سياست هاىِ كارآمد بين المللى
افزون بر آنچه آمد، امام، سياست هايى را در پيش گرفته و شيوه هايى از تعامل را برشمرده است كه بايد حاكمان، در برخورد با دولت ها، ملّت ها و ديگر كشورها، بدان توجّه كنند. اين حقايق را از لا به لاى سخنان زرّين امام و نيز با تأمّل در سيره ى آن بزرگوار، مى توان به دست آورد:
رعايت حقوق انسان ها با هر انديشه و تفكّرى و براى آنها حقوق انسانى قائل شدن، در برخوردها و رويارويى با ديگران، عزّت مدارى را پيشه ى خود ساختن، و در برقرارى پيوند با دولت ها و ارتباط با ملّت ها از هر گونه پيوند و ارتباط عزّت سوز، تن زدن و هرگز تن به ذلّت ندادن، بر سياست تشنج زدايى در برخورد با دولت ها تأكيد كردن، و در جهت گسترش صلح راستين و زندگى مسالمت آميز آميخته به عزّتْ حركت كردن، جلوگيرى از دشمن تراشى، و براى تصحيح انديشه و رفتار دشمن، مايه گذاشتن "استصلاح العدو"، به پيمان هاىِ گونه گونْ وفادار ماندن، و در حفظ حقوق ديگران، امانتدارى را پاس داشتن، در حوزه ى فرهنگ، از دانش و علوم ديگرانْ بهره گرفتن و از فرايند دانش بشرى بهره جستن، و با اين همه، بر سياست استقلال فرهنگى تأكيد كردن، و هشدار دادن در جهت هضم نشدن در فرهنگ هاىِ شرك آلود و ناشايسته، و بالاخره، در فرهنگ ها در نگريستن و بِه گزينى كردن و...
افزون بر اينها حقايقى هست كه در سخنان مختلف على عليه السلام آمده است كه در ارتباطهاى جهانى، حقايقى بس روشنگر دارد و بخش هايى از آموزه هايى از اين دست را ذيل عنوان نوادر آورده ايم.