اخلاق کارگزاران نسخه متنی

7.
تفكر بدان كه تذكراز نتايج تفكراست.و لهذا منزل تفكر را مقدم دانسته انداز منزل تذكر.

جناب خواجه عبدالله فرمايد: التذكر فوق التفكر، التفكر طلب والتذكر وجود تذكر فوق تفكر است زيرا كه اين طلب محبوب است و آن حصول مطلوب.تا انسان در راه طلب و دنبال جستجوست، از مطلوب محجوب است، چنانچه با وصول به محبوب از تعب تحصيل فارغ آيد.و قوت و كمال تذكر، بسته به قوت و كمال تفكراست.و آن تفكر كه نتيجه اش تذكر تام و تمام معبوداست، در ميزان سايراعمال نيايد و با آنها در فضيلت طرف مقايسه نشود، چنانچه در روايت شريفه از عبادات يكسال و شصت سال و هفتاد سال، تفكر يك ساعت را بهتر شمرده اند.

معلوم است غايت و ثمره مهمه عبادات، حصول معارف و تذكراز معبود حق است واين خاصيت، از تفكر صحيح بهتر حاصل مى شود.

شايد تفكر يك ساعت، ابوابى از معارف را به روى سالك بگشايد كه عبادات هفتاد سال نگشايد و ياانسان را چنان متذكر محبوب نمايد كه از مشقتها و زحمتهاى چندين ساله، اين مطلوب حاصل نشود.(40)

8.
اصلاح قلب انسان بايد عمده توجه واصل مقصدش، اصلاح قلب واكمال آن باشد، تا به كمال سعادت روحانى و درجات عاليه غيبيه نايل شود.و اگرازاهل علوم و دقايق و حقايق نيز هست، در ضمن سير در آفاق وانفس، عمده مطلوبش به دست آوردن حالات نفسانيه خود باشد كه اگراز مهلكات است به اصلاح آن پردازد واگراز منجيات است به تكميل آن بكوشد.(41)

9.
حق جويى و عشق به او، چراغ راه سالك است دخترم! سرگرمى به علوم، حتى عرفان و توحيد، اگر براى انباشتن اصطلاحات است (كه هست) و براى خوداين علوم است، سالك را، به مقصد نزديك نمى كند كه دور مى كند: العلم هو الحجاب الاكبر واگر حق جويى و عشق به او، انگيزه است (كه بسيار نادراست) چراغ راه است و نور هدايت: العلم نور يقذفه الله فى قلب من يشاء و براى رسيدن به گوشه اى از آن، تهذيب و تطهير و تزكيه لازم است.

تهذيب نفس و تطير قلب از غيراو، چه رسد به تهذيب ازاخلاق ذميمه، كه رهيدن از آن بسيار مجاهده مى خواهد و چه رسد به تهذيب ازاخلاق ذميمه، كه رهيدن از آن بسيار مجاهده مى خواهد و چه رسد به تهذيب عمل از آنچه خلاف رضاى او، جل وعلا، است.و مواظبت به اعمال صالحه، از قبيل: واجبات، كه در رأس است، مستحبات، به قدر ميسور، به قدرى كه انسان را به عجب و خودخواهى دچار نكند.(42)

10.
هجرت از بيت نفس اول قدم سفرالى الله، ترك حب نفس است و قدم برانانيت و فرق خود گذاشتن است و ميزان در سفر همين است.و بعضى گويند، يكى از معانى آيه شريفه و من يخرج من بيته مهاجرا الى الله و رسوله ثم يدركه الموت فقد وقع اجره على الله(43)اين است كه كسى كه خارج شد از بيت نفس و هجرت به سوى حق كرد به سفر معنوى، پس از آن او را فناى تام ادراك كرد، اجراو بر خداى تعالى است.

معلوم است براى چنين مسافرى جز مشاهدات ذات مقدس و وصول به فناء حضرتش اجرى لايق نيست.(44)

11.
نوشيدن حقيقت (لا اله الا الله) كوشش كن كلمه توحيد را (لااله الاالله) كه بزرگترين كلمه و والاترين جمله است، از عقلت به قلبت برسانى كه حظ عقل، همان اعتقاد جازم برهانى است واين حاصل برهان، اگر با مجاهدت و تلقين به قلب نرسد، فايده واثرش ناچيزاست.

چه بسا بعضى از همين اصحاب برهان عقلى و استدلال فلسفى، بيشتراز ديگران در دام ابليس خبيث مى باشند.
(پاى استدلاليان چوبين بود.
) و آن گاه اين قدم برهانى و عقلى تبديل به قدم روحانى وايمانى مى شود كه ازافق عقل به مقام قلب برسد و قلب باور كند آنچه رااستدلال اثبات عقلى كرده است.(45)

12.
ذكر مدام اى عزيز! در راه ذكر خدا و ياد محبوب تحمل شاق هر چه بكنى كم كردى.

دل را عادت بده به ياد محبوب، بلكه به خواست خدا صورت قلب صورت ذكر حق شود، و كلمه طيبه (لااله الاالله) صورت اخير و كمال اقصاى نفس گردد كه ازاين زادى بهتر براى سلوك الى الله و مصلحى نيكوتر براى معايب نفس و راه بهترى در معارف الهيه يافت نشود.

پس اگر طالب كمالات صوريه و معنويه هستى و سالك طريق آخرت و مسافر و مهاجر سيرالى الله هستى، قلب را عادت بده و به تذكر محبوب و دل را عجين كن با ياد حق تبارك و تعالى.(46)