علوم تجربى (6) - معارف اسلامی جلد 2

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

معارف اسلامی - جلد 2

محمد سعیدی مهر، امیر دیوانی، علیرضا امینی، محسن جوادی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

علوم تجربى (6)

آن چه به اجمال در باب اهميّت علم گفته شد، مربوط به معناى عام علم است كه هر معرفتى را دربر مى گيرد; اما علم، معناى محدودترى نيز دارد كه در عصر رنسانس در غرب پديد آمد (7) و اكنون معناى رايج آن در همه جهان است. علم در اين معنا فقط به معارفى كه از رهگذر تجربه به دست مى آيد گفته مى شود. مشاهده و آزمون دو عنصر اساسى علم در معناى جديد خود است.

آنچه امروزه در عرصه دين شناسى به بحث علم و دين معروف است، با بررسى تعامل دين با علم به معناى جديدش ـ يعنى علوم تجربى ـ سر و كار دارد.

تا آن جا كه تاريخ مكتوب انديشه نشان مى دهد، دانش هاى تجربى به همراه ديگر شاخه هاى معرفت، در يونان روييده و در بستر تمدن درخشان اسلامى به اوج و شكوه خود رسيد. در اين جا مجالى براى بازگويى تاريخ درخشان علوم تجربى بهويژه فيزيك و شيمى در جهان اسلام و چگونگى تأثير آن بر علم و تمدن جديد غربى نيست; اما اين تأثير چنان ژرف و كارآمد بوده است كه برخى اساساً علوم تجربى امروزين را صورت تكامل يافته علوم تجربى اسلامى مى دانند. برخى نيز، دانش هاى تجربى و رايج در مغرب زمين را كاملا بيگانه از علوم تجربى اسلامى دانسته و آن را نطفه اى مى دانند كه در مهد الحاد پرورش يافته است.

علم غربى را صرفاً امتداد علوم اسلامى دانستن، حاكى از نفهميدن كامل مبانى معرفت شناختى اين دو علم و رابطه هركدام از اين دو با عالَم ايمان و وحى است. (8) گوينده سخن پيش گفته، بر تفاوت هاى عميقى كه در مبانى علم جديد غربى با علوم تجربى اسلامى وجود دارد تأكيد كرده، مى افزايد:

1. سوره ياسين، آيه 81.

2. سوره نوح، آيه 15.

3. سوره بقره، آيه 266.

4. ژسوره انعام، آيه 50.

5. سوره زمر، آيه 9.

.ecneicS ..

7. اين كه گفته مى شود معناى جديد علم، دستاورد رنسانسِ غربى است، بدان معنا نيست كه علوم تجربى فراورده رنسانسِ غربند.

8. سيد حسين نصر، جوان مسلمان و دنياى متجدد ، ترجمه مرتضى اسعدى، ص 265.

/ 147