارض هونا واذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما * و اذامروّا باللغو مرّوا كرام(170)؛ و بندگان خداى رحمان، كسانى اند كه روى زمين به نرمى گام برمى دارند و چون نادانان، ايشان را طرف خطاب قرار دهند به ملايمت پاسخ مى دهند و چون بر لغو بگذرند، با بزرگوارى مى گذرند.

مديرانى كه شيوه مهرورزيدن به نيروهاى انسانى مجموعه خود دارند و انتقادهاى صواب و ناصواب را تاب مى آورند و همواره مروت و مدارا دارند، بى شك به مديريت مطلوب دست يافته اند.

فروتنى آنان، به خصوص در برابر افرادى كه نادان بوده و رعايت ادب نمى كنند، باعث شهرت آنان به نيكويى مى شود.

فرمان پذيرى از چنين مديرانى، به سهولت ممكن خواهد بود و آنان را در برنامه ريزى ها مدد خواهد نمود.

اما غرور و تنبيه نامناسب و غرض آلود، سبب مى شود كه افراد به لجاجت و ستيزه جويى و كم كارى و ناكامى مديران روى آورند و آنان را ناتوان در مديريت نشان دهند.

بزرگوارى و گذشت در هنگام مشاهده پاره اى از عيب ها و عدم تفحص و تفتيش در زندگى خصوصى ديگران و خوددارى كردن از عيب جويى و تضعيف شخصيت همكاران يا فرودستان موجب حرمت نهادن آنان خواهد شد.

تفاوت اخلاق عاميانه با اخلاق بزرگوارانه، در اين است كه در صورت اول، آدمى به دنبال نقطه ضعف هاى اين و آن شخص باشد، تابه هنگام تصفيه حساب هاى شخصى انتقام بگيرد.

اما در صورت دوم، آدمى با وجود اطلاع از عيوب اخلاقى ديگران، سعى در پوشاندن و حتى اصلاح اخلاقى آنان دارد.

چرا كه يك انسان بزرگوار، خود را تابع حق و كمال اخلاقى مى شمارد و مى كوشد كه پيامبر اسلام را سرمشق زندگى و مواضع اجتماعى اش قرار دهد.

بى گمان مشاهده عينى بزرگوارى هاى اخلاقى، عناصر مستعد را از گرايش جاهلانه مى رهاند و پذيراى اخلاق متعالى مى سازد.

امام سجادعليه السلام در مقام تعليم مكارم اخلاقى، به شخصى كه در محضر آن حضرت، از ديگرى بدگويى مى كرد، فرمود: واحفظ لسانك تملك به اخوانك ؛(171) زبانت را نگاه دار، تا بتوانى برادرانت را نگاه دارى.

اگر شخص، زبان خود را نگاه دارد و ديگران را با سخن ها و اظهارهاى درست و نادرست، خوار نسازد، مى تواند مالك همه باشد.

ناتوانى در تحمل برخى افراد و بدگويى در غياب آنان، آتش كينه و دشمنى را برمى افروزد و جامعه و محيط كار را به معركه نزاع و انتقام جويى بدل مى سازد.

بى گمان در چنين شرايطى، نمى توان انتظار موفقيت در مديريت را داشت، چرا كه تفاهم جاى خود را به توهم و تضعيف يك ديگر داده است.