« ك »

ك :

حرف بيست و پنجم از الفباء فارسى و بيست و دوم از حروف هجاء عرب، و يازدهم از حروف ابجد، و نام آن كاف است، از حروف مصمته و مائيه و در عربى گاه حرف خطاب: «ذاك» و گاه ضمير: «عليك». و در فارسى علامت تصغير است: «مردك».

كائِد :

خدعه كننده. عن عيسى بن حسّان قال: سمعت اباعبدالله (ع) يقول: «كلّ كذب مسئول عنه يوماً الاّ كذباً فى ثلاثة: رجلٌ كائدٌ فى حربه، فهو موضوع عنه، او رجلٌ اصلح بين اثنين يلقى هذا بغير مايلقى به هذا، يريد بذالك الاصلاح ما بينهما اورجل وعد اهله شيئا و هو لايريد ان يتّم لهم». (وسائل: 12/253)

كائِن :

موجود شونده. موجود. هست. ج: كائنون. اميرالمؤمنين (ع) در نعت بارى تعالى: «كائن لا عن حدث، موجود لا عن عدم» (نهج: خطبه 1). «لم يحلل فى الاشياء فيقال: هو كائن». (نهج: خطبه 65)

«رحم الله امرأ تفكّر فاعتبر، واعتبر فأبصر، فكانّ ما هو كائن من الدنيا عن قليل لم يكن، و كانّ ما هو كائن من الآخرة عمّا قليل لم يزل...». (نهج: خطبه 103)

كائِنات :

موجودات و مخلوقات. هستها.

كابِت :

هلاك سازنده. به روى در اندازنده.

كابِر :

بزرگ. يقال: توارثوا كابرا عن كابر، اى كبيرا عن كبير فى العزّ و الشرف. (منتهى الارب)

كابُوس :

آنچه به شب و در حالت خواب آدمى را فرا گيرد و او در آن حال نتواند جنبش كرد، و گويند: آن مقدمه صرع است. (منتهى الارب و صحاح جوهرى)

كابين :

صداق. نِحلَة. مهريّة. شيربها.

كاتِب :

نويسنده. ج: كاتبون، كُتّاب، كَتَبَة. (يا ايها الذين آمنوا اذا تداينتم بدين الى اجل مسمّىً فاكتبوه وليكتب بينكم كاتبٌ بالعدل و لا يأب كاتبٌ كما علّمه الله...): اى مسلمانان چون خواستيد معامله اى غير نقدى براى مدتى معيّن انجام دهيد بايستى آن معامله را طىّ سندى مكتوب داريد و بايد نويسنده اى به درستى ميان شما بنويسد و نبايد نويسنده از نوشتن چنين سند دريغ دارد... (بقرة: 282)

(فمن يعمل من الصالحات وهو مؤمن فلا كفران لسعيه و انّا له كاتبون): هر آن كس رفتارى شايسته داشته و در عين حال مؤمن به خدا باشد تلاشش ضايع نگردد و ما آن عمل را نويسنده خواهيم بود. (انبياء: 94)

(وانّ عليكم لحافظين. كراماً كاتبين): همانا نگهبانانى مراقب شما خواهند بود. نويسندگانى بزرگوار. (انفطار: 11)

كاتِب :

مشير پادشاه. والاترين منصب در بارگاه سلطان. آن كه در عرف كنونى وزير خوانند. اين اصطلاح در قرون سالفه از جمله دوران صدر اسلام رائج و متداول بوده، از اين جهت كه مشير سلطان، بر مكاتيب و دواوين و دفاتر گفته مى شده: للكاتب على الملك ثلاث: رفع الحجاب عنه، و اتّهام الوشاة عليه، و افشاء السرّ اليه.

صاحب السلطان نصفه، و كاتبه كلّه.

لا تخف صولة الامير مع رضا الكاتب، ولا تثقنّ برضا الامير مع سخط الكاتب.

در نامه اميرالمؤمنين (ع) به حاكم مصر آمده است:

«ثم انظر فى حال كتّابك، فولّ على امورك خيرهم، و اخصص رسائلك التى تدخل فيها مكائدك و اسرارك باجمعهم لوجوه صالح الاخلاق ممن لا تبطره الكرامة، فيجترىء بها عليك فى خلاف لك بحضرة ملأ; ولا تقصُرُ به الغفلة عن ايراد مكاتبات عُمّالك عليك، و اصدار جواباتها على الصواب عنك، فيما يأخذ لك ويعطى منك... و مهما كان فى كُتّابك من عيب فتغابيت عنه الزمته». (نهج: نامه 53)