لطفا منتظر باشید ...
اصلاح سلفيه
وهابيه، در مورد خود عنوان سلفيه را بكار مىبرند. سلف به معناى پشتيبان و قدماست و در مقابل واژه خلف، به معناى متاءخران، بكار مىرود. در فرهنگ اسلامى وقتى واژه سلف بكار مىرود معمولا صحابه و تابعان و محدثان بزرگ قرن دوم و سوم قمرى قصد مىشود. وهابيان با استفاده از كلمه سلفيه ادعا مىكنند كه پيرو روش و عقايد سلف هستند. اما اين ادعا با گزارشهاى تاريخى سازگار نيست. شهرستانى نقل مىكند كه سلف درباره صفات الهى با يكديگر اختلاف داشتند. گروهى از آنان تمام صفاتى را كه در احاديث وارد شده به خدا نسبت مىدادند و حتى صفات الهى را به صفات مخلوقات تشبيه مىكنند. گروه ديگر ضمن اثبات صفات، آنها را به گونه اى تاءويل مىكنند كه مستلزم تشبيه نگردد. گروه ديگر از يك سو تشبيه را رد مىكنند و از طرف ديگر از تاءويل احاديث خوددارى مىكنند و در واقع از مسلك تفويض پيروى مىكنند. شهرستانى احمد بن حنبل را از همين گروه دانسته است.(196) بنابراين در ميان سلف سه نظريه تشبيه، تاءويل و تفويض مطرح است و همه آنان به مسلك تفويض كه نظر حنابله و وهابيه است معتقد نيستند.
اگر مراد وهابيان از سلف، تنها گروهى از سلف يعنى حنابله باشند، در اين صورت نيز مىتوان گفت ميان وهابيه و حنابله تفاوتهاى زيادى وجود دارد. حنابله هيچ گاه آراى جديد وهابيان را ابراز نكردند بلكه درست برخلاف آنها رفتار مىكنند. براى مثال، احمد بن حنبل خود احاديث فراوانى در باب فضائل اهل بيت نقل كرده است و هيچ گاه سفر به قصد زيارت پيامبر و اهل بيت را شرك ندانسته است.
بنابراين بايد گفت كه ارتباط وهابيان با سلف تنها در اين نكته است كه با حنابله در خصوص صفات جبريه و مسلك تفويض اتفاق نظر دارند و مانند آنان خود را در اصول دين پيرو ظواهر آيات و احاديث مىدانند. البته وهابيه در فروع دين نيز از احمد بن حنبل تقليد مىكنند، گرچه در برخى موارد دست به اجتهاد مىزنند، و در صورتى كه همراه فتوايى از يكى از مذاهب چهارگانه اهل تسنن غير از حنبلى، نصى غير معارض از كتاب و سنت موجود باشد، از همان فتوا تقليد مىكنند و راءى احمد بن حنبل را كنار مىگذارند.(197)
به طور كلى آنان در صورت عدم وجود نص، از فتاواى احمد بن حنبل پيروى مىكنند. وهابيان در فروع دين تنها مذاهب چهارگانه اهل سنت را به رسميت مىشناسند و منكر مذهب جعفرى و مذهب زيدى هستند.
