يكى از ويژگى هاى مهم مكتب تشيع، استفاده از عنصر اجتهاد در گستره نصوص دينى است. اين ويژگى، سبب پويايى و تحرك هر چه بيش تر مكتب و نيز كسب توان مناسب در پاسخ گويى به موضوعات نوپيدا بوده و هست. تكامل و گسترش رشته هاى مختلف علوم اسلامى، از جمله دانش فقه، در پرتو همين عنصرِ اجتهاد و نيز تلاش دانش مندان و فقيهان بزرگ و زمان شناس صورت پذيرفته است.عصر حاضر به جهت ظهور عقايد و مكاتب مختلف بشرى، تحولات چشم گير علمى و صنعتى و نگاه نقادانه به دين و گسترش ارتباطات، مسئوليت عالمان دينى را دو چندان كرده است. عالمان و فقيهان بايد به نيكى چالش هاى نوين را دريابند، شيوه هاى استنباط را مهذب كنند، موضوعات جديد را پاسخ در خور دهند و ميراث كهن فقه شيعه را به زبان روز و متناسب با فهم و انتظار انسان سرگشته و نقاد امروز باز سازى نمايند تا از ره گذر اين تلاش، دين و فقه را در عرصه زندگى اجتماعى جوامع بشرى زنده و بالنده نگه دارند و مسئوليت دينى و تاريخى خويش را به بهترين وجه ايفا نمايند. انجام اين وظيفه، نيازمند نگاه بيرونى به مجموعه فقه، آشنايى با شيوه هاى مشابه استنباط و بررسى دقيق علوم وابسته به فقه، نظير اصول، رجال، درايه و ... مى باشد و بدون ترديد تلاشى به اين وسعت نيازمند بسيج جمعى محققان زبده و زمان شناس است.پژوهشكده فقه و حقوقِ مركز مطالعات و تحقيقات اسلامى (پژوهشگاه) هدف اساسى خويش را تحقق بخشيدن به اين وظيفه بزرگ قرار داده است، و در اين راستا تحقيقات متعددى را در زمينه هاى مختلف فقهى - حقوقى و دانش هاى وابسته به آن در دست انجام دارد.يكى از موضوعات بسيار مهم در حوزه هاى مختلف حقوقى و قضايى، كيفيت استنباط نظر قانون گذار از منابع حقوقى و قوانين است. گرچه در برخى موارد، نصوص و ظهورات ابهامى ندارد، اما در موارد زيادى، پيچيدگى موضوعات و اجمال قوانين موجب قضاوت ها و برداشت هاى متعدد و بعضاً متخالف مى شود. اين مشكل در قضاوت هاى قضات نيز پى آمدهايى را به دنبال دارد. براى حل مشكل بايد با الهام از علم اصول كه فقيه را در تفسير و تحليل روايات كمك مى كند به نگارش منطق و شيوه تفسير قوانين دست يازيم.به همين منظور، محقق گرامى جناب حجةالاسلام جلال الدين قياسى تحقيق حاضر را تدوين و به جامعه اسلامى ارائه نموده اند. پژوهشكده فقه و حقوق ضمن تشكر از زحمات ايشان، اميدوار است كه انتشار اين تحقيق بتواند گامى در تبيين و تفسير قوانين كيفرى محسوب شود و آثار علمى و عملى خود را در عرصه هاى قضايى برجاى گذارد.
لطفا منتظر باشید ...
