گفتار هشتم : مهدويت
نظريه مهدويت در اديان آسمانى
تمام اديان آسمانى، پيروان خود را به آينده اى درخشان نويد داده اند; آينده اى كه در آن مردى الهى و آسمانى ظهور خواهد كرد و سعادت عمومى و صلح جهانى و خير و بركت را براى همگان به ارمغان خواهد آورد.مى توان گفت بعد از اعتقاد به خدا و نبوت و معاد، آنچه همه اديان بر آن اتفاق دارند، همين مسأله است:همه اديان معتقدند كه در پايان هر دوره اى از تاريخ، بشر از لحاظ معنوى و اخلاقىِ رو به انحطاط مى رود، و چون طبعاً و فطرتاً در حال هبوط و دورى از مبدأ است و مانند احجار به سوى پايين حركت مى كند، نمى تواند به خودى خود، به اين سير نزولى و انحطاط معنوى و اخلاقى خاتمه دهد. پس ناچار روزى يك شخصيت معنوى بلندپايه، كه از مبدأ وحى و الهام سرچشمه مى گيرد، ظهور خواهد كرد و جهان را از تاريكى جهل و غفلت و ظلم و ستم نجات خواهد داد. در اين مورد، در تعاليم هر دينى به صورت رمز به حقايقى اشاره شده است كه با معتقدات آيين هاى ديگر توافق و هماهنگى كامل دارد و يكى از قاطع ترين دلايل براى ايجاد وحدت، حقيقت درونى اديان به شمار مى آيد. (1) بنابراين اعتقاد به مُنجى، بخشى از باورهاى بنيادين اديان است. (2) بدين روى، اگرچه با1. سيد حسين نصر، معارف اسلامى در جهان معاصر ، ص 245.2. براى مطالعه نظرِ اديان درباره مصلح موعود، رك: هادى خسروشاهى، مصلح جهانى ، ص 53 به بعد.