حماسه حسینی جلد 3

مي شود . بسيار كتابها به نام " حماسه " تأليف شده زيرا متضمن چنين اشعاري بوده است . منظومه ها و اشعار را معمولا تقسيم مي كنند به منظومه ها و اشعار حماسي ، و غنائي ، رثائي ، ستايشي ، وعظ و اندرزي . البته اقسام ديگري هم دارد . شعر حماسي شعري است كه روح غيرت و شجاعت و شدت و مقاومت را بر مي انگيزد خواه خود مضمون حماسي باشد يا متضمن سرگذشت يك پهلوان و قهرمان باشد . بشر قهرماندوست و قهرمانپرست است . شعر حماسي مثل :

تن مرده و گريه دوستان به از زنده و خنده دشمنان داستان حماسي هم مثل بسياري از افسانه هاي كهن ايران ، و داستانهاي واقعي تاريخ اسلام و ايران مثل داستان مبارزه علي ( ع ) و عمرو ، يا تاريخچه جلال الدين خوارزمشاه . شعر غنائي مثل غزليات حافظ و سعدي . مثلا :

" فكر بلبل همه آن است . . . " . [ و ]

" صبا به لطف بگو . . . " [ و ]

" آنچه تو داري قيامت است نه قامت " . شعر رثائي هم مثل قصيده در رثاء سلطان محمود :

" شهر غزنين نه همان است . . . " يا قصيده در فتنه غزنين :

" آن نيل مكرمت كه توديدي سراب شد " و يا قصائدي كه در مصائب اهل بيت پيغمبر ( ص ) گفته شده . اشعار مدح و تملق هم كه الي ما شاء الله . و اما موعظه مثل :

" أيها الناس جهان جاي تن آساني نيست . . . " شعر مصيبت هم داريم مثل :

بلبلي خون دلي خورد .

. . ( حافظ ) . شعر مدح و چاپلوسي هم داريم مثل :

نه كرسي فلك نهد انديشه زير پاي تا بوسه بر ركاب قزل ارسلان زند اختصاص به شعر ندارد ، نثر هم همين طور است : " قد استطعموكم القتال . . . " ( 1 ) همچنين خطبه طارق يك نثر حماسي است . " و العاديات ضبحا . . . " نيز يك نثر حماسي است . حكايت " در عنفواني چنانكه افتد و داني با زيبا پسري سري و سري داشتم به حكم آنكه . .

. " نثري است غنائي . بلكه حادثه ها و تاريخچه ها و وقايع نيز چنين است . تاريخ اسلام يك تاريخ حماسه است مثل داستان شعار ابوذر در مكه . داستانهاي موعظه و غنائي هم زياد داريم . خود شخصيتها گاهي يك شخصيت حماسي است ( 2 ) . اكنون برويم سراغ شخصيت حسيني و هم سراغ حادثه تاريخي كربلا و هم سراغ شعارهاي حسيني .

حسين يك شخصيت حماسي ، و حادثه كربلا يك داستان حماسي ، و شعارهاي حسيني شعارهاي حماسي است .

1- " نهج البلاغة " خطبه . 51 [ اينان از شما خوراك جنگ مي طلبند ] .

2- در يادداشتهايي از " سوكارنوا " در " اطلاعات " خواندم كه مي گفت من يك عاشق بزرگم ، و عشقبازيهاي خود را ذكر كرده بود .