استبداد و خودكامى عثمان - بخشی از زیبایی های نهج البلاغه نسخه متنی

به تندى ميراند مباش كه ترا به هر كجا خواست براند

استبداد و خودكامى عثمان

سخنى است كه على (عليه السلام) در باره كشتن عثمان فرموده است: اگر به كشتن عثمان فرمان داده بودم خودم كشنده‏اى او بودم، و اگر جلوگيرى كرده بودم پشتيبانش بودم(1) ليكن كسى كه او را يارى كرده نمى‏تواند بگويد: من بهترم از كسى كه او رها كرده و كسى كه او را رها كرده نمى‏تواند بگويد: كسى كه او را يارى كرده بهتر از من است(2). من اكنون سبب قتل او را براى شما مى‏گويم: عثمان‏

(1). منظور على (عليه السلام) اين است كه به كشتن عثمان فرمان نداده بود و گر نه خودش كشنده او بود، در حالى كه مى‏دانيم على (عليه السلام) در اين باره بى‏تقصير بوده، و از طرفى با شمشير خود از او دفاع نكرده و گر نه ياور او بود. جلوگيرى على (عليه السلام) از كشتن عثمان قابل ترديد نيست، زيرا او بود كه فرزندان خود حسن و حسين (عليهما السلام) را فرستاد تا مردم را از وى دور سازند.

(2). يعنى كسانى كه او را يارى كردند از كسانى كه دست از وى كشيدند بهتر نيستند. بنا بر اين پشتيبان او نمى‏تواند بگويد: من بهترم از كسى كه او را رها كرده، و كسى كه دست از او كشيده، نمى‏تواند بگويد: پشتيبان او از من بهتر است. منظور امام (عليه السلام) اين است كه عقيده‏ها بر اين اتفاق دارند كه پشتيبانان عثمان داراى فضيلتى نبودند كه بر دست كشندگان برترى داشته باشند.