حماسه حسینی جلد 3

اجتماع نظير رشد فرد است . رشد چيست ؟ رشد يعني اين كه انسان در يك ناحيه از نواحي زندگي مثلا در امر ازدواج ( رشد معتبر در ازدواج ) ، آنچنان حدي از فكر و عقل را داشته باشد كه مصالح خود را در انتخاب همسر و در اداره زندگي خانوادگي درك كند . به عبارت ديگر ارزشهاي لازم را در باب ازدواج درك كند كه : در زندگي خانوادگي چه چيزهايي لازم است و چه چيزهايي لازم نيست ، چه چيزهايي مهم است و چه چيزهايي مهم نيست ، چه چيزهايي در درجه اول اهميت است و چه چيزهايي در درجه دوم و سوم ، و به عبارت ديگر سود و زيان و عوامل سود و زيان خود را تشخيص دهد.

تنها رشد جسمي و جنسي براي ازدواج كه تشكيل يك واحد اجتماعي است كافي نيست . رشد اقتصادي يعني اينكه انسان به حدي برسد كه مصالح خود را و عوامل لازم را از لحاظ حفظ و نگهداري و بلكه تكثير و توسعه ثروت درك كند ، اگر نه هنوز رشيد نيست ،و اگر از سنين رشد بگذارد و واجد رشد نباشد ، " سفيه " ناميده مي شود ، اما اگر هنوز به آن نرسيده است و كودك است ، ممكن است رشيد نباشد ، ولي البته سفيه خوانده نمي شود . و ابتلوا اليoتامي حتي اذا بلغوا النكاح فان آنستم منهم رشدا فادفعوا اليهم اموالهم (1) . پس رشيد ، در هر ناحيه اي ، كسي است كه سود و زيان را در آن موضوع درك مي كند و هم ارزش موضوعات مربوط را درك مي كند . تا ارزشها درك نشود ، قدرت بر حفظ و نگهداري و انجام وظيفه در كار نيست . رشيد در ازدواج ، پسر يا دختري است كه ارزشهاي لازم در تشكيل خانواده را درك كند . پسري كه فقط به خاطر ژست قشنگ فلان دختر يا به خاطر لبهاي دالبري او مي خواهد ازدواج كند ،يا از راه رفتنش خوشش آمده و امثال اينها ، رشيد نيست ، اين را نمي فهمد كه عوامل لازم در سعادتمندانه بودن ازدواج صدها چيز است كه لبهاي دالبري به حساب نمي آيد ، ارزشهاي عوامل را درك نكرده است . و همچنين كسي كه ارزشهاي مربوط به ثروت را درك نمي كند ، راه معامله را نمي داند ، افراد خادم و خائن را تشخيص نمي دهد ، نمي داند چه كسي را بايد به خود نزديك كند و از چه كسي بايد دوري گزيند ، اينچنين فردي رشيد نيست .

1- سوره نساء ، آيه . 6 [ و كودكان يتيم را بيازماييد تا وقتي به سن بلوغ رسند . پس اگر در آنان رشد ( عقلي ) يافتيد اموالشان را در اختيارشان قرار دهيد ] .