ديگران را با خود سنجيدن - سیاست نامه امام علی(علیه السلام) نسخه متنی

ديگران را با خود سنجيدن

620. امام على عليه السلام- در سفارش او به فرزندش حسن عليه السلام-:چه سخن حكيمانه اى جامع تر از اين كه دوست بدارى براى مردم، آنچه را براى خود دوست مى دارى، و مپسندى براى آنان، آنچه را براى خود نمى پسندى.

621. امام على عليه السلام: از وظايف زمامدار است كه براى شهروندان، برگزيند آنچه را براى خود برمى گزيند.

622. امام على عليه السلام- در نامه اش به محمد بن ابى بكر-: دوست بدار براى عموم شهروندانت، آنچه را براى خود و خاندان خويش دوست مى دارى، و ناپسند بدار براى آنان، آنچه را براى خود و خاندان خويش ناپسند مى شمارى.

623. امام على عليه السلام- در سفارش وى به فرزندش حسن عليه السلام-: نفْس خود را ترازويى ميان خويش و ديگران قرار ده. پس دوست بدار براى ديگران، آنچه را براى خود دوست مى دارى، و ناپسند بدار برايشان، آنچه را براى خويش ناپسند مى دارى، و ستم مكن، چنان كه دوست ندارى به تو ستم شود، و نيكى كن، همان گونه كه دوست دارى به ديگران نيكى شود. زشت شمار از خود، آنچه را از ديگران زشت مى شمارى و خشنود باش از مردم، بدانچه مايلى به آن، آنان از تو خشنود باشند.

624. امام على عليه السلام- از سفارش وى به فرزندش محمد بن حنفيه-: فرزندم!به تمام مردم نيكى كن، چنان كه دوست دارى به تو نيكى شود، و براى آنان، خوش بخواه آنچه براى خويش خوش مى دارى، و زشت شمار از خود، آنچه را از ديگران زشت مى شمارى، و با تمام مردم، خُلق و خويت را نيك گردان، تا وقتى از آنان دور شدى، به سويت پَر كِشند و هنگامى كه مُردى، بر تو بگريند و بگويند: ما از خداييم و به سوى او باز مى گرديم و از كسانى مباش كه هنگام مرگش گفته شود: سپاسْ خداى را كه پرورنده ى جهانيان است!.

625. امام على عليه السلام: عادلانه ترين رفتار و روش، آن است كه با مردم، چنان معامله كنى كه دوست مى دارى با تو معامله كنند.

626. امام على عليه السلام- در حكمت هاى منسوب به ايشان-: با مردم، هر گونه مى خواهى رفتار كن. آنان نيز با تو چنان كنند.

ملازمة ما يوجب العزّ

627- الإمام عليّ عليه السلام: أكرِم نفسك عن كُلّ دنيّة وإن ساقتك إلى الرغائب؛ فإنّك لن تعتاض بما تبذل من نفسك عوضاً [ نهج البلاغة: الكتاب 31، غرر الحكم: 2428، عيون الحكم والمواعظ 2056:85؛ جواهر المطالب 139:161:2، ينابيع المودّة 10:441:3 وفيه إلى الرغائب. ]

628- عنه عليه السلام: مباينة الدنايا تَكْبِتُ العدوّ [ غرر الحكم: 9774،عيون الحكم والمواعظ 8954:485. ]

629- عنه عليه السلام: لا تفعل ما يضع قدرك [ غرر الحكم: 10231، عيون الحكم والمواعظ 9395:518. ]

630- عنه عليه السلام: الموت ولا ابتذالُ الخِزْية [ غرر الحكم: 361، عيون الحكم والمواعظ 621:33 وفيه الحرمة بدل الخِزْية. ]

631- عنه عليه السلام: أيّها الناس! أنّ المنيّة قبل الدنيّة، والتجلّد قبل التبلّد [ الكافي 4:21:8 عن جابر بن يزيد الجعفي عن الإمام الباقر عليه السلام، تحف العقول: 207 نحوه. ]

632- عنه عليه السلام: المنيّة ولا الدنيّة، التقلّل ولا التذلّل [ غرر الحكم: 360 و 362، نهج البلاغة: الحكمة 396 وفيه التوسّل بدل التذلّل، عيون الحكم والمواعظ 620:33 و ص 821:38. ]

633- عنه عليه السلام: مقاساة الإقلال ولا ملاقاة الإذلال [ غرر الحكم: 9802، عيون الحكم والمواعظ 9044:488 وفيه الأرذال بدل الإذلال. ]

عزّت گرايى

627. امام على عليه السلام: نفْس خودت را از هر پستى گرامى بدار، گرچه تو را به خواسته ها رساند؛ چرا كه در برابر آنچه از خود مايه مى گذارى، چيزى به دست نخواهى آورد.

628. امام على عليه السلام: دورى جُستن از پستى ها، دشمن را خوار گردانَد. 629. امام على عليه السلام: آنچه جايگاهت را پايين آورد، انجام مده.

630. امام على عليه السلام: مرگ، و نه خوارى و رسوايى!

631. امام على عليه السلام: اى مردم! به درستى كه مُردن، پيش از پستى كشيدن است، و تازيانه خوردن، پيش از خوارى كشيدن است.

632. امام على عليه السلام: مُردن و پستى نكشيدن، و به اندكْ ساختن و خوارى نبردن!

633. امام على عليه السلام: رنجِ كمى "ندارى" را تحمّل كردن و با خوارى روبه رو نشدن!