استفتاآت
س1 ـ اگر فيش حج متوفي، بهمبلغ زيادي در بازار خريداري ميشود، و به كمتر از آن مبلغ، ميتوان براي
حج ميت نايب گرفت، آيا ميتوان از آن فيش براي رفتن به حج استفاده كرد، در
حالي كه مازاد قيمت آن متعلق به ورثه است و در صورتي كه ميّت وارث صغير داشته باشد،
چطور؟
آيت الله فاضل
لنكراني
چنانچه ميت وصيتي نسبت به حج بلدي نداشته باشد. ميتوان از ميقات براي ميت در صورت استقرار حج براي او استنابه كرد. و فيش را در اختيار ديگري
قرار داده و مابه التفاوت بين همه ورثه طبق قانون شرع تقسيم گردد. و در اين فرض
فرقي بين داشتن صغير يا نداشتن آن نيست.
و در
صورت نبودن وصيت و عدم استقرار حج با وجود صغير، بايد سهم صغير از مجموع فيش به هر
صورت رعايت شود. و تفصيل اين مسأله در استفتاآت آمده است.
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، اگر به مبلغ كمتر ميتوان نايب گرفت، بدون اذن همه ورثه نميتوان از فيش براي حج استفاده كرد مگر اين كه ميت وصيت كرده باشد كه
در اينصورت ما به التفاوت از ثلث حساب ميشود، والله
العالم.
آيت الله صافي
گلپايگاني
نائب گرفتن براي متوفّي به كمتر از مبلغ ارزش و فروش فيش حجّ متوفي مانعي ندارد و زائد بر مبلغ كه صرف استيجار حج شده متعلّق به ورثه است و از
خود فيش هم جهت استيجار با توافق ورثه ميشود استفاده كرد.
بلي چنانچه متوفي ورثه صغير داشته باشد،
بايد حق او ملاحظه شود. والله العالم.
آيت الله
سيستاني
فيش به ورثه منتقل ميشود و اگر حج بر ميت مستقر باشد يا وصيت كرده باشد بايد براي او نايب بگيرند و اگر بخواهند با آن فيش بروند بايد با رضايت
ورثه باشد و اگر صغير در ميانِ آنها هست بايد سهمِ او را
بپردازند.
آيت الله يوسف
صانعي
آنچه از اصل مال بيرون ميرود حج است و ورثه ميتوانند به حدّاقل اكتفا نمايند، بلكه اگر وارث صغير در بين آنها باشد نميتوان بيش از
حدّاقل برداشت نمود، مگر آن كه بزرگ ها بخواهند از سهم خود زياده بپردازند و فيش حج
جزء اموال ميّت است كه بعد از ميت به ورثه منتقل ميگردد، مگر آن كه وصيّت
كرده كه با فيش خودش به مكه بروند و به آن فيش هم عنايت داشته هر چند معمولا چنين
نيست.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، اگر حج بر متوفّا واجب بوده است و ورثه كبار نباشند، لازم است براي حجّ متوفّا نايب بگيرند و از آن فيش هم به نحوي كه ذكر شده است
استفاده اشكال ندارد و اگر در بين ورثه صغير وجود دارد نيز با اجازه وصي و يا حاكم
شرع اشكال ندارد.
س2 ـ كساني كه با فيش حج ميّت
و به نيابت از وي به حج ميروند، اگر خود نيز تمام شرايط استطاعت را دارا
باشند، بجز باز بودن راه، كه آنهم با فيش حج ميّت حاصل شده است، در صورتي كه
بتوانند مثلا در مدينه يا جده (قبل از ميقات) براي متوفي نايب بگيرند و خودشان حج
واجب خود را انجام دهند، تكليف چيست؟
آيت الله فاضل
لنكراني
در فرض سؤال وظيفه انجام حج نيابي است. گرچه اگر براي خود حج انجام دهند صحيح است. هر چند معصيت كردهاند. و نايب گرفتن براي متوفي در صورتي صحيح
و مجزي است كه مجاز در استنابه باشند. و الاّ مجزي نيست.
آيت الله صافي
گلپايگاني
در فرض مرقوم استيجار شخص مذكور صحيح نيست بلي اگر براي انجام حج، اعمّ از مباشرت و تسبيب اجير شده باشد و حج مورد اجاره ميقاتي باشد بايد خودش
حجةالاسلام خود را بجا آورد و براي ميّت حج ميقاتي استيجار كند. والله
العالم.
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، اگر بتواند ورثه را راضي كند كه با آن فيش براي خود حج بجاآورد و براي ميت نايب بگيرد، والله العالم.
آيت الله
سيستاني
اگر اجير باشد و نيابت مشروط به آن سال باشد. بايد حج نيابي را مقدّم بدارد و اگر مشروط نباشد يا اجير نباشد بايد حج خود را مقدّم بدارد و
ميتواند براي ميّت نايب بگيرد مگر اين كه مطمئن باشد در آينده ميتواند
حج خود را انجام دهد كه در اين صورت ميتواند حجّ نيابي را انجام
دهد.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، اين قبيل افراد نميتوانند نايب باشند و حجّ نيابي انجام بدهند، اين شخص هم لازم است حجّ خود را انجام بدهد و گرفتن نايب بايد با نظر
ورثه و يا وصي و يا حاكم شرع كه هر يك در مورد خود اختيار دارند
باشد.
آيت الله يوسف
صانعي
با فرض باز نبودن راه براي او، جز از راه فيش ديگري استطاعت برايش حاصل نشده، چون در استطاعت غير از مال و بدن و وقت، باز بودن راه هم شرط است مگر آن
كه از ناحيه صاحب فيش و كساني كه فيش را به او دادهاند اجازه آوردن حج و اجير
گرفتن از مدينهيا جده براي متوفي به او داده باشند كه در اين صورت نه
تنها چنين كاري جايز است بلكه بايد نايب بگيرد، و اگر خودش براي او بياورد صحيح
نميباشد چون نيابت مستطيع باطل است.
س3 ـ در فرض سؤال قبل، اگر
ميّت يكي از ورثه را (مثلا پسر بزرگ خود را) براي انجام حج مشخص كرده باشد، يا تمام
ورثه اتفاق كنند كه يكي از آنها از طرف ميّت به حج برود، تكليف او
چيست؟
آيت الله فاضل لنكراني
حكم آن از جواب قبل معلومشد.
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، بهمان نحو كه در مسأله سابقه گذشت عمل شود والله العالم.
آيت الله
سيستاني
در صورتي كه وصيّت به يكي از آنها كرده باشد بايد بجاي او حج انجام دهد و خودش مستطيع نيست. ولي اگر توافق آنها بر يكي از آنها باشد مصداق مسأله فوق
است.
آيت الله صافي
گلپايگاني
كسي كه از براي ميّت و يا ورثه جهت انجام حج ميّت معين شده چنانچه خود استطاعت مالي داشته باشد نميتواند نيابت كند. والله
العالم.
آيت الله يوسف
صانعي
از جواب سؤال قبل معلوم ميگردد.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، اگر خود آن فرزند مستطيع باشد نميتواند نيابت را قبول كند.
س4 ـ كسي كه در فاصله كمتر از
يك ماه، كه عمره مفرده انجام داده و به مدينه برگشته و بار ديگر قصد رفتن به مكه
دارد، آيا ميتواند بدون احرام از ميقات بگذرد و عمره مفردهاي نيز بجا
نياورد؟
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، اگر در همان ماه هلالي كه محرم براي عمره مفرده شده برگردد، احرام جديد لازم نيست، والله العالم.
آيت الله فاضل
لنكراني
اگر در همان ماه قمري كه عمره مفرده انجام داده قصد مكه كند جايز است كه بدون احرام وارد مكه شود. اما اگر در ماه بعد قصد مكه كند بايد محرم به
احرام عمره شود و بدون احرام جايز نيست.
آيت الله
سيستاني
معيار فاصله يك ماه نيست بلكه اگر در همان ماه به مكّه برگردد احرام لازم نيست و اگر در ماهِ بَعد باشد هر چند فاصله يك روز باشد بايد با احرام
وارد شود.
آيت الله صافي
گلپايگاني
اگر در همان ماهي كه محرم شده و اعمال عمره مفرده انجام داده از ميقات عبور ميكند احرام براي عمره مفرده ديگر لازم نيست. والله
العالم.
آيت الله يوسف
صانعي
آري، اگر از زمان خروجش از مكه يكماه نگذشته باشد ميتواند بدون احرام وارد حرم گردد.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، بلي ميتواند.س5 ـ آيا نجاست معفوّ در
نماز، در طواف نيز معفوّ است؟ و حكم محمول متنجس در طواف
چيست؟
آيت الله
سيستاني
باحتياط واجب معفو نيست ولي حمل متجنس اشكال ندارد.
آيت الله فاضل
لنكراني
احتياط واجب آن است كه از نجاساتي كه در نماز عفو شده و از محمول متنجس اجتناب شود.
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، نجاست معفو در نماز بنابر احتياط در طواف معفو نيست و محمول متنجس مضر به طواف نيست، والله العالم.
آيت الله يوسف
صانعي
طواف، حكم نماز را دارد هم نسبت به خون كمتر از درهم و هم نسبت به محمول متنجّس كه ساتر عورت نميباشد، يعني همانطرز كه در نماز عفو شده و مضر
نميباشد در طواف هم چنين است لكن احتياط مستحب در اجتناب از هر دو در طواف
است.
آيت الله صافي
گلپايگاني
بنابر احتياط نجاست معفوّ در نماز، در طواف معفوّ نيست اما محمول متنجس اگر ساتر نباشد اشكال ندارد. والله العالم.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، در طواف معفوّ نيست و محمول هم بايد متنجّس نباشد.
س6 ـ شخصي از ميقات براي
انجام عمره تمتع محرم شده و اعمال عمره را نيز به پايان برده و عمداً يا اضطراراً
بين الاحرامين از مكه خارج شده است، بدون آن كه به احرام حج محرم شود، و مثلا به
مدينه آمده و بار ديگر به قصد مكه از ميقات ميگذرد، وظيفه او نسبت به احرام
در ميقات يا گذشتن از ميقات بدون احرام چيست؟
آيت الله فاضل
لنكراني
اگردر همان ماهيكه عمره تمتع انجامدادهاست بخواهد برگردد ديگر لازم نيست محرم شود و حج تمتع او به همان صورت صحيح است. اما
اگر در ماه بعد بخواهد وارد مكه شود محرم به احرام عمره تمتع شود و عمره اوليه فاسد
ميشود و طواف نساء هم لازم نيست.
آيت الله صافي
گلپايگاني
در فرض سؤال، اگر در همان ماهي كه محرم به عمره تمتع شده و عمره را انجام داده از مكه بيرون رفته و در همان ماه برگشته احرام لازم نيست و اگر يكماه
فاصله شده بايد مجدّداً جهت عمره تمتع محرم شود و عمره اوّلي مفرده ميشود، و
اگر يكماه فاصله نشده ولي در غير ماهي كه محرم به عمره تمتع شده بوده دوباره به مكه
وارد ميشود احتياطاً جهت عمره 2تمتع دوباره محرم شود. والله
العالم.
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، اگر در همان ماه هلالي كه براي عمره تمتع احرام بسته برگردد نياز باحرام جديد نيست و اگر در ماه ديگر برگردد بايد بار ديگر محرم به عمره
تمتع بشود، والله العالم.
آيت الله
سيستاني
اگر در همان ماه برگردد احرام لازم نيست و اگر در ماهِ بعد باشد پس اگر دوباره نخواهد خارج شود تا زمان حج بايد به قصد عمره تمتع محرم شود و اگر
دوباره قصد خروج و بازگشت در ماه بعد دارد بايد به قصد عمره مفرد محرم
شود.
آيت الله يوسف
صانعي
محض عبور از ميقات سبب وجوب احرام نميگردد و عدم جواز عبور از ميقات بدون احرام و لزوم احرام از آن براي كسي است كه ميخواهد حج يا عمره
بياورد هر چند عمره مفرده بخاطر دخول در حرم و احرام براي دخول در حرم براي مفروض
در سؤال در صورتي است كه از خروجش و بيرون
آمدنش از مكه يك ماه گذشته باشد و الاّ احرام لازم نيست.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، احتياط واجب آن است كه از ميقات بدون احرام بگذرد و براي دخول مكّه احرام ببندد و براي حج خود نيز از مكّه محرم شود و هر دو از اين
احرام ها را به قصد قربت مطلقه انجام دهد.
س7 ـ كسي كه در انجام حج بلدي
نيابت دارد، چه مقدار از مستحبات مدينه و مكه را بايد به نيابت از منوبعنه
انجام دهد؟
آيت الله فاضل
لنكراني
به مقدار متعارف انجام دهد.آيت الله
سيستاني
بايد طبق عقد اجاره عمل كند مگر اين كه اطلاق نيابت طبق عرف عام يا خاص منصرف به انجام بعضي از اعمال باشد.
آيت الله صافي
گلپايگاني
اگر در ضمن عقد اجاره نسبت به مستحبّات، خصوصياتي ذكر نشده باشد احتياط اينست كه مستحباتي را كه بطور متعارف همه يا اكثر حجاج انجام ميدهند و
زحمتمعتد به ندارد، اقلا يكبار به نيت منوب
عنه بجا آورد. والله العالم.
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، مستحبات مدينه ومكه اگر در ضمن اجاره ذكر نشود، بر عهده اجير نيست بلي آن مستحباتي كه در خود حج وعمره متعارف است بايد اتيان شود، والله
العالم.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، پس از سلام، مقداري كه حجّاج بطور معمول ومتعارف انجام ميدهند لازم است مگر اين كه بيش از آن شرط شده باشد.
آيت الله يوسف
صانعي
مسحباتي كه در حج انجامش متعارف است، بايد به نيابت از او بياورد، همانطرز كه در نماز استيجاري هم بايد مستحبات را به مقدار متعارف بياورد و اجاره و
نيابت منصرف به متعارف است، امّا مستحبات مدينه را سزاوار است كه براي او هم بياورد
و او را هم در فضيلت هاي مدينه شريك قرار دهد.
س8 ـ كسي كه در انجام حج بلدي
نيابت دارد، آيا در برگشت از سفر حج نيز بايد به شهر منوبعنه برگردد يا لزومي
ندارد؟
آيت الله فاضل
لنكراني
بسمه تعالي، خير لازم نيست مگر اينكه در ضمن عقد اجاره شرط شده باشد.
آيت الله شيخ جواد
تبريزي
بسمه تعالي، لزومي ندارد، والله العالم.آيت الله صافي
گلپايگاني
بسم الله الرحمن الرحيم ـ برگشت به شهر منوب عنه لازم نيست بلكه در استيجار و تحقّق نيابت شرط بازگشت از مكّه مطلقاً معتبر نيست ولي اگر اجير كننده
اجير را براي رفتن به حج 8 و برگشتن به شهر منوب عنه اجاره كند اجير بايد طبق قرار
اجاره عمل نمايد. والله العالم.
آيت الله
سيستاني
بسمه تعالي، لازم نيست.آيت الله يوسف
صانعي
لزومي ندارد، مگر آنكه در ضمن اجاره شرط كرده باشند.
آيت الله نوري
همداني
بسمه تعالي، پس از سلام، برگشتن به شهر منوب عنه لازم نيست مگر اين كه شرط شده باشد.
س 9
گاهي
اوقات امام جماعت اهل سنت در نماز، سوره سجده را ميخواند و نمازگزاران در
اثناي قرائت به سجده ميروند و برميخيزند;
اولا
تكليفچيست؟
ثانياً
اگركسي عمداً يا جهلا يا سهواً سجده را ترك كرد، نمازش چه حكمي
دارد؟
واگرندانستهبهركوعرفت و سپس به سجده
و دوباره به قيام برگشت تكليف چيست؟
آيت الله بهجت
در سجده هم با آنها تبعيّت كند،و در جميع فروض مسأله نماز را اعاده كند، والله العالم.
آيت الله خامنهاي
بسمه تعالي، بايدتبعيّت كنند بلي اگر خلاف تقيّه نباشد ميتوانند تبعيّت نكنند و در هر صورت
تبعيّت مضر نيست.
ثانياً
بسمه تعالي، اگرخلاف تقيه نباشد نمازش صحيح است
ثالثاً
بسمه تعالي،چنانچه خلاف تقيه نكند اشكال ندارد و نمازش صحيح است.
آيت الله فاضل لنكراني
تكليف تبعيت است و نمازصحيح است.
اگر به هر جهت سجده را
ترك كرده است به نماز لطمهاي نميخورد، ولي اگر خلاف تقيه نيست، بعد از
نماز احتياطاً سجده را انجام دهد.
اگر ندانسته به ركوع و
سپس به سجده رفته و بعداً به قيام برگشته است نمازش را تمام كند و صحيح است ولي
احتياطاً آن را اعاده كند.
آيت الله مكارم شيرازي
تكليف آن است كه از آنهامتابعت شود و احتياطاً نماز را بعداً اعاده نمايدودردوصورتديگر هم احتياء
اعاده است.
آيت الله صافي گلپايگاني
بسم الله الرحمنالرحيم، اگر شركت در نماز عنوان تقيه داشته باشد و ترك موافقت با آنان در سجده
مخالف تقيه باشد، در سجده با آنها موافقت كند و نماز او صحيح است و در غير مورد
تقيه چون مجرّد سماع آيه موجب وجوب نيست ترك سجده بياشكال وبلكه لازم است و
انجام آن بهسماع، هر چند به ايماء باشد موجب بطلان نماز است بلي در صورت
استماع وعدم تقيه، بايد بهايماء و اشاره سجده نمايد. و زياد شدن ركوع در صورت
مذكوره موجب بطلان نماز است. والله العالم.
آيت الله سيستاني
بسمه تعالي، تكليف اين است كهاگر امام سجده كرد او هم سجده كند و پس از اتمام احتياطاً اعاده كند و اگر امام
سجده نكرد اوبا ايماء و اشاره سجده كند و نماز صحيح است و اگر عمداً يا جهلا يا
سهواً سجده نكرد نماز صحيح است و اگر به ركوع رفت نماز بنابر احتياط واجب باطل
است.
آيت الله شيخ جواد تبريزي
بسمه تعالي، در فرضاستماع بايد ايماء سجده كرده و احوط اعاده آن بعد از نماز است و با ترك آن نمازش
باطل نميشود والله العالم. و اگر ركوع يا سجده زائده انجام داد بايد نمازي را
كه خوانده اعاده كند.
آيت الله نوري همداني
1 ـ نمازش را بخواند ودوباره اعاده كند. 2 ـ در صورت ترك سجده عمداً يا جهلا يا سهواً اگر مشغول خواندن
ذكر شود تا سكوت طولاني كه محو كننده صورت نماز است بعمل نيامده باشد نمازش صحيح
است. 3 ـ در صورت اخير نمازش باطل است.
آيت الله صانعي
تكليف اولي عمل بر وفق تقيه استو اما با قطع نظر از آن هر گاه نمازگزار آيه سجده را شنيد با اشاره با سر سجده
مينمايد و بعد از نماز سجده درست انجام ميدهد و اما ترك آن مضربه نماز
نميباشد و تنها تخلف از وظيفه است ولكن اضافه نمودن ركوع مبطل صلوات است و
ركوع جزء اركان نماز ميباشد كم و زياد كردن او عمداً و سهواً موجب بطلان نماز
است.
س 10
كسي كهبراي عمره مفرده ثبت نام كرده، در حالي كه بردن او به عمره قطعي بوده و براي رفتن
نيز به ناچار ميبايست پولي به حساب بريزد ولي در سال بعد نوبت او شد، و به
عمره مشرف خواهد شد، آيا سرِ سالِ خمس، به اين پول كه به حساب سازمان حج و زيارت
واريز شده، خمس تعلّق ميگيرد يا نه؟
آيت الله بهجت
در فرض سؤال خمس واجبنيست.
آيت الله فاضل لنكراني
در فرض مذكور خمس پول رابايد بدهد مگر اينكه ديگر نتواند پول را از سازمان حج پس بگيرد كه در اين صورت خمس
ندارد.
آيت الله خامنهاي
بسمه تعالي، در فرضمزبور خمس دارد.
آيت الله صانعي
متعلق خمس نميباشد ومؤونه شده.
آيت الله صافي گلپايگاني
پول مذكور خمس ندارد.والله العالم.
آيت الله سيستاني
خمس دارد.آيت الله مكارم شيرازي
خمس ندارد.آيت الله نوري همداني
بسمه تعالي، خمس به آنتعلّق نميگيرد.
آيت الله شيخ جواد تبريزي
بسمه تعالي، بايدآنرا تخميس نمايد والله العالم.
س 11
مس كردنالقاب ائمه اطهار، مثل «رضا»، «جواد» و «هادي» بدون وضو چه حكمي
دارد؟
آيت الله صافي گلپايگاني
حكم در حرمت مسّ اساميطيّبه آن بزرگواران ـ عليهم السلام ـ بنابر احتياط واجب است و در القاب شريفه نيز
احوط و اولياست. والله العالم.
آيت الله شيخ جواد تبريزي
بسمه تعالي، بنابراحتياط جائز نيست والله العالم.
آيت الله سيستاني
اشكال ندارد.آيت الله خامنهاي
بسمه تعالي، خلافاحتياط است.
آيت الله مكارم شيرازي
هر گاه به عنوان اساميائمه ـ ع ـ بوده باشد احتياط واجب آن است، كه بدون طهارت مس نكنند
واگربهناماشخاص ديگر بوده باشد، اشكالي ندارد.
آيت الله بهجت
بسمهتعالي،احوطاجتناب است.آيت الله نوري همداني
اگر بي احترامي محسوب شودجائز نيست و مستحبّ است كه مسّ القاب ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ مطلقاً با وضو
صورت بگيرد.
آيت الله فاضل لنكراني
مس آنها بدون وضو مانعيندارد.
آيت الله صانعي
مس آنها بدون وضو خلاف احتياطاست هر چند حرام نميباشد.
س 12
كودكمميزي را وليّ او به سعي ميبرد، مثلا در كالسكه سوار است و خواب است، آيا
لازم است در ابتداي سعي او را براي نيّت بيدار كند، و چنانچه در آغاز بيدار باشد و
در بين راه خواب برود چه حكمي دارد؟
آيت الله سيستاني
سعي در حال خواب مُجزي نيست وبايد او را وقتي به سعي ببرد كه بيدار بماند و تا ممكن است او را به راه رفتن
وادارد و سعي با كالسكه فقط در حال عدم تمكّن از راه رفتن مجزي است.
آيت الله مكارم شيرازي
در صورتي كه در ابتدايسعي نيّت كرده باشد، اشكالي ندارد.
آيت الله خامنهاي
بسمه تعالي، بايد براينيّت سعي حدوثاً و بقاءً بيدار باشد، بنابر اين در اثناء هم نبايد خواب
باشد.
آيت الله صانعي
مانند بزرگسالان بايد بيدارباشد و خواب رفتن ولو در مقداري از سعي مُضر بصحت آن ميباشد.
آيت الله صافي گلپايگاني
سعي در حال خواب صحيحنيست. والله العالم.
آيت الله نوري همداني
بسمه تعالي، 1 ـ لازم استكه او را براي انجام نيت بيدار كند. 2 ـ و آن مقداري را كه در حال خواب پيش رفته
است پس از بيدار شدن اعاده كند.
آيت الله شيخ جواد تبريزي
بسمه تعالي، بنابراحتياط واجب اينست كه خواب نرود و آنمقدار را كه خواب رفته، به نيت اتمام ما نقص من
سعيه اعاده كند و اگر قبل از نيت سعي، خواب رفته ـ بدون اشكال ـ سعي او باطل است
والله العالم.
آيت الله فاضل لنكراني
چون سعي از عبادات است وصحت آن منوط به نيت و قصد قربت مستمر است لذا درفرض مذكور اگر قبل از شوط چهارم
بهخواب رفته است بهاحتياط واجب سعي را از اول اعاده كند و اگر بعد از
شوط چهارم خواب رفته است پس از بيدار شدن و توجه و التفات بايد از جايي كه به خواب
رفته سعي را ادامه دهد.
آيت الله بهجت
سعي از عبادات است و سعي در حالخواب صحيح نيست بايد او را بيدار كند.
س 13
در ايام عمره كهجمعيت كمتري در نماز جماعت مسجد الحرام شركت ميكنند امام مقابل در كعبه، يا
كنار مقام ابراهيم به نماز ميايستد، و چند صف دور كعبه تشكيل ميشود و
بقيه جمعيت داخل شبستان ها هستند و اتصال صفوف برقرار نيست آيا لازم است شيعيان به
هنگام شركت در نماز جماعت مسجد الحرام، اتصال صفوف را مراعات كنند و يا به همان
مقداري كه آنان نماز را صحيح ميدانند كافي است، به علاوه بانوان را داخل حياط
راه نميدهند و اتصال آنها به ناچار قطع است، تكليف چيست؟
آيتالله خامنهاي
بسمه تعالي،همانطور كه آنها نمازراصحيحميدانند كفايت ميكند، والله
العالم.
آيت الله نوري همداني
بسمه تعالي، لازم استاتّصال صفوف را مراعات كنند.
آيتالله يوسف صانعي
صحّتبنظرآنهادرباب تقيه كه مورد سؤال از آن موارد است كفايتميكند.
آيت الله فاضل لنكراني
چنانچه هنگام اقامهجماعت اتفاقاً داخل شبستان ها بودند همانجا اقتدا كنند و نماز صحيح است هر چند
اتصال برقرار نباشد. ولي اختياراً و با وسعت وقت آنجا نروند و نمانند. و در اين
مسأله فرقي بين آقايان و بانوان نيست.
آيت الله مكارم شيرازي
در مورد بانوان كه راهديگري ندارند، اشكالي ندارد. ولي در مورد آقايان چنانچه بتوانند اتصال صفوف را
رعايت كنند، لازم است.
آيت الله شيخ جواد تبريزي
بسمه تعالي، اقتدا بهآنها صوري است و بايد قرائت را خودش و لو آهسته بخواند و اگر آهسته هم
نميتواند بخواند حديث نفس كند والله العالم.
آيت الله بهجت
مراعات آنچه را خود آنها شرطميدانند بنمايند و در هر صورت نماز را اعاده كنند علي الاحوط.
آيت الله سيستاني
به همان نحو كه آنها نمازميخوانند ميتواند نماز بخواند ولي بايد قرائتش را آهسته و اگر
نميشود مخفيانه بخواند.
آيت الله صافي گلپايگاني
با فرض عدم وجودتقيّه، نماز خود را اعاده نمايد. والله العالم. 22 شوال المكرم
1417هـ.
14 ـ شخصي در پايان يكي از اشواط طواف،
آن را رها كرده و لحظهاي استراحت ميكند و هنگامي كه براي تكميل آن
برميگردد، شك ميكند كه شوط پنجم بوده يا ششم، تكليفش
چيست؟
آية الله
خامنهاي
بسمه تعالي، شك در عدد اشواط طواف بين 6 و 5 در هر صورت مبطل طواف است.
آية
الله لنكراني
طواف وي در فرض سؤال باطل است. آية الله
سيستاني
طوافش باطل است و بايد از سر بگيرد. آية الله
مكارم شيرازي
احتياط واجب آن است كه آن را رها كند و از نو شروع كند.
آية الله
صافي
در فرض سؤال، ظاهراً طواف مذكور باطل است بايد از آن طواف صرف نظر كند و طواف ديگر انجام دهد. والله العالم.
آية الله
تبريزي
بسمه تعالي، چنانچه طواف واجب بوده باطل است و بايد آنرا اعاده نمايد. والله العالم.
آية الله
نوري
پس از سلام طوافش باطل است. آية الله
صانعي
اينگونه شكها كه يقين به هفت شوط و تماميّت در آن نيست، مطلقاً موجب بطلان است و طواف بايد از سرگرفته شود.
15 ـ شخصي در يكي از اشواء گام هايي
را در اثر فشار جمعيت بياختيار پيموده و به همان نحو ادامه داده وطواف را
پايان برده است، اكنون كه مسأله را فرا گرفته، نه جاي آن مقدار را ميداند و
نه شوط را، تكليف او چيست؟
آية الله لنكراني
احتياطاًخودش و اگر نميتواند فردي را نايب كند تا يك طواف و نماز طواف براي او بجا
آورد.
آية الله
تبريزي
حركت غير اختياري در فرض مزبور مضر به طواف نيست. والله العالم.
آية الله
سيستاني
اگر كاملاً بياختيار بوده طواف را پس از فوت موالات از سر بگيرد.
آية الله
خامنهاي
بسمه تعالي، اگر با قصد طواف نموده، اشكال ندارد. آية الله
صافي
از طواف مذكور صرف نظر كند و طواف ديگر انجام دهد. والله العالم
آية الله
مكارم شيرازي
اگر منظور از بياختيار بودن اين است كه در وسط جمعيت قرار گرفته و قصد طواف دارد و جمعيت او را پيش ميبرند اين وضع ضرري به طواف
نميزند.
آية الله
صانعي
طواف و نماز آن را بايد اعاده نمايد. آية الله
نوري
با سلام، لازم است طواف را اعاده كند. 16 ـ اگر در بين طواف نداند چند شوط
بجا آورده، وظيفهاش چيست؟
آية الله
صافي
طواف باطل است. والله العالم. آية الله
خامنهاي
بسمه تعالي، اگر در بين طواف نداند چند شوط طواف انجام داده طوافش باطل است وبايد از سر بگيرد.
آية الله
تبريزي
شك در عدد اشوط طواف واجب موجب بطلان آن است مگر هنگامي كه به حجرالاسود برسد شك كند هفت شوط بجا آورده يا بيشتر كه بنابر هفت ميگذارد و
طوافش صحيح است. والله العالم
آية الله
سيستاني
طوافش باطل است. آية الله
لنكراني
طواف او باطل است. والله العالم. آية الله
مكارم شيرازي
مانند جواب اوّل است. آية
الله صانعي
طواف را بايد از سر بگيرد، زيرا شك در اشواط موجب بطلان است.
آية الله
نوري
پس از سلام، طوافش باطل است و بايد اعاده كند. 17 ـ انجام يك عمره مفرده
استحبابي، به نيت خود و به نيابت تبرّعي ديگران، صحيح است يا
نه؟
آية الله
تبريزي
صحيح است. والله العالم آية الله
مكارم شيرازي
احتياط آن است آن را به نيّت خود بجا آورد و هر مقدار از ثواب آن را كه ميخواهد بر ديگران هديه كند.
آية الله
سيستاني
اشكال ندارد. آية الله
فاضل
مانعي ندارد و صحيح است. آية الله
صافي
اشكال ندارد. والله العالم آية الله
صانعي
در عمره مستحبّي و غير آن همانند طواف و نماز از اعمال مستحبّه، مانعي ندارد.
آية الله
نوري
صحيح است. آية الله
خامنهاي
بسمه تعالي، مانع ندارد و صحيح است. 18 ـ شخصي عمره مفردهاي به نيابت
از پدرش انجام داده و روز بعد به نيابت مادرش محرم ميشود. و در اثناي
آن، متوجه ميشود كه در عمره اوّل طواف و نماز آن را بدون وضو انجام
داده است، وظيفه او در اين صورت چيست؟
آية الله
مكارم شيرازي
طواف و نماز عمره اوّل را اعاده ميكند و عمره دوّم را به قصد رجا ادامه ميدهد (توجّه داشته باشد كه در يك ماه قمري بيش از يك عمره
نميتوان انجام داد مگر اينكه بر نيّت رجاء يعني بر اميد اينكه مطلوب
باشد).
آية الله
فاضل
ابتدا طواف و نماز طواف عمره سابق را بجا آورد سپس اعمال عمره فعلي را انجام دهد.
آية الله
صافي
در فرض سؤال، طواف و نماز عمرهاي را كه به نيابت پدر انجام داده اعاده نمايد. والله العالم
آية الله
خامنهاي
بسمه تعالي، بايد طواف و نماز عمره اول را اعاده نمايد و احرام دوم نيز صحيح است.
آية الله
تبريزي
بنابر احتياط طواف و نماز آنرا قضاء نمايد و پس از آن تمام اعمال عمره مفرده به قصد ما في الذمه انجام دهد. والله العالم
آية الله
سيستاني
احرام دوّم باطل است و بايد همه اعمال عمره اوّل را اعاده كند.
آية الله
صانعي
آن طواف و نماز را اعاده كند. آية الله
نوري
پس از سلام، بعد از اتمام عمره دوّم طواف و نماز آن را كه از عمره اوّل بجا مانده است بجا بياورد صحيح است.
19 ـ يكي از كارمندان سازمان حج و
زيارت كه بيش از يك ماه در مكّه بوده و همين مدت از عمره قبلي او گذشته، براي كاري
به جدّه ميرود و در برگشت، بدون احرام وارد مكه شده است، وظيفهاش
چيست؟
آية الله
سيستاني
گناه كرده و چيزي بر او نيست ضمناً معيار در لزوم عمره براي ورود به مكّه گذشتن يك ماه نيست بلكه ورود در ماه قمري ديگر است هر چند روز بعد
باشد.
آية الله
خامنهاي
بسمه تعالي، فعلا وظيفه خاصي ندارد ولي اگر از روي عمد بدون احرام وارد مكه شده عمل حرام انجام داده و بايد توبه كند.
آية الله
فاضل
بايد با احرام وارد مكه ميشده است ولي در فرض مزبورفعلاً وظيفهاي ندارد.
آية الله
مكارم شيرازي
كار خلاف شرعي انجام داده است و بايد برگردد و محرم شود.
آية الله
صافي
بر چنين شخصي واجب بوده كه بدون احرام وارد حرم نشود حال كه با علم و عمد و يا از روي جهل وارد حرم شده اگر موقع حج است و ميخواهد حج تمتع انجام
دهد بايد به يكي از مواقيت معروفه مانند جحفه يا مسجد شجره برود و براي عمره تمتع
محرم شود و اگر موقع حج نيست يا نميخواهد حج تمتع به جا آورد فعلاً تكليفي
ندارد. والله العالم
آية الله
صانعي
محض ورود به مكّه بدون احرام موجب وظيفهاي نميباشد و با فرض ترك عمدي آن مرتكب معصيّت و گناه شده است.
آية الله
نوري
با سلام، لازم است به يكي از مواقيت برگردد و در آنجا احرام براي عمره مفرده ببندد و عمره مفرده انجام بدهد و اگر ميخواهد حج تمتّع انجام بدهد
احرام عمره تمتّع ببندد.
آية الله
تبريزي
گرچه دخول در مكه بدون احرام پس از گذشت ماه قمري كه در آن ماه احرام عمره قبلي را بسته بوده جائز نيست ولي بعد از دخول مكه تكليفي ندارد. والله
العالم.
20 ـ هنگام ازدحام، يا تشكيل صفوف نماز صبح، مأمورين مسجدالحرام از انجام نماز طواف، خلف مقام، بهويژه براى خانم ها، ممانعت مى كنند و افراد را مورد توهين و يا ضرب و شتم قرار مى دهند. در چنين وضعيتى آيا نماز خواندن در محدوده مقابل ركنِ حجر تا مقابلِ ركنِ عراقى كافى است؟
آية الله بهجت
اگر طواف مستحبى است در هر كجاى مسجد باشد جايز است و در طواف واجب به اندازه خواندن نماز صبح ضررى به مبادرت عرفيه نمى زند، لذا به همان نحو كه در مناسك ذكر شده بجاآورده شود.آية الله خامنه اى
نماز طواف بايد پشت مقام ابراهيم خوانده شود، مشروط بر اينكه مزاحمت براى ديگران نباشد و در صورتى كه به خاطر ازدحام و يا كثرت طواف كنندگان، امكان اقامه نماز نزديك مقام نيست، مى توان در مكان هاى دورتر بجاآورد.آية الله تبريزى
نماز طواف بايد خلف مقام ابراهيم(عليه السلام) خوانده شود با رعايت الأقرب فالأقرب واگر نزديك مقام ممكن نيست، خلف مقام در مكان دورترى خوانده مى شود، والله العالم.آية الله سيستانى
كافى نيست بلكه اگر ممكن باشد ـ با فرض اينكه دو سوى مقام هم ميسور نيست ـ بايد پشت مقام، هر چند دور، انجام دهند و اگر ممكن نشد هر جاى مسجد مى توانند بخوانند.آية الله شبيرى
در هنگام ازدحام واجب نيست نماز طواف واجب را نزد مقام ابراهيم(عليه السلام)بخوانند بلكه مى توانند در نقطه اى دورتر آن را بجا آورند ولى بايد در پشت مقام باشند و روبه مقام و كعبه نماز بخوانند و نماز در سمت راست و چپ مقام كافى نيست.آية الله صافى گلپايگانى
نماز طواف واجب بايد در پشت مقام ابراهيم(عليه السلام) خوانده شود و خواندن نماز در محدوده مذكور، با عدم صدق خلف مقام، كافى نيست.آية الله فاضل
تا محدوده اى كه از دو طرف مقام، صدق «صلاة خلف المقام» بنمايد اشكالى ندارد. بنابراين، در چنين فرضى نماز طواف صحيح است ولو در نزديكى ديوار چاه زمزم.آية الله مكارم
در صورتى كه راهى جز اين نباشد كفايت مى كند.آية الله نورى همدانى
پس از سلام، نماز طواف در مسجدالحرام، در هر حال بلا اشكال است.21 ـ بسيارى از زائران خانه خدا خواهان اعتكاف در مسجدالحرام هستند باتوجه به فرصت معنوى و تأثير فراوان روحى و روانى آن و لزوم روزه جهت اعتكاف، آيا مى توانند پس از حضور در مكه مكرمه با نذر، به اعتكاف بپردازند؟
آية الله بهجت
مانعى ندارد.آية الله خامنه اى
مى توانند براى روزه نذر كنند و در اين صورت اعتكاف مانعى ندارد.آية الله تبريزى
چنانچه نذر روزه در مكّه نمايد تا روزه در سفر صحيح باشد مى تواند معتكف شود. والله العالم.آية الله سيستانى
اگر نذر كنند كه در سفر روزه بگيرند اشكال ندارد.آية الله شبيرى
بلى مى توانند بعد از سفر نذر كنند كه در همان سفر روزه بگيرند و معتكف شوند.آية الله صافى گلپايگانى
صحت نذر روزه بعد از ورود به مكّه مكرّمه مورد اشكال است.آية الله فاضل
ظاهر آن است كه صحّت روزه در سفر با نذر در وطن محقّق مى شود.آية الله مكارم
بدون نيّت اقامه ده روز روزه گرفتن و اعتكاف كردن، اشكال دارد.آية الله همدانى
پس از سلام، نمى توانند مگر اينكه در وطن نذر روزه كرده باشند.22 ـ ميقات عمره مفرده براى كسانى كه در مكه هستند ابتداى حرم است و بهترين آن ها حديبيه، جعرانه و تنعيم مى باشد. آيا زائر مى تواند با نذر از داخل شهر مكه و يا مسجدالحرام براى انجام عمره مفرده محرم شود؟
آية الله بهجت
نمى تواند.آية الله خامنه اى
محل احرام براى اين اشخاص ادنى الحلّ است و داخل حرم نمى توانند محرم شوند و مورد نذر نيست.آية الله تبريزى
در فرض مزبور براى عمره مفرده بايد ازادنى الحلّ محرم شود و احرام از داخل مكّه يامسجدالحرام صحيح نيست. والله العالم.آية الله سيستانى
خير.آية الله شبيرى
احرام عمره مفرده در داخل حرم صحيح نيست هر چند نذر كرده باشد.آية الله صافى گلپايگانى
نذر احرام از داخل شهر مكّه مسجد الحرام در عمره مفرده صحيح نيست.آية الله فاضل
براى كسانى كه از ميقات عبور مى نمايند، نذر قبل از ميقات براى احرام صحيح است. بنابراين، در فرض سؤال، براى عمره مفرده لازم است از ادنى الحل محرم شوند.آية الله مكارم
جايز نيست.آية الله همدانى
پس از سلام، نمى تواند.23 ـ چند سالى است كه سازمان حج و زيارت همه روزه از داوطلبان تشرف به حج تمتّع، ثبت نام مى كند به اين معنى كه داوطلبان با واريز مبلغ يك ميليون تومان در نوبت اعزام قرار مى گيرند.
امّا از طرفى سازمان حج و زيارت اعلام كرده است با توجّه به تعدادى كه تا امروز ثبت نام كرده اند، كسانى كه از اين به بعد براى ثبت نام مراجعه كنند حدود سه سال ديگر به حج مشرف خواهند شد. لازم به توضيح است اين برنامه به معناى انجام قرعه كشى نسيت; بلكه اولويّت اعزام براى كسانى است كه زودتر ثبت نام كرده يا مى كنند. حال سؤال اين است كهبا توجّه به مراتب فوق آيا اگر كسى استطاعت مالى داشته باشد واجب است اقدام به ثبت نام كند و در اين نوبتِ حدوداً سه ساله قرار گيرد يا آنكه به دليل باز نبودن راه مستطيع نيست و مى تواند در مال تصرّف كند و خود را از استطاعت مالى خارج كند، و تا زمانى كه شرائط به صورتى در آيد كه در همان سالِ ثبت نام اعزام صورت گيرد ثبت نام واجب نيست؟
آية الله بهجت
در فرض مذكور استطاعت محقّق شده و بايد از حالا ثبت نام كند ولو بعد از سه سال نوبت او فرارسد.آية الله تبريزى
احتياطاً اسم نويسى كند و پول را پس نگيرد. در صورت نرفتن به حج در همان سال خمس آن را بايد بپردازد. والله العالم.آية الله خامنه اى
در فرض سؤال واجب است ثبت نام كند و در موقع مقرّر مشرف شود.آية الله سيستانى
شخص ياد شده مستطيع است و حج بر او واجب است.آية الله شبيرى
ظاهراً چنين شخصى مستطيع مى باشد.آية الله صافى
در فرض سؤال چنانچه قبلا حج بر او مستقر نشده باشد اقدام به ثبت نام در سالى كه استطاعت مالى براى حج پيدا كرده ولى استطاعت طريقى نداشته باشد واجب نيست. والله العالم.آية الله صانعى
همان طرز كه در سؤال آمده به خاطر عدم استطاعت از حيث راه در سال حج، مستطيع مالى و بدنى، مستطيع براى حج نبوده و مى تواند خود را از استطاعت خارج نمايد.آية الله فاضل لنكرانى
در فرض سؤال ثبت نام واجب نيست و مى تواند مال مذكور را مصرف كند.آية الله مكارم
ثبت نام براى كسانى كه استطاعت دارند واجب است.آية الله نورى همدانى
در فرض مسأله واجب است ثبت نام كند.س24 ـ خوردن نعنا و ساير سبزيهاى خوشبو در حال احرام چه حكمى دارد؟
آيت الله فاضل لنكرانى
احتياطاً جايز نيست.آيت الله شيخ جواد تبريزى
بسمه تعالى، مانعى ندارد و احتياط مستحب آن است كه آن را نبويد، والله العالم.آيت الله صافى گلپايگانى
بنابر احتياط از خوردن نعنا وسبزيهاى خوشبو اجتناب شود. والله العالم.آيت الله سيستانى
جايز است ولى به احتياط واجب بايد در وقت خوردن از بوييدن آنها خوددارى نمايد.آيت الله يوسف صانعى
از خوردن سبزيهاى خوشبو بايد اجتناب كرد كما اين كه از بوييدن آنها و يا گلها هم اجتناب لازم است مگر بعضى از انواع آنها كه صحرايى است مثل بومادران و غيره.آيت الله نورى همدانى
بسمه تعالى، جايز نيست.س25 ـ شخصى در ميقات براى عمره تمتع محرم شده است و پس از احرام و قبل از ساير اعمال دستگير و زندانى شده و پس از گذشت ايام تشريق او را آزاد كرده اند، ولى در زمان صدّ، به وظيفه مصدود عمل نكرده، حال يا جاهل به مسأله بوده يا نمى توانسته عمل 8كند، ولى اكنون مى تواند عمره مفرده انجام دهد، وظيفه او براى خروج از احرام چيست، و در صورتى كه نتواند عمره مفرده انجام دهد، تكليفش چيست؟
آيت الله صافى گلپايگانى
شخص مذكور اگر قدرت بر اعمال عمره مفرده دارد بايد با اعمال عمره مفرده از احرام خارج شود و اگر از انجام عمره مفرده نيز ممنوع است به وظيفه مصدود عمل كند. والله العالم.آيت الله سيستانى
به احتياط واجب از احرام خارج نمى شود مگر اين كه هدى تهيه و ذبح يا نحر كند و به احتياط واجب حلق يا تقصير نيز لازم است و اگر متمكن از هدى نباشد ده روز روزه بگيرد.آيت الله فاضل لنكرانى
چنانچه مى تواند عمره مفرده انجام دهد بايد با انجام عمره مفرده از احرام خارج شود. و احتياط آن است كه قصد عدول به عمره مفرده كند. و چنانچه نتواند عمره مفرده انجام دهد. اگر علت آن مريضى باشد بايد او را طواف و سعى دهند. و اگر ممكن نشد بايد براى طواف و سعى نايب بگيرد و از احرام خارج شود. و اگر علت آن اين باشد كه او را از مكه اخراج كرده اند و نمى تواند برگردد حكم محصور را دارد.آيت الله شيخ جواد تبريزى
بسمه تعالى، چنانچه متمكن بنابر احتياط بين وظيفه مسدود و اتيان به عمره مفرده جمع نمايد، والله العالم.آيت الله يوسف صانعى
با قدرت بر انجام عمره مفرده، بايد عمره مفرده را انجام دهد و از احرام بيرون مى آيد و هر چند نيت عمره تمتع داشته امّا بخاطر عدم قدرت بر آن مبدل به مفرده مى گردد و اگر نمى گذارند به مكه بيايد و عمره بياورد بايد به وظيفه مصدود عمل كند.آيت الله نورى همدانى
بسمه تعالى، اگر نتواند عمره مفرده انجام دهد لازم است به وظيفه مصدود عمل نمايد.س26 ـ شخصى اعمال عمره تمتّع را به پايان برده و اكنون نمى تواند حج تمتع بجا آورد، مثلا براى خدمت به حجاج از سوى سازمان حج و زيارت به حج آمده و اكنون سازمان مذكور او را مأمور كرده كه در ايام تشريق در مكه بماند، وظيفه اش چيست؟
آيت الله فاضل لنكرانى
فعلا محل است و تكليفى ندارد و به مأموريت خود ادامه دهد.آيت الله صافى گلپايگانى
در فرض سؤال، در حج تمتع واجب (حجة الاسلام، حج واجب به نذر و غيره) ترك حج تمتع جائز نيست، و در حج تمتع مستحبى نيز با عدم ضرورت عرفى يا شرعى احتياط واجب انجام حج تمتّع است. والله العالم.آيت الله سيستانى
به احتياط واجب آن را عمره مفرده قرار دهد و طواف نساء بجاى آورد.آيت الله شيخ جواد تبريزى
بسمه تعالى، چنانچه كسى مضطر به ترك حج تمتع بشود احتياط آنست كه عمره تمتع را عمره مفرده قرار داده و براى آن طواف نساء بجا آورد ولى مجرد منع ديگران محقق اضطرار نيست، والله العالم.آيت الله نورى همدانى
بسمه تعالى، اگر حجّ بر آن شخص واجب بوده است و به قصد اداى حج واجب عمره تمتّع را انجام داده و اكنون قدرت اداى حج را ندارد اين عمره تمتّع از عمره تمتّعى كه جزء حج است كفايت نمى كند و لازم است بعداً عمره تمتع و حج تمتّع را باهم در يك سال انجام بدهد و اگر از باب استحباب مى خواسته است حج تمتّع انجام بدهد و مضطر به ترك حج شده است اشكال ندارد.آيت الله يوسف صانعى
اگر براى حج تمتع محرم نشده، عمره تمتع او مجزى از تمتع نمى باشد و به خاطر بيرون آمدن از عمره مفرده هم محل گشته و اگر محرم شده براى حج، به وظيفه معذورين نسبت به اعمالى كه نمى تواند انجام دهد عمل نمايد.س27 ـ آوردن خاك، ريگ و سنگ از عرفات، مشعرالحرام، منا، صفا، مروه يا منطقه حرم چه حكمى دارد؟ و چنانچه عمداً يا جهلا آورده باشد، برگرداندن آن واجب است يا نه؟
آيت الله شيخ جواد تبريزى
بسمه تعالى، برداشتن خاك و ريگ و سنگ از آنچه نام برده شده مانعى ندارد بلى اگر در مسجد الحرام و مسجد خيف و يا ساير مساجد فرض شود، جايز نيست و برگرداندن آن لازم است، والله العالم.آيت الله فاضل لنكرانى
از صفا و مروه جايز نيست. و از غير آن دو مانعى ندارد. و در هر صورت برگرداندن لازم نيست. ولى بطور كلى لازم است مؤمنين از اين قبيل اعمال پرهيز كنند.آيت الله سيستانى
اشكال ندارد و برگرداندن واجب نيست.آيت الله يوسف صانعى
از صفا و مروه جايز نيست و نبايد از بقيّه مشاعر; مانند مشعر الحرام و عرفات و منا هم بياورند بلكه احتياط در ترك آن است و مشاعر براى عبادات خاصّه قرار داده شده و آوردن افراد از سنگ و خاك آنها ممكن است مستلزم تغييرى در آن و يا از بين رفتن علائم و حدود آن گردد و بايد در برگرداندن آنها هم در حدّ قدرت اهتمام ورزد.آيت الله صافى گلپايگانى
بنابر احتياط از آوردن خاك و ريگ حرم خوددارى شود واگر آورده در صورت تمكن به حرم برگرداند. والله العالم.آيت الله نورى همدانى
بسمه تعالى، از عرفات و مشعر الحرام اشكال ندارد ولى از صفا و مروه اشكال دارد و بايد برگرداند.س13 ـ شخصى كه كودك را در بغل گرفته و طواف مى دهد، آيا بايد شانه چپ كودك نيز به طرف كعبه باشد؟
آيت الله سيستانى
بايد تا حدّ امكان سعى كند طورى او را طواف دهد كه عرفاً طرف چپ او به طرف كعبه باشد.آيت الله فاضل لنكرانى
بلى بايد تمام شرايط در كودك نيز رعايت شود.آيت الله صافى گلپايگانى
بنابر احتياط شانه چپ كودك نيز به طرف بيت باشد. والله العالم.آيت الله شيخ جواد تبريزى
بسمه تعالى، لزومى ندارد، والله العالم.آيت الله نورى همدانى
بسمه تعالى، بلى لازم است.آيت الله يوسف صانعى
آرى، مانند طواف بزرگسالان بايد انجام بگيرد.س28 ـ كودكى را كه محرم كرده اند و طواف مى دهند، آيا طهارت بدن و لباس كودك در حال طواف لازم است، و چنانچه قبل از طواف او را تطهير كنند براى يك طواف كافى است و وارسى بين طواف لازم نيست.
آيت الله صافى گلپايگانى
بايد شرايط طواف و نماز در طفل نيز مراعات شود و در صورت غير مميّز بودن طفل، در صورت امكان او را وضو دهند لباس و بدن او را تطهير كنند و در صورت شك در عارض شدن حدث و خبث وارسى لازم نيست و حكم طهارت باقى است. والله العالم.آيت الله شيخ جواد تبريزى
بسمه تعالى، آن مقدار كه بتوانند بنابر احتياط رعايت طهارت او را بكنند ولى وارسى لازم نيست، والله العالم.آيت الله فاضل لنكرانى
بلى لازم است. و وارسى در بين طواف لازم نيست. ولى اگر متوجه شدند كه لباس و بدن او نجس شده، احتياط اين است كه آنها را تطهير كنند.آيت الله سيستانى
رعايت طهارت بدن و لباسِ او لازم نيست.آيت الله يوسف صانعى
شرايطى كه در طواف بزرگسالان معتبر است در طواف كودك هم معتبر است مانند اين كه همه شرايط نماز واجب در نماز مستحب هم معتبر است و تطهير قبلى كافى است و تفحّص و تفتيش لازم نمى باشد و يقين و اطمينان با شك شكسته نمى شود.آيت الله نورى همدانى
بسمه تعالى، بلى لازم است و براى يك طواف كافى است، و وارسى لازم نيست.س29 ـ خواهشمند است بفرماييد آيا زائران ايرانى بيت الله الحرام در موسم حج و ياعمره مى توانند از ميقات حديبيّه محرم شوند؟ و آيا حديبيّه نيز مانند ساير مواقيت از قبيل ميقات شجره و جحفه مى باشد يا خير؟
آيت الله فاضل لنكرانى
بسمه تعالى، ميقات عمره تمتع يكى از مواقيت پنجگانه معروفه است كه در مسأله 98 تا 107 مناسك حج بيان شده است. و در صورت عدم عبور از آنها، لازم است از محاذى يكى از آنها محرم شود. لذا كسانى كه براى حج تمتع از جده به مكه مى روند. بايد به جحفه يا يكى از مواقيت معروفه ديگر بروند و از آنجا محرم شوند و الاّ از محاذى يكى از آنها محرم بشوند. و در غير اين صورت احرام عمره تمتع صحيح نيست.ولى ميقات براى احرام عمره مفرده علاوه بر مواقيت پنجگانه معروفه ادنى الحل نيز مى باشد امّا فضل اين است كه در حديبيّه يا جعرانه يا تنعيم محرم شوند. بلى اگر كسى براى عمره مفرده از يكى از مواقيت پنجگانه با تمكن از احرام، بدون احرام عبور كند مرتكب معصيت شده است ولى احرامش از حديبيه يا جعرانه يا تنعيم صحيح است.
بنابراين كسانى كه از جده براى عمره مفرده به مكه مى روند مى توانند از حديبيّه يا جعرانه يا تنعيم محرم شوند و معصيتى نيز مرتكب نشده اند چون از مواقيت پنجگانه عبور نكرده اند.
آيت الله مكارم شيرازى
حديبيه ميقات عمره مفرده است (نه ميقات عمره تمتع) براى كسانى كه از جده بسوى مكه مى آيند، از واجب بالا معلوم شد.آيت الله صافى گلپايگانى
بسم الله الرحمن الرحيم، حجاج ايرانى براى انجام عمره تمتع بايد از يكى از مواقيت پنجگانه معروفه محرم شوند مانند مسجد شجره و جحفه و از حديبيّه مجزى نيست و همينطور براى عمره مفرده، لكن در عمره مفرده اگر عصياناً از ميقات عبور كرده و از حديبيّه محرم شود و عمره صحيح است و چيزى بر او نيست. و الله العالم 5 رجب المرجب 1417 هـ .آيت الله غروى تبريزى
بسمه تعالى، كسانيكه از شهر مكه مكرمه محرم به عمره مفرده مى شوند حديبيّه مانند جعرانه و تنعيم ميقات محسوب مى شود. و الله العالم.آيت الله سيستانى
بسمه تعالى، حديبيّه مانند تنعيم ميقات عمره مفرده است براى كسانى كه داخل مكّه هستند چه اهل مكه باشند و چه حاجيانى كه پس از اعمال حج مى خواهند عمره مفرده انجام دهند.آيت الله نورى همدانى
بسمه تعالى، پس از سلام، كسانى كه از جدّه به مكّه مى روند لازم است كه به جحفه بروند و از آنجا محرم شوند و افرادى كه از مدينه به مكه مى روند بايد از مسجد شجره محرم شوند. و در اين حكم فرقى بين اين كه قصد عمره تمتع و انجام حجّ تمتع داشته باشد يا قصد عمره مفرده داشته باشد نيست. بلى كسيكه در مكه است و مى خواهد عمره مفرده انجام دهد مى تواند به حديبيه برود و از آنجا محرم شود. 6/9/1375آيت الله يوسف صانعى
احرام از مثل حديبيه و جعرانه كه از حدود حرم و ادنى الحل مى باشد براى زائرانى كه حج تمتع مى آورند در صورتى جائز و صحيح است كه به يكى از مواقيت يا محاذى آنها نرسند و يا شك در محاذات داشته باشند (مانند آن عدّه از ايرانيان كه از جده به مكه مى روند و محاذى بودن بودن جدّه مشكوك است) كما اينكه احرام از جده بانذر هم نيز باعث صحّت حج و احرام مى باشند.س 30 ـ شخصى، فرد ناتوانى را با چرخ دستى (ويلچر) طواف مى دهد، اگر در اثناى طواف متوجه شود لباس احرام آن فرد نجس است و خودش نمى داند، آيا لازم است به او بگويد؟ در فرض سؤال، چنانچه پس از طواف به وى اطلاع دهند، طوافى كه با لباس نجس انجام شده چه حكمى دارد؟
آيت الله بهجت
1) لازم نيست 2) اشكال ندارد، چون جاهل بوده.آيت الله تبريزى
لازم نيست به او بگويد و اگر بعد از اتمام طواف به او اطلاع دهند طواف او صحيح است; والله العالم.آيت الله خامنه اى
ارشاد به موضوع و اطلاع دادن لازم نيست و چنانچه پس از طواف علم به نجاست لباس احرام در حال طواف پيدا كند طوافش صحيح است.آيت الله سيستانى
اعلام به او لازم نيست و طوافش صحيح است.آيت الله شبيرى زنجانى
طواف در فرض سؤال صحيح است و لازم نيست كه نجاست لباس، به طائف اطلاع داده شود.آيت الله صافى گلپايگانى
در فرض سؤال، اطلاع دادن لازم نيست و اگر بعد از اتمام طواف به وى اطلاع دهند، طواف او صحيح است و اعاده لازم نيست، والله العالم.آيت الله فاضل
1) خير، لازم نيست به او بگويد 2) اظهر صحّت طواف است و اعاده لازم نيست.آيت الله صانعى
اطلاع دادن طواف گزار به نجاست لباس احرامش، نه تنها غيرلازم است بلكه در بعضى از مواردش نامطلوب مى باشد و به هرحال مطلع شدن طواف گزار به نجاست لباسش بعد از طواف مضر به طوافش نمى باشد و طوافش صحيح است و اعاده ندارد.آيت الله مكارم شيرازى
1) لازم نيست 2) طوافش صحيح است.آيت الله نورى همدانى
واجب نيست به او بگويد و در صورتى كه بعد از اتمام طواف متوجه شود، طواف وى صحيح است.س 31 ـ قرآن هايى در مسجدالحرام به زائران اهدا مى شود كه چند دسته است
دسته اول
قرآن هاى مستعمل مسجدالحرام، ممهور به مُهر «وقف لله تعالى بالمسجدالحرام».دسته دوم قرآن هاى چاپ عربستان، وقف و هديه زائران جهت قرائت در مسجدالحرام، كه متصدّيان اين قرآن ها و قرآن هاى دسته سوّم كه چاپ ساير كشورها است و توسط زائران به مسجدالحرام هديه مى شود را به خاطر يك شكل بودن قرآن هاى مسجدالحرام از قفسه ها خارج كرده و به زائران ديگر كه متقاضى قرآن هستند تحويل مى دهند. و دسته چهارم قرآن هايى است كه هديه دولت عربستان و رياست شؤون حرمين شريفين است و هيچگونه مُهرى ندارد. حالآيا دريافت اين قرآن ها جايز است؟ و برفرض جواز مالك مى شوند يا نه؟ و درصورت عدم مالكيت، آيا جهت استفاده عمومى در غير مساجد يا در مساجد ديگر مى توان آنها را آورد؟
آيت الله بهجت
دسته اول و دوم جايز نيست و دسته سوم ممكن است تملّك، ولى احتياط در ترك است و دسته چهارم تملُّك آن مانعى ندارد و دسته اوّل و دوّم را اگر نمى گذارند در آنجا باشد مى تواند به اقرب آن مساجد بگذارد.آيت الله تبريزى
قرآن هايى كه محرز است زوّار هديه و وقف كرده اند را نمى توان گرفت و تصرف كرد و گرفتن قرآن هاى ديگر جايز است و مى توانند تملّك كنند و يا در مساجد و غيره براى عموم قرار دهند، والله العالم.آيت الله خامنه اى
قرآن هايى كه وقف مسجدالحرام شده است، دريافت و تملّك آن جايز و صحيح نيست و در صورتى كه عودت و استفاده از آن در مسجدالحرام امكان ندارد، آنها را به مساجد ديگر برده و در آنجا استفاده نمايند.آيت الله صانعى
گرفتن قرآن هاى دسته چهارم مانعى ندارد و جايز مى باشد و گيرنده هم مالك مى گردد.آيت الله صافى گلپايگانى
در فرض سؤال، قرآن هايى كه توسط حجاج و زائرين وقف نشده; اعم از آنكه اثرى از وقف بودن در آنها نباشد يا از طرف حكومت سعودى اثر وقف در آنها ديده شود اگر مسؤولين ذيربط از آنها به كسى اهدا نمايند، گرفتن آن اشكال ندارد و گيرنده مالك مى شود. قرآن هايى كه توسط حجاج وقف بشود، گرفتن آنها جايز نيست، والله العالم.آيت الله فاضل
استفاده از قرآن هاى دسته اول و دوم در غير مسجدالحرام اشكال دارد، اما دسته سوم و چهارم اشكالى ندارد و تحقّق ملكيت نسبت به دسته چهارم مسلّم است.آيت الله مكارم شيرازى
قرآن هايى كه از طرف مسؤولين آن منطقه به زوار داده مى شود اشكالى ندارد و ملك آنها مى شود.آيت الله نورى همدانى
در غير مورد اخير، گرفتن آنها اشكال دارد و همچنين نمى توان آنها را به مساجد يا جاهاى ديگر برد.س 32 ـ آيا مسافر، در اماكن تخيير مجاز است نوافل ظهر و عصر را بخواند؟