قيامت كبري - زندگی جاوید یا حیات اخروی نسخه متنی

عذاب ناراحت كننده ، آتش ، بر فرعونيان احاطه كرد ، هر بامداد و شامگاه بر آن عرضه مي شوند . آنگاه كه قيامت به پا شود ( گفته مي شود ) فرعونيان را در شديدترين عذاب داخل نماييد . اين آيه كريمه دو نوع عذاب براي فرعونيان ذكر مي كند : يكي قبل از قيامت كه از آن به " سوء العذاب " تعبير شده است و آن اين است كه روزي دو بار بر آتش عرضه شوند بدون آنكه وارد آن گردند ، دوم بعد از قيامت كه از آن به " اشد العذاب " تعبير شده است كه فرمان مي رسد كه آنها را داخل آتش نماييد . در مورد عذاب اول از بامداد و شامگاه نام برده شده است برخلاف عذاب دوم . همان طور كه اميرالمؤمنين علي ( عليه السلام ) در توضيح و تفسير اين آيه فرموده است بدين جهت است كه عذاب اول مربوط است به عالم برزخ و در عالم برزخ به تبع عالم دنيا صبح و شام و هفته و ماه و سال هست ، برخلاف عذاب دوم كه مربوط به عالم قيامت است و در آنجا صبح و شام و هفته و ماه و غيره وجود ندارد . در روايات و اخباري كه از رسول اكرم ( ص ) و اميرالمؤمنين علي ( عليه السلام ) و ساير ائمه اطهار ( عليهم السلام ) رسيده است درباره عالم برزخ و حيات اهل ايمان و اهل معصيت در اين دوره فراوان تاكيد شده است . رسول خدا در جنگ بدر پس از فتح مسلمين و كشته شدن گروهي از سران متكبران قريش و انداختن بدنهاي آنها در يك چاه حوالي بدر ، سر به درون چاه برد و به آنها رو كرده ، گفت : ما آنچه را خداوند به ما وعده داده بود محقق يافتيم ، آيا شما نيز وعده هاي راست خدا را به درستي دريافتيد ؟ بعضي از اصحاب گفتند : يا رسول الله !

شما با كشته شدگان و مردگان سخن مي گوييد ! مگر اينها سخن شما را درك مي كنند ؟ فرمود : آنها اكنون از شما شنواترند . از اين حديث و امثال آن استفاده مي شود كه با آنكه با مرگ ميان جسم و جان جدايي واقع مي شود ، روح علاقه خود را با بدن كه سالها با او متحد بوده و زيست كرده بكلي قطع نمي كند . امام حسين ( عليه السلام ) در روز دهم محرم پس از آنكه نماز صبح را با اصحاب به جماعت خواند ، برگشت و خطابه كوتاهي براي اصحاب و ياران ايراد كرد . در آن خطابه چنين گفت : اندكي صبر و استقامت ، مرگ جز پلي نيست كه شما را از ساحل درد و رنج به ساحل سعادت و كرامت و بهشتهاي وسيع عبور ميدهد . در حديث است كه مردم خوابند ، همينكه مي ميرند بيدار مي شوند . مقصود اين است كه درجه حيات ، بعد از مردن از پيش از مردن كامل تر و بالاتر است . همان طور كه انسان در حال خواب از درجه درك و احساس ضعيفي برخوردار است ، حالتي نيمه زنده و نيمه مرده دارد و هنگام بيداري آن حيات كامل تر مي شود ، همچنين حالت حيات انسان در دنيا نسبت به حيات برزخي درجه اي ضعيف تر است و با انتقال انسان به عالم برزخ كامل تر مي گردد . لازم است دو نكته را در اينجا يادآوري كنيم : الف . مطابق آنچه از روايات و اخبار پيشوايان دين رسيده است در عالم برزخ فقط مسائلي كه انسان بايد بدانها اعتقاد و ايمان داشته باشد مورد پرسش و رسيدگي واقع مي شود ، رسيدگي به ساير مسائل موكول به قيامت است .

ناراضي كرده باشند ولي بعد از درگذشت آنها طوري عمل كنند كه رضايت آنها را به دست آورند ، همچنانكه عكس آن نيز ممكن است .

قيامت كبري

مرحله دوم حيات جاويد ، قيامت كبري است . قيامت كبري بر خلاف عالم برزخ كه مربوط به فرد است و هر فردي بلافاصله وارد عالم برزخ مي گردد ، مربوط است به جمع ، يعني به همه افراد و همه عالم ، حادثه اي است كه همه اشياء و همه انسانها را در بر مي گيرد و واقعه اي است كه براي كل جهان رخ مي دهد ، كل جهان وارد مرحله جديد و حيات جديد و نظام جديد مي گردد .

قرآن كريم كه ما را از حادثه بزرگ قيامت آگاه كرده است ظهور اين حادثه بزرگ را مقارن با خاموش شدن ستارگان ، بي فروغ شدن خورشيد ، خشك شدن درياها ، هموار شدن ناهمواريها ، متلاشي شدن كوهها و پيدايش لرزشها و غرشهاي عالمگير و دگرگونيها و انقلابات عظيم و بي مانند بيان كرده است . مطابق آنچه از قرآن كريم استفاده مي شود تمامي عالم به سوي انهدام و خرابي مي رود و همه چيز نابود مي شود و بار ديگر جهان نوسازي مي شود و توليدي ديگر مي يابد و با قوانين و نظامات ديگر كه با قوانين و نظامات فعلي جهان تفاوتهاي اساسي دارد ادامه مي يابد و براي هميشه باقي مي ماند . قيامت در قرآن كريم با نامها و عنوانهاي مختلف خوانده شده است كه هر كدام نشان دهنده وضع مخصوص و نظام مخصوص حاكم بر آن است . مثلا از آن جهت كه همه اولين و آخرين در يك سطح قرار مي گيرند و ترتيب زماني آنها از بين مي رود ، " روز حشر " يا " روز جمع " يا " روز تلاقي " خوانده شده است و از آن جهت كه باطنها آشكار و حقايق بسته و پيچيده باز مي شوند ، " يوم تبلي السرائر " يا " روز نشور " ناميده شده است و از آن جهت كه فنا ناپذير است و جاويد است ، " يوم الخلود " ، و از آن جهت كه انسانهايي سخت در حسرت و ندامت فرو مي روند و احساس غبن مي كنند كه چرا خود را براي چنين مرحله اي آماده نكرده اند ، " يوم الحسره " يا " يوم التغابن " ، و از آن جهت كه بزرگترين خبرها و عظيم ترين حادثه هاست " نبا عظيم " خوانده شده است .

رابطه و پيوستگي زندگي اين جهان و زندگي آن جهان

مطلب بسيار عمده و اساسي كه كتب آسماني ، ما را بدان توجه داده اند ، پيوستگي اين دو زندگي است . اين دو حيات از يكديگر جدا نيست ، بذر آن حيات در اين حيات به دست خود انسان كاشته مي شود و سرنوشت آن حيات در اين حيات به وسيله خود انسان تعيين مي گردد .

ايمان و اعتقاد پاك و درست و مطابق با واقع ( و جهان بيني واقع بينانه ) ، خلق و خوي پاكيزه و انساني و منزه از حسادتها ، مكرها حقد و كينه ها ، غل و غشها ، نيز اعمال صالح كه در جهت تكامل فرد و جامعه صورت گيرد : خدمتها ، اخلاصها و امثال اينها سازنده يك حيات سعادتمندانه جاويد است براي انسان . برعكس ، بي ايمانيها ، بي اعتقاديها ، باورهاي غلط ، خلق و خويهاي پليد ، خودخواهيها ، خودپرستيها ، خودبينيها ، ظلمها ، ستمها ، رياكاريها ، رباخواريها ، دروغ ، تهمت ، خيانت ، غيبت ، سخن چيني ، فتنه انگيزي ، امتناع از عبادت و پرستش خالق و امثال اينها موجب حيات بسيار شقاوت آلود براي انسان در جهان آخرت است . رسول خدا ( صلي الله عليه و آله ) در تعبير جالب خود فرمود : الدنيا مزرعه الاخره ( 1 ) دنيا كشتگاه آخرت است . هر تخم بدي يا نيكي

1. كنوز الحقايق ، باب دال .