عجوزه دنيا و نوعروس عقبى - دنیا از دیدگاه نهج البلاغه و غررالحکم نسخه متنی

عجوزه دنيا و نوعروس عقبى

پادشاهى پسر جوانى داشت. بسيار با كمال و جمال بود. شاه بسيار او را دوست مى داشت. شبى، شاه در عالم خواب ديد، پسرش مرده است. او از شدت اندوه نزديك بود، بميرد. وقتى كه از خواب بيدار شد، دريافت كه پسرش زنده است و
بسيار شاد گرديد. به اندازه اى كه چنين شادى را در تمام عمرش احساس نكرده بود.

با خود گفت: زهى كار شگفت انگيز كه علت اين شادى هيجان انگيز، آن اندوه تند و تيز است.

ولى اين پيشامد، گمان بدى در ذهن شاه ايجاد كرد و با خود گفت: اگر روزى فرارسد كه پسرم بميرد، غم و اندوه مثل خار در چشمم فرورود. پس خوبست از او يادگارى داشته باشم. انسان همچون چراغ ضعيفى است كه در ميان بادهاى سخت، محاصره شده باشد، هر لحظه اى احتمال خاموش شدن چراغ مى باشد.

او در صدد بر آمد كه دخترى از يك خانواده ى صالح و زاهد، براى پسرش انتخاب كند و چنين دخترى را نيز پيدا كرد. همسر شاه از انتخاب چنين همسرى ناراحت شد و به شاه اعتراض كرد و گفت كه تو پادشاهى، ولى همسر انتخابى تو از خانواده ى فقيرى است. آيا صحيح است كه ما با او وصلت كنيم؟

شاه گفت: مرد صالح را گدا گفتن، غلط است. آن مرد صالح بر اثر پارسايى و دلبستگى به خدا، به مقام بى نيازى رسيده است و نبايد اين مقام را با فقر يكى گرفت. سرانجام پس از گفتگوهاى زياد، پادشاه بر همسرش پيروز شد و دخترى را از نژاد يك انسان صالح به همسرى فرزندش برگزيد.

اما پس از آنكه ازدواج آن شاهزاده با آن دختر صالح، كه هر دو با كمال و با جمال بودند، برقرار شد، يك پيرزن جادوگر عاشق شاهزاده شد و با سحر جادو

دل او را به سوى خود جذب كرد و او را از آن دختر صالح متنفر نمود، به گونه اى كه آن شاهزاده شيفته ى آن نود ساله ى عجوزه شد و با او ازدواج كرد. شاه از اين جريان بسيار ناراحت شد و اندوه جانكاهى به او دست داد. به ناچار به سوى خدا دل سپرد و سجده ها كرد و شب و روز از خدا خواست تا رفع گرفتارى كند زيرا هر چقدر انديشيد، نتيجه نگرفت.

ساحر زبردستى، جريان گرفتارى شاه را شنيد و براى گشودن گره ى گرفتارى او نزدش آمد و پس از اطلاع از جادوى آن پيرزن، به چاره جويى و خنثى سازى جادوى آن پيرزن، پرداخت.

ساحر استاد گفت: من به اميد خدا، سحر آن پيرزن را نابود مى كنم. به شاه گفت: هنگام سحر به گورستان برو. گورى در كنار ديوار است. آن را بشكاف و جادوهاى پنهانى را درآور. شاه هنگام سحر به آنجا رفت و آن گور را شكافت. جادوهاى پنهانى كه صد گره بر تار مويى بسته بود را در آنجا ديد. آن گره ها را يك به يك باز گرد و به اين ترتيب طلسم جادو شكست و آن شاهزاده از اسارت
جادو، نجات يافت. يكسال از اين ماجرا گذشت.

روزى پادشاه از روى شوخى به شاهزاده گفت: آيا هيچ از آن پيرزن جادوگر، يار كهنه، چيزى به ياد دارى؟ آن نكبت را ياد كن و نسبت به اين نوعروس وفادار باش. شاهزاده گفت: آرى. من در اشتباه بزرگ و سختى گرفتار بودم. اكنون از چاه فريب نجات يافتم و به نعمت اين نوعروس رسيدم و كاملا شادمان هستم.

اينك غافل مباش كه افراد با ايمان، دل به عجوزه ى دنيا نمى بندند و رشته ى اين فريفتگى را پاره مى كنند و به دارالسرور نائل مى گردند.

اى برادر عزيز! آن شاهزاده ى جادو شده كه مى تواند. به راه راست برود، وجود تو مى باشد. آن پيرزن جادوگر، دنيا مى باشد كه مردم را اسير رنگ و بوى خود كرده است. آن نوعروس با نشاط رحمت خدا و راه خداست. آن ساحر استاد، راهنماى زبردست و دلسوزى است كه تو را از قيد و بند دنياى فانى، نجات مى دهد. جادوى دنيا در درون آدميان، گره ها مى زند و صدها بند ايجاد مى كند. براى آزادى و نجات، بايد تحت رهنمودهاى راهنماى حقيقى، اين گره ها را گشود.

اگر آن شاهزاده يك سال در بند زنجيرهاى جادو بود، تو يك عمر در بند جادوهاى دنيا هستى. پيامبران براى نجات ما آمده اند. به سوى آنها رو تا نجات يابى.

[ داستانهاى مثنوى. جلد 3 صفحه ى 95. ]