حکمت 040 - ترجمه نهج البلاغه نسخه متنی

حکمت 040

(فقال عليه السلام لبعض اصحابه فى عله اعتلها) فرموده است آن حضرت عليه السلام مر يكى از صحابه خود را در مرضى كه بيمار شده آن كس به آن، اين قول را كه: (جعل الله ما كان) گردانيد حق سبحانه و تعالى آنچه واقع شده (من شكواك) از بيمارى تو (حطا لسياتك) انداختن گناهان تو (فان المرض لا اجر فيه) پس به درستى كه بيمارى نيست هيچ مزدى در او (لكنه يحط السيئات) و لكن مى افكند گناهان و كردارهاى بد تو را (و يحثها حت الاوراق) و مى تراشد آن سيئات را همچه تراشيدن برگهاى درخت وجه شبه او به تراشيدن برگ از درختان، ريزيدن آن گناهان است به تمامى از آن به اعتبار كسر قوت شهوى و غضبى كه مبدا ذنوبند و رجوع مريض به توبه و انابه و خضوع و خشوع او به درگاه رب العزه كه باعث مغفرت است (و انما الاجر فى القول باللسان) به درستى كه مزد در گفتار به زبان است (و العمل بالايدى و الاقدام) و در كار كردن به دستها و قدم ها (و ان الله سبحانه يدخل) و به تحقيق كه حق سبحانه و تعالى داخل مى گرداند (بصدق النيه) به واسطه درستى و راستى قصد و اعتقاد (و السريزه الصالحه) و سر شايسته و حسن طويه (من يشاء من عباده) هركه را كه مى خواهد از بند
گان خود (الجنه) بهشت عنبر سرشت.

و سيد قدس سره مى فرمايد كه: (اقول صدق عليه السلام) مى گويم من كه راست فرموده است آن حضرت عليه السلام (ان المرض لا اجر فيه) كه بيمارى هيج مزدى نيست در او (لانه من قبيل ما يستحق عليه العوض) زيرا كه مريض از قبيل آن چيزى است كه سزاوار مى شوند برآن در عوضى از حضرت منان (لان العوض يستحق) زيرا كه عوض مستحق است و سزاوار (على ما كان) بر آنچه واقع است (فى مقابله فعل الله تعالى بالعبد) در برابر فعل خداى تعالى به بنده (من الالام و الامراض) از الم ها و مرض ها كه عارض مى شوند (و ما يجرى مجرى ذلك) و آنچه جارى مى شود در جاى آن از اصناف هموم و غموم (والاجر و الثواب يستحقان) و مزد و ثواب هر دو مستحق مى شوند و سزاوار مى گردند.

(على ما كان فى مقابله فعل العبد) بر آنچه واقع است در برابر كردار بنده (فبينهما فرق) پس ميان عوض و اجر فرقى بسيار است (و قد بينه عليه السلام) و به حقيق كه بيان فرموده است اين فرق را آن حضرت عليه السلام (كما يقتضيه علم الثاقب) چنانچه اقتضا كرد آن را دانش او كه سوراخ كننده امور است و فرو رونده به قعر بحر آن (و رايه الصائب) و فكر او كه رسنده است به صواب