چكيده

2.بنيان گذار فرقه ماتريديه، ابومنصور ماتريدى است. او از نظر فقهى پيرو ابو حنيفه بود و تفاوت او با اشعرى از همين جا آغاز مىشود؛ زيرا ابوحنيفه بر خلاف شافعى و ديگران از عقل در عقايد كمك مىگرفت. همچنان كه اشعرى در ميانه اهل حديث و معتزله قرار دارد، ماتريدى را مىتوان حد ميانى اشعرى و معتزله تلقى كرد.

3.تفاوتهاى اشعرى با ماتريدى عبارت اند از:

الف) اشعرى منكر حسن و قبح عقلى بود ولى ماتريدى آن را مىپذيرد.

ب) ماتريدى بر خلاف اشعرى، تكليف مالايطاق را قبول ندارد.

ج) ماتريدى همچون اشعرى انسان را كاسب عمل مىداند اما كسب ماتريدى به معناى ايجاد اراده از سوى انسان است نه مقارنت اراده با فعل خارجى.

د) ماتريدى رؤيت خدا را ممكن مىداند، لكن بر خلاف اشعرى در اين زمينه دليل عقلى ارائه نمى دهد و به دلايل نقلى بسنده مىكند. ماتريدى در بحث استواى خدا بر عرش نيز چنين موضعى دارد.

4.هر چند در موارد فوق عقايد ماتريدى مخالف اشعرى و نزديك به معتزله است اما در آراى ديگرى مانند كلام الهى با اشعرى توافق دارد.