براق وصول
1.تأدب به آداب شريعت بدان كه هيچ راهى در معارف الهيه پيموده نمى شود، مگراين كه انسان ابتدا كنداز ظاهر شريعت و تاانسان متأدب به آداب شريعت حقه نشود، هيچ يك ازاخلاق حسنه از براى او به حقيقت پيدا نشود و ممكن نيست كه نور معرفت الهى در قلب او، جلوه كند و علم باطن واسرار شريعت از براى او منكشف شود و پس ازانكشاف حقيقت و بروزانوار معارف در قلب نيز متأدب به آداب ظاهر خواهد بود.(47)2.
دوام بر وضو شيخ ما براى جلوگيرى از شر نفس و شيطان، دوام بر وضو را سفارش مى فرمودند و شيخ ما مى گفتند: (وضو به منزله لباس جندى است)(48).3.
نمازهاى پنجگانه شجره طيبه توحيد و تفريد را در قلب محكم كردند اين نمازهاى پنجگانه، كه عمود دين و پايه محكم ايمان است و در اسلام چيزى، بعدازايمان، به اهيمت آن نيست.بعداز توجهات نورانيه باطنيه و صور غيبيه ملكوتيه، كه غيراز حق تعالى و خاصان درگاه او كسى نداد، يكى از جهات مهمه كه در آن هست اين تكرار تذكر حق، باادب و اوضاع الهى است كه در آن منظور گرديده است كه رابطه انسان را با حق تعالى و عوالم غيبيه محكم مى كند و ملكه رايحه خضوع لله را در قلب ايجاد كند و شجره طيبه توحيد و تفريد را در قلب محكم كند، به طورى كه با هيچ چيز آن زايل نشود و درامتحان بزرگ حق تعالى كه در حال ظهور سكرات موت و اهوال مُطلع و شهود نمونه غيبت حاصل شودازامتحان درست بيرون آيد و دينش مستقر باشد نه مستودع و زايل شدنى كه به اندك فشارى نسيان عارض نشود.پس اى عزيز! اياك ثم اياك والله معينك فى اوليك واُخراك.مبادا درامر ديانت و خصوصاً اين نمازهاى پنجگانه تهاون كنى و آنها را سست شمارى.(49)4.
سرچشمه فيوضات تخليص نيت است اى عزيز! علاج و كل العلاج دراين است كه انسان مى خواهد علمش الهى باشد وارد هر علمى كه شد مجاهده كند و با هر رياضت و جديتى شده، قصد خود را تخليص كند.سرمايه نجات و سرچشمه فيوضات تخليص نيت و نيت خالص است: (من اخلص لله اربعين صباحا جرت ينابيع الحكمة من قلبه على لسانه).اخلاص چهل روزه آثار و فوايدش اين است.پس شما كه چهل سال، يا بيشتر، در جميع اصطلاحات و مفاهيم در هر علمى كوشيديد و خود را علامه در علوم مى دانيد واز جندالله محسوب مى كنيد و در قلب خوداثرى از حكمت و در لسان خود قطره اى از آن نمى بينيد، بدانيد تحصيل و زحمتتان با قدم اخلاص نبوده، بلكه براى شيطان و هواى نفس كوشش كرديد.پس اكنون كه ديديدازاين علوم، كيفيت و حالتى حاصل نشد، چندى براى تجربه هم باشد به اخلاص نيت و تصفيه قلب از كدورات و رذايل بپردازيد.اگر از آن اثرى ديديد آن وقت، بيشتر تعقيب كنيد، اگر چه باب تجربه كه پيش آمد، دراخلاص بسته مى شود، ولى باز شايد روزنه اى به آن باز شود و نور آن، تو را هدايت كند.(50)5.
سوز و گداز امامان عليهم السلام سرلوحه كارت باشد مطالعه در ادعيه معصومين عليهم السلام و سوز و گداز آنان از خوف حق و عذاب او، سرلوحه افكار و رفتارت باشد.(51)آنچه در ادعيه و مناجات معصومين، عليهم صلوات الله و سلامه، مى يابيم در اخبار كه اكثرا به زبان عرف و عموم است، كمتر يافت مى شود.(52)در هر حال، كتب فلسفى، خصوصاً از فلاسفه اسلام و كتب اهل حال و عرفان، هر كدام اثرى دارد: اوليها، انسان را ولو به طور دورنما آشنا مى كند با ماوراء طبيعت.و دوميها، خصوصا بعضى از آنها، چون: منازل السائرين و مصابح الشريعه، كه گويى از عارفى است كه به نام حضرت صادق عليه السلام به طور روايت نوشته است، دلها را مهيا مى كنند براى رسيدن به محبوب.و از همه دل انگيزتر، مناجات وادعيه ائمه مسلمين است.كه راهبرند به سوى مقصود، نه راهنما.و دست انسان حق جو را مى گيرند و به سوى او مى برند.افسوس و صد افسوس كه مااز آنها فرسنگها دور هستيم و مهجور.(53)6.
تدبر در قرآن انسان را به مقامات والا هدايت مى كند من قائل بى خبر و بى عمل، به دختر مى گويم: در قرآن كريم، اين سرچشمه فيض الهى، تدبر كن.هر چند صرف خواندن آن كه نامه محبوب است به شنونده محجوب آثارى دلپذير دارد، لكن تدبر در آن، انسان را به مقامات بالاتر و والاتر هدايت كند: افلا يتدبرون القرآن ام على قلوب اقفاله(54).و تا اين قفل و بندها بازنگردد و به هم نريزد، از تدبر هم آنچه نتيجه است، حاصل نگردد.خداوند متعال پس از قسم عظيم مى فرمايد: انه لقرآن كريم، فى كتاب مكنون، لايمسه الاالمطهرون(55).و سر حلقه آنها، آنان هستند كه آيه تطهير در شأنشان نازل گرديده.تو نيز مأيوس نباش، كه يأس ازاقفال بزرگ است.به قدر ميسور در رفع حجب و شكستن اقفال براى رسيدن به آب زلال و سرچشمه نور، كوشش كن.(56)